مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران در گفت‌وگو با همشهری

شرکت واگن‌سازی تهران مجموعه‌ای عظیم و توانمند در حوزه حمل‌ونقل ریلی شهری است که وظیفه تأمین و نگهداری ناوگان متروی تهران را برعهده دارد. طراحی و ساخت نخستین قطار ملی تازه‌ترین دستاورد این کارخانه است که با انبوه‌سازی آن، پس از اخذ مجوزهای لازم، شرکت واگن‌سازی تهران این توانایی و پتانسیل را دارد تا به تمام نیازهای حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری کشور طی یک‌دهه آینده پاسخ دهد و هزاران قطار ملی را با تکیه بر دانش بومی و توانایی کارگران و متخصصان ایرانی تولید کند. مرتضی مقدمی، مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران با توجه به ظرفیت‌ها،  توانایی‌ها و همچنین سیاست‌های کلان دولت و شهرداری تهران در حمایت از اشتغال و تولید ملی، نگاهی مثبت و امیدبخش به آینده کارخانه دارد.

شرکت واگن‌سازی‌ تهران تا‌کنون چه دستاورد‌هایی داشته و از چه توانایی و ظرفیت‌هایی برخوردار است؟
بیش از 19سال که از فعالیت این شرکت می‌گذرد، بخش عمده‌ای از ناوگان متروی تهران که بالغ بر 1500دستگاه واگن می‌شود، با همکاری شرکت واگن‌سازی‌ تهران و شریک تکنولوژی خودش یعنی شرکت سی آرسی چین ساخته و تحویل شبکه متروی تهران شده است. علاوه بر ناوگان متروی تهران، این شرکت افتخار داشته تا 160دستگاه واگن را که در خطوط متروی مشهد در حال بهره‌برداری هستند   با همکاری شرکت سی آر سی چین طراحی کند، بسازد و تحویل دهد. شرکت واگن‌سازی‌ تهران علاوه بر تامین ناوگان جدید، متولی تعمیر و نگهداری کل ناوگان متروی تهران است. این شرکت امکانات و توانایی‌های وسیعی دارد، اما متأسفانه از بدو تاسیس تا به امروز از ظرفیت‌های آن به‌طور کامل استفاده و بهره‌برداری نشده است. اگر تقاضای تولید وجود داشته باشد و منابع مالی موردنیاز آن نیز تامین شود، شرکت واگن‌سازی‌ تهران بدون طرح توسعه، این توانایی را دارد که سالانه ۳۰۰دستگاه واگن مترو تولید کند و به متروی کلانشهرها تحویل دهد. چنانچه تقاضایی بیشتر از این هم وجود داشته باشد با طرح توسعه‌ای که پیش‌بینی شده است، امکان افزایش این ظرفیت تا ۵۰۰ دستگاه در سال نیز وجود دارد.
طراحی و ساخت نخستین قطار ملی، بزرگ‌ترین دستاورد شرکت واگن‌سازی‌ تهران است و تحولی بزرگ در صنعت حمل‌ونقل ریلی کشور محسوب می‌شود. کمی هم از این پروژه بزرگ بگویید.
۱۵۰۰دستگاه واگنی که به متروی تهران عرضه شده عمدتا با همکاری شریک تکنولوژی این شرکت، تامین شده است. با اینکه بخشی از این ناوگان از کشور چین وارد شده، اما عمدتا توسط واگن‌سازی‌ تهران به‌صورت سی کی دی و پی ال دی ساخته شده است. شرکت واگن‌سازی‌ تهران، این افتخار را دارد که بدون نیاز به یک واگن‌ساز خارجی با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و تعدادی از شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین دیگر شرکت‌های داخلی، برای نخستین‌بار متولی ساخت قطار ملی مترو در داخل کشور باشد. ان‌شاءالله به محض تکمیل تست‌های موردنیاز برای اخذ مجوز، تولید انبوه قطار ملی آغاز خواهد شد. همچنین یک قطار ۸واگنه هم طراحی و نمونه‌سازی شده که ان‌شاءالله آن هم پس از به نتیجه رسیدن و نهایی شدن تست‌ها، وارد فاز تولید انبوه خواهد شد.
 در قطار ملی سهم و میزان داخلی‌سازی‌ چقدر است؟
این پروژه باعث بالا رفتن اعتماد به نفس کارشناسان این حوزه شده است. قبل از شروع این پروژه عمدتا سهم داخلی‌سازی واگن‌ها در خوش‌بینانه‌ترین حالت به حدود ۴۰درصد می‌رسید، اما بعد از این پروژه، بالغ بر ۸۵درصد داخلی‌سازی‌ واگن‌ها صورت گرفته است؛ یعنی منطبق بر ماده ۵۴برنامه ششم توسعه که تأکید کرده درحوزه طراحی و ساخت واگن باید ۸۵ درصد داخلی‌سازی‌ رخ دهد. خوشبختانه پروژه قطار ملی برنامه ششم توسعه را محقق کرد.
 واگن‌سازی‌ در تولید قطار ملی می‌تواند پاسخگوی نیاز حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری کلانشهر‌ها باشد؟
محور اصلی فعالیت‌های شرکت واگن‌سازی‌ تهران، تامین ناوگان ریلی درون‌شهری است که مترو یا تراموا و همچنین تامین قطعه‌های سبک را شامل می‌شود. خوشبختانه ظرفیت تولید تمام نیاز شبکه حمل‌ونقل ریلی در این شرکت وجود دارد و اگر تقاضای داخلی وجود داشته باشد، این امکان را داریم که به آنها پاسخ دهیم.
چشم‌انداز شرکت واگن‌سازی‌ تهران را چطور ارزیابی می‌کنید؟
به آینده شرکت بسیار خوش‌بین هستم و دلیلش هم این است که ما تقاضای انباشته قابل‌توجهی در حوزه ناوگان مترو و دیگر بخش‌های حمل‌ونقل ریلی کشور داریم. طی ۱۰سال آینده بین 8تا 10هزار واگن مترو موردنیاز شبکه حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری کشور است و می‌توانم به جرأت بگویم که این تعداد تقاضا در مقیاس جهانی هم قابل توجه بوده و تقاضای فوق‌العاده زیادی محسوب می‌شود؛ به همین دلیل شرکت‌های واگن‌سازی دنیا به‌راحتی از بازار ایران چشم‌پوشی نمی‌کنند و امیدوار هستند تا اگر شرایط مساعد باشد، وارد بازار ایران شوند،.  ما امیدوار هستیم سیاست‌های کلان کشور به‌گونه‌ای پیش برود که به این حجم از تقاضای قابل‌توجه که در حوزه واگن مترو وجود دارد،  با استفاده از ظرفیت‌های موجود کشور ازجمله شرکت واگن‌سازی تهران، پاسخ داده شود. توقع‌مان این است که مدیران ارشد دولتی و شهری، به ظرفیت‌های کشور توجه داشته باشند و در  برنامه‌ریزی‌های خود، پتانسیل‌ عظیم   مجموعه شرکت واگن‌سازی تهران   را ببینند و لحاظ کنند. با توجه به نحوه تامین مالی که می‌تواند اتفاق بیفتد، شرکت واگن‌سازی تهران این انعطاف و توانایی را دارد که پاسخگوی نیاز ناوگان شبکه مترو در تهران و دیگر شهر‌های کشور باشد.