ترابر نیوز:

بر اساس آمار، 31 فروند شناور غرق شده تاکنون از اروندرود خارج شده و 64 فروند دیگر نیز در اعماق رودخانه مانع تردد شناورها در محیط امن هستند. اکنون لایروبی نکردن و وجود شناور های غرق شده دو چالش اساسی در تردد شناورها در آبراه اروندرود به شمار می رود که با انجام این دو یعنی شناورسازی شناور های غرق شده و لایروبی اروند، تردد شناورهای با تناژ بالا و ایمنی کامل در آب های این رودخانه امکان پذیر است.

البته فقط اروندرود، شمار زیادی از این شناور های غرق شده را در دل خود جای نداده، بلکه دیگر رود بزرگ خوزستان یعنی رود کارون و آب های استان بوشهر و هرمزگان نیز در اعماق خود ده ها شناور غرق شده از زمان جنگ و پس از جنگ را پنهان کرده اند. به گفته مسئولان، حدود 1200 فروند انواع قایق، کشتی و نفتکش در بستر خلیج فارس آرمیده که 40 فروند از آنها بسیار بزرگ است.

غرق شدن ده ها شناور در آب های بوشهر

کارشناس تجهیزات دریایی و خارج سازی شناورهای غرق شده اداره بنادر و دریانوردی استان بوشهر دراین باره می گوید: کشتی ها و شناورهای زیادی در ابعاد مختلف، چه زمان جنگ و چه پس از جنگ و بر اثر تصادفات و حوادث دریایی در آب های بوشهر غرق شد که در مجموع شامل 21 کشتی بزرگ و ده ها شناور متوسط و کوچک است. مهم ترین و بزرگ ترین آنها که در زمان جنگ غرق شدند شامل کشتی سونگ بونگ در نزدیکی جزیره خارک، و چهار کشتی رافائل، ایران سیام، ایران رشادت و سی دیلیتی در آب های بندر بوشهر است که این پنج کشتی همچنان در دل آب های بوشهر آرمیده اند. 16 کشتی بزرگ دیگر نیز پس از جنگ و از سال 2007 به بعد در آ�'ب های این استان غرق شدند که فقط یکی از آنها به نام شناور آریانا سال گذشته توسط اداره بنادر و دریانوردی استان بوشهر خارج سازی شد. علاوه بر اینها ده ها شناور کوچک غرق شده دیگر هم در این آب ها غرق شده که برخی خارج شده و برخی همچنان در دریا باقی مانده است.

محمداسماعیل اسفندیاری در پاسخ به این پرسش که چه ضرورتی برای خارج سازی این شناورها و به ویژه شناورهای غرق شده دوران جنگ تحمیلی و صرف وقت و هزینه فراوان برای این کار وجود دارد، می افزاید: دو دلیل مهم برای این کار وجود دارد که اولی بحث ایمن سازی آبراه های دریایی است، زیرا برخی از این شناورها در آب های کم عمق و در مسیر تردد شناورهاست که ممکن است برای آنها خطرآفرین باشد.

وی عواملی همچون سختی و تخصصی بودن کار، هزینه بر بودن و قرار گرفتن شناور در موقعیت های خطرناک دریا را از سختی ها و چالش های پیش رو برای خارج سازی شناورها و موجب کندی کار عنوان و تصریح می کند: این کار تخصص و تجربه خاص خودش را می خواهد که پس از جنگ این تخصص در کشور وجود نداشت، اما اکنون و پس از گذشت سال ها علم و تجربه آن به دست آمده است، از همین رو حتی مالکان خصوصی کشتی ها نیز اگر بخواهند خود به خارج سازی کشتی اقدام کنند، باید مجوز لازم را از اداره بنادر بگیرند که اداره بنادر نیز بر اساس نقشه های تهیه شده و در صورت بی خطر بودن مجوز لازم را می دهد، در غیر این صورت ممکن است با حوادثی همچون غرق شدن چهار غواص در اروندرود مواجه شویم.

به گفته اسفندیاری تامین تجهیزات خاص و هزینه مورد نیاز از موانع دیگر خارج سازی شناورهاست که موجب کندی این روند می شود، زیرا هم اکنون اداره بنادر تجهیزات لازم را که بسیار گران است در اختیار ندارد و باید آنها را از شرکت های خصوصی تهیه کند، در حالی که آن شرکت ها هم ترجیح می دهند تجهیزات خود را که شامل جرثقیل های بزرگ و مخصوص و... است، در اختیار شرکت های متمولی همچون نفت و گاز قرار دهند و اجاره خوبی دریافت کنند نه این که به سازمان بنادر برای این کار بدهند که تقریبا برگشت سرمایه ای ندارد.

این کارشناس مسئول اداره بنادر و دریانوردی را در اجرای این برنامه دست تنها دانسته و عنوان می کند: به طور مثال خارج سازی 13 مورد از 21 شناور بزرگ موجود در آب های استان طبق برآورد سال 91 بیش از 150 میلیارد تومان هزینه دربردارد، که اداره بنادر استان چنین بودجه ای در اختیار ندارد و این روند انجام کار را کند می کند.

خارج سازی شناورها از مسیرهای پرخطر

معاون فنی و نگهداری اداره کل بنادر و دریانوری استان هرمزگان نیز در این باره می گوید: حدود 160 شناور غرق شده در آب های این استان وجود دارد که 16 فروند آن شناور بزرگ در حد کشتی است.

محمدرضا پوررجبی با اشاره به این که تمرکز ما بیشتر روی خارج سازی شناورها در مسیرهای پرخطر است، می افزاید: تاکنون دو شناور متوسط در آب های بندر مسافرتی و پرخطر چارک به کیش، یک شناور بزرگ در مسیر بندرعباس به قشم و یک لنج در ساحل پرخطر سورو از آبها خارج شده و دو کشتی هم در مسیر بندرعباس به قشم در حال خارج سازی است. خارج سازی شش کشتی دیگر هم امسال به مناقصه گذاشته خواهد شد.

پایان خروج شناورهای اروند تا 2 سال دیگر

در همین حال فرماندار خرمشهر در خصوص شناورهای غرق شده آب های اروند و کارون در استان خوزستان که بیشترین آنها در کشور را به خود اختصاص داده است، می گوید: بخش عمده ای از این شناورها که در جریان جنگ تحمیلی با جنایت رژیم بعثی عراق در آبراه اروندرود غرق شد، هم اکنون شناورسازی شده است و دولت نیز مصمم است عملیات باقیمانده شناورسازی آنها را تا دو سال آینده به اتمام برساند.

ولی الله حیاتی با بیان این که امسال 17 شناور غرق شده در اروندرود و کارون با توانمندی های داخلی شناورسازی خواهد شد، مشارکت عراقی ها را در این امر ضروری دانسته و می افزاید: مشکلات امنیتی در عراق از دلایل اصلی شروع نشدن عملیات شناورسازی در اروند رود و لایروبی آن از سوی عراقی ها بیان می شود، در حالی که با لایروبی اروندرود عمق این آبراه از پنج متر کنونی به 9 متر خواهد رسید و امکان تردد شناورهای با ظرفیت 25 هزار تن فراهم می شود.

جام جم