بجای هزینه یک یورو برای تامین هر متر مکعب آب از دریای عمان، طی قرارداد بین المللی از افغانستان آب خریداری کنید این جدای از سهم حقابه ایران است. این اقدام اقتصاد افغانستان را به ایران وابسته می کند/هزینه تامین آب از افغانستان بسیار کمتر از شیرین سازی و انتقال آب از دریای عمان است

طی قرارداد محکم بین المللی سالانه تا ۵۰۰ میلیون متر مکعب آب از افغانستان خریداری و با لوله به خراستان منتقل و در حوضچه های مناسبی نگهداری و توزیع شود. در کنار خرید آب از افغانستان خط لوله خراسان دریایی عمان با ظرفیت ۲۰۰۰ متر مکعب درساعت نیز احداث شود تا در صورت هر گونه مشکل موقتی یا کوتاه مدت درتامین آب از سمت افغانستان با این خط لوله نیاز مردم تامین شود. هزینه تامین آب از افغانستان بسیار کمتر از شیرین سازی و انتقال آب از دریای عمان است

مدیرعامل شرکت تأمین آب صنایع و معادن گفت: دولت هر مترمکعب آب‌شرب را ۸۷صدم یورو می‌خرد و اختلاف قیمت آن تا هر مقصدی را با مشوق تأمین می‌کند.

طاهره فجرداودلی

به گزارش قدس خراسان، ماجرای انتقال آب از دریای عمان به شرق کشور در دهه ۹۰ آغاز شد؛ زمانی که شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی مطالعات اولیه این طرح را با هدف تأمین آب‌های شرب و صنعتی برای سه استان شرقی کشور آغاز کرد.

با توجه به تجربه‌های موفق گذشته در انتقال آب برای صنایع به ویژه در خط انتقال آب از خلیج‌فارس برای صنایع استان کرمان، تصمیم بر آن شد که پروژه از مسیر دولتی صرف خارج شود و به سمت مشارکت بخش خصوصی حرکت کند. برای این منظور، نیاز به تشکیل یک شرکت پروژه بود. با توجه به آماده بودن مطالعات اولیه طرح و مصوبه وزارت نیرو، به پیشنهاد علیرضا رزم حسینی، وزیر سابق صمت که سکان‌داری استانداری خراسان رضوی را در کارنامه خود داشت و از نقش‌آفرینان اصلی پروژه انتقال آب برای صنایع کرمان نیز محسوب می‌شد، از شرکت‌های معدنی برای مشارکت در اجرای این پروژه دعوت شد که نتیجه آن، پایه‌گذاری شرکت «تأمین آب صنایع و معادن» یا «ایمواسکو» در سال ۱۳۹۹ و ثبت این شرکت در سال ۱۴۰۰ بود و به صورت کلی عملیات اجرایی انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرقی پروژه از سال ۱۴۰۱ با ساخت سازه‌های آبگیر آغاز شد و در ابتدای ۱۴۰۲ نیز لوله‌گذاری مسیر انتقال آب به دستور رئیس‌جمهور شهید کلید خورد تا نخستین گام‌های طرح تأمین پایدار آب برای شرق کشور برداشته شود.

ایمواسکو با سهامداری شرکت فولاد مبارکه، شرکت گل‌گهر، شرکت ملی صنایع مس ایران، شرکت چادرملو، شرکت فولاد خراسان، شرکت اپال سنگان و شرکت گهر زمین تشکیل شده که آن‌ها از شرکت‌های تابعه و وابسته به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران یا همان (ایمیدرو) محسوب می‌شوند و خود این سازمان از سازمان‌های وابسته به وزارت صمت به حساب می‌آید.

جدال موافقان و مخالفان طرح انتقال آب از دریای عمان به مشهد

از آنجایی که طرح انتقال آب از دریای عمان به مشهد از طرح‌های مهم انتقال آب محسوب می‌شد، مخالفان و موافقان پرشماری داشته و دارد. مخالفان طرح بر اثرات زیست‌محیطی آن و قیمت تمام شده بالای آب به ویژه در مشهد تأکید دارند و بر مدیریت منابع آبی، استفاده از پساب جایگزین، اصلاح الگوی مصرف، ایجاد بازار آب و انتقال صنایع آب‌بر به نزدیکی دریا اصرار می‌ورزند.

در مقابل، موافقان مطرح می‌کنند با توجه به رفتارهای آبی کشور افغانستان در سدسازی‌های فراوان بر رودخانه هریرود و به دنبال آن نرسیدن آب به سد دوستی به عنوان منبع اصلی تأمین آب مشهد، عملاً فیزیک آب در این منطقه وجود ندارد که بتوان بر مدیریت آن و حتی بازچرخانی تأکید کرد و انتقال ماده معدنی خام برای فراوری به حاشیه دریا از قیمت انتقال آب بیشتر است و توجیه اقتصادی ندارد. بنابراین معتقدند نجات شرق کشور در بحث تأمین آب، ایجاد اشتغال و امنیت وابسته به این اقدام است.

در نهایت به نظر می‌رسد به دنبال کمی بارندگی، خشکسالی‌های پی‌درپی در منطقه شرق کشور، جدی‌تر شدن برداشت بیش از حد آب از منابع زیرزمینی و خطر فرونشست سبب شده نظر موافقان بر مخالفان بچربد.

آب موضوعی حیاتی است و انتقال آن از یک حوضه به حوضه دیگر به ویژه از مسیر طولانی دریای عمان تا مشهد همواره این پرسش‌ها را به دنبال دارد که سهم مردم از این انتقال آب چه میزان است؟ این طرح چه هزینه‌هایی را در پی دارد؟ قیمت تمام شده آب در مشهد چقدر است؟ انتقال آب تا چه اندازه می‌تواند کارآمد باشد و منافع حاصل از آن چیست؟ در پاسخ به این پرسش‌ها به گفت‌وگو با مدیرعامل ایمواسکو نشستیم.

هزینه انتقال آب از دریای عمان ۳/۲ میلیارد دلار است

محمدحسن اسدی در تشریح جزئیات بیشتر این طرح به ویژه هزینه‌های طرح انتقال آب از دریای عمان به مشهد می‌گوید: سرمایه‌گذاری پروژه انتقال آب از دریای عمان تا مشهد ۳/۲میلیارد دلار برآورد شده که این عدد تا زاهدان ۱/۷میلیارد دلار به عنوان فاز نخست تخمین زده می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: این طرح به صورت فازبندی شده به بهره‌برداری می‌رسد و منابع مالی آن شامل آورده نقدی و غیرنقدی سهامداران، استفاده از تسهیلات ارزی و ریالی بانکی، عقد قراردادهای فروش تضمینی آب شرب و صنعت، تسهیلات و مشوق‌های سرمایه‌گذاری از سوی دولت و سایر منابع تشکیل شده و بر این اساس ۲۴درصد از سرمایه‌گذاری آورده سهامداران و مابقی از محل تسهیلات بانکی و سایر منابع است.

پیش‌بینی سهم ۶۰درصدی برای مصارف شرب

مدیرعامل شرکت تأمین آب صنایع و معادن ضمن اشاره به سهم شرب و صنعت از پروژه انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرقی تصریح می‌کند: ۶۰درصد سهم این پروژه برای شرب و ۴۰درصد برای صنعت در نظر گرفته شده است. طبق قانون انتقال آب دریای عمان، مصوب مجلس شورای اسلامی و آیین‌نامه اجرایی ناظر بر قانون مورد اشاره مصوب هیئت وزیران، دولت مکلف به اعطای مشوق‌های سرمایه‌گذاری از ساز و کارهای در اختیار است.

اسدی در پاسخ به ابهاماتی برای زمین‌هایی که در مسیر لوله‌گذاری به صورت بلاعوض در اختیار این شرکت قرار داده شده، توضیح می‌دهد: اجازه عبور به روش پرداخت حقوق ارتفاقی زمین‌هایی را که متعلق به منابع طبیعی است، داده و زمین‌هایی که متعلق به مردم است، از طریق هیئت‌های سه نفره کارشناسی، ارزیابی و از مالکان خریداری می‌شود و هیچ زمینی بلاعوض به این شرکت داده نشده است. زمین‌های منابع طبیعی به صورت حقوق ارتفاقی واگذار می‌شود؛ یعنی مالکیت زمین برای منابع طبیعی است؛ اما برای عبور خط لوله‌های انتقال آب از این زمین‌ها، حقوق ارتفاقی مشخص شده که به منابع طبیعی پرداخت می‌شود.

قیمت آب برای مصرف شرب ۰.۸۷ یورو است

وی در تشریح قیمت‌های مختلف اعلام شده به عنوان قیمت نهایی آب انتقالی از دریای عمان به مشهد می‌گوید: براساس مدل اقتصادی در نظر گرفته شده، قیمت نهایی آب در مشهد حدود ۳ یورو برای هر مترمکعب است. قیمت‌ها از پای آب‌شیرین‌کن تا مشهد در طول خط انتقال افزایش پیدا می‌کند و هر منطقه‌ای قیمتش متناسب با طول خط انتقال، سطح ایستگاه‌های پمپاژ و سایر هزینه‌های بهره‌برداری مانند هزینه برق تغییر می‌کند.در حال مذاکره با وزارت نیرو برای خرید تضمینی ۶۰ درصد آب شرب هستیم. قیمت آبی که به وزارت نیرو فروخته می‌شود، معادل قیمت آب پای آب‌شیرین‌کن، منهای هزینه انتقال است که این قیمت برای هر مترمکعب ۰.۸۷ یورو است. دولت بر اساس آئین‌نامه اجرایی ناظر بر قانون انتقال آب دریای عمان اختلاف قیمت این حجم آب تا هر نقطه تحویل را در قالب ارائه مشوق تأمین خواهد نمود.

مدیرعامل ایمواسکو در پاسخ به پرسشی در مورد مخاطراتی که ممکن است در آینده برای خط انتقال آب دریای عمان به مشهد با توجه به حادثه خط انتقال اصفهان به یزد پیش بیاید، بیان می‌کند: آب دریای عمان آب بین حوضه‌ای نیست که دچار اختلافات منطقه‌ای یا استانی شود. این آب از دریاست و آب دریای عمان با اتصال به آب‌های آزاد منبع لایزال الهی است و به تناسب استان‌ها به آن‌ها تخصیص داده می‌شود. بنابراین درگیری بین حوضه‌ای پیش نخواهد آمد و پیش‌بینی ریسک‌های فراوان در این خط انتقال انجام شده است.

اسدی انتقال آب به استان‌های شرقی را یک فرصت معرفی می‌کند و ادامه می‌دهد: از زمان اجرای این طرح، افغانستان برای باز کردن آب هیرمند همکاری بیشتری دارد. سال گذشته ایمواسکو یک آب‌شیرین‌کن ۱۰۰هزار مترمکعبی را ۶ماهه در ۷۰ کیلومتری زاهدان روی منابع زیرزمینی شور ساخت که این اقدام در گرفتن حقابه مؤثر شد به گونه‌ای که سال گذشته رهاسازی ۳۰۰میلیون مترمکعب آب در مسیر رودخانه هیرمند از سمت افغانستان صورت گرفت. بنابراین اجرای طرح انتقال آب نه تنها تهدید نیست؛ بلکه فرصتی است در راستای رایزنی و چانه‌زنی با کشورهای همسایه برای گرفتن حقابه و حتی در آینده با دسترسی که ما به آب‌های آزاد داریم، می‌توانیم آب شیرین را به کشورهای همسایه منتقل کنیم ضمن آنکه با انجام این طرح موقت و کوتاه‌مدت، فشار از پروژه انتقال آب دریای عمان به زاهدان با توجه به نیاز شدید منطقه کمتر شد.

وی می‌افزاید: این طرح به صورت فازبندی شده ابتدا در چابهار، زاهدان، بیرجند، سنگان و در انتها در مشهد به بهره‌برداری می‌رسد و به شهرهای جانبی هم به صورت انشعاب آب‌رسانی خواهد شد و طرح در حال حاضر تا زاهدان ۳۲/۴۶درصد و تا مشهد ۱۸/۲۱درصد پیشرفت فیزیکی دارد. آبگیر تمام شده و آب از عمق ۱۲ متری دریای عمان وارد آبگیر می‌شود که یک موفقیت برای طرح است. بخش آب‌شیرین‌کن بالای ۳۰درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تمام تجهیزات آن ثبت سفارش شده و در حال ساخت است.

مدیرعامل ایمواسکو طول مسیر انتقال آب تا مشهد را حدود هزار و ۳۴۲ کیلومتر اعلام می‌کند و ادامه می‌دهد: مسیرسازی بیشتر از هزار کیلومتر صورت گرفته و جاده دسترسی برای خط انتقال اجرا شده و بیش از ۹۵درصد از اراضی تحصیل شده است. از مسیر ۵۵۳ کیلومتری تا زاهدان بیشتر از ۴۰۰کیلومتر مسیرسازی، بیش از ۱۹۰ کیلومتر حفاری کانال و بیش از ۱۴۳ کیلومتر لوله‌گذاری صورت گرفته و تأمین مالی ورق مورد نیاز ۲۰۰کیلومتر از این مسیر انجام شده و این روند برای بقیه مسیر ادامه دارد.

پیشگامی کشورهای عربی در شیرین‌سازی آب دریای عمان و خلیج‌فارس

اسدی با اشاره به بهره‌برداری و استفاده کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و دریای عمان از آب دریا برای شیرین‌سازی توضیح می‌دهد: حدود دو دهه پیش کشورهای عربی شروع به شیرین‌سازی آب دریای عمان و خلیج‌فارس کردند و سرعت بالایی گرفتند و در حال حاضر افزون بر ۲۴میلیون مترمکعب در شبانه‌روز شیرین‌سازی آب دریا را دارند که حدود ۱۳میلیون مترمکعب آن متعلق به عربستان است. این کشور ۷میلیون مترمکعب آن را از منطقه خلیج‌فارس و بقیه را از دریای سرخ برداشت می‌کند و از همین طریق به خودکفایی تولید گندم و زیتون رسیده و حتی صادرکننده است. بنابراین شیرین‌سازی آب دریا تنها متعلق به ایران نیست.

وی تصریح می‌کند: طرحی را که ما برای آب‌رسانی به فلات مرکزی و شرق کشور دیده‌ایم، ایجاد کریدورهای مختلف برای شیرین‌سازی و انتقال آب دریا است و حدود ۲/۲میلیارد مترمکعب نیاز آبی شرب و صنعت تا سال ۱۴۲۵ برآورد شده است. براساس هدف‌گذاری صورت گرفته می‌توانیم برای ۱۴۱۰ حدود یک‌میلیارد مترمکعب آب را شیرین‌سازی و به بخش‌های مختلف کشور منتقل کنیم. فکر می‌کنیم بتوان با کشت گلخانه‌ای در شرق کشور رونق اقتصادی خوبی ایجاد کرد و به رشد صنایع معدنی شرق کشور که به دلیل نبود آب مغفول مانده بود، کمک رساند و می‌توان گفت با انتقال این آب و مصرف بهینه آن، توسعه پایدار در انتظار شرق کشور است.

کد : 2730

گروه : اخبار رسانه ها

تاریخ : 1 روز پیش

پرینت

کپی لینک کوتاه

روزنامه جمهوری اسلامی: برای افغانستان‌هایی که از ایران می‌روند اشک تمساح نریزید/ طالبان در ایران جنایت کرد، صداوسیما ساکت بود

دیدار برخی شخصیت‌های سیاسی با مهندس میرحسین موسوی پس از ۱۵ سال

پیشنهادات ترمیم کابینه پزشکیان

علو‌ی‌های سوریه: آنچه در ساحل سوریه اتفاق افتاد، تروریسم دولتی سازمان‌یافته‌ بود

تجزیه ایران و تغییر رژیم هدف بعدی اسرائیل و آمریکا است

چرا بمب هیدروژنی از بمب اتمی قوی‌تر است؟ فیلم

واکنش مهم سردار دهقان به ادعای خاندوزی/ در دولت روحانی توان موشکی کشور با شتاب چشم‌گیری توسعه یافت

وقتی همه مشغول مبارزه با سگ‌گردانی بودند، اسرائیل در خاکمان پهپاد می‌ساخت/ نباید دوباره تریبون‌ها و نظام تصمیم‌گیری کشور در اختیار افراطیون قرار داده شود

احتمال کودتای نظامی در دمشق زیاد است. اگر این کودتا هم رخ دهد، به احتمال زیاد یک طرف آن روسیه خواهد بود

حذف صندلی مترو برای جا شدن مسافران بیشتر!+ عکس/بجای 20دقیقه ایستادن منتظر قطار مترو 20 دقیقه در واگن سرپا بایستیم/ افزایش 40 درصدی ظرفیت واگن ها با حذف صندلی

تماشا کنید: امضای حافظ اسد زیر حکم قتل امام موسی؟

جنگ سوریه جنگ مردم ایران نیست دولت نباید جان و مال ایرانیان را در کمین تازه بیندازد / کیهان: نگران مردم ایران یا پادوی آمریکا و اسرائیل و تروریست‌ها؟!