این در حالی است که زنگ خطر کاهش انرژی‌های فسیلی و همچنین افزایش آلایندگی هوا به عنوان دو چالش بزرگ پیش روی کشورهای بزرگ صنعتی، مورد توجه قرار گرفته است. در واقع خودروسازان خارج از بحث تولید و سودآوری، نقشی تعیین‌کننده و حیاتی در فرآیند کاهش مصرف سوخت و آلایندگی هوا دارند.

با این حال طراحی و ساخت خودروهای پاک در کنار ایجاد ظرفیت و افزایش سطح فناوری تولید، نیاز به بسترسازی و برنامه‌ریزی برای استفاده از آن دارد که در واقع ظرفیت تولید خودروهای برقی و هیبریدی در کشور وجود دارد اما استفاده از آن همچنان نیاز به بسترسازی دارد.

در همین حال مدیرکل دفتر صنایع خودرو و نیروی محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه تولید هر نوع خودرو نیاز به زمان و بسترسازی مناسب دارد در خصوص اقدامات اولیه خودروسازان برای تولید خودروهایی با سوخت پاک در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: در این خصوص برنامه‌ریزی و پیدا کردن جوینت‌ونچر برای تولید، بحث مازاد سرمایه‌گذاری و تامین قطعات از جمله برنامه‌ریزی‌هایی بوده که خودروسازان در گام‌های نخست آن را انجام داده و برنامه‌های خود را به وزارتخانه ارائه کرده‌اند.

امیر حسین قناتی با عنوان اینکه بحث خودروهای برقی تنها در تولید آن خلاصه نمی‌شود، افزود: بر این اساس باید زیرساخت‌های مرتبط با استفاده از آن نیز مورد توجه قرار گیرد که تامین برق، ایستگاه‌های شارژ شهری و خدمات پس از فروش از آن جمله است و وزارت صنعت، معدن و تجارت نمی‌تواند به تنهایی متولی آن باشد، که دیگر وزارتخانه‌ها همچون وزارت کشور و وزارت نیرو را نیز دخیل می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه تولید خودروهای برقی و هیبریدی به تنهایی راهگشای کاهش آلایندگی هوا نخواهد بود، تصریح کرد: اگر این خودروها تولید شوند و مصرف‌کننده نتواند از آن استفاده کند معضل آلایندگی هوا نیز حل نمی‌شود. بر این اساس بسته‌ای حمایتی به هیات دولت ارائه کرده‌ایم که تمام عوامل تولید و زیرساخت استفاده این خودروها را در برمی‌گیرد و با تصویب آن، تولید و قابلیت بهره‌برداری این خودروها که بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است با توفیق مواجه خواهد شد.

 
ورود خودروسازان داخلی به تولید خودروهای برقی

قناتی در ادامه عنوان کرد: دو خودروسازی بزرگ سایپا و ایران‌خودرو در حوزه تولید خودروهای برقی و هیبریدی برنامه داشته و در حال فعالیت هستند؛‌ در بخش خصوصی نیز گروه خودروسازی بهمن برای خودروهای سبک و دیگر خودروسازان نیز برنامه‌هایی ارائه و اعلام کردند که می‌توانند بخشی از تولید خود را به تولید خودروهای برقی معطوف کنند.
مدیرکل دفتر صنایع خودرو و نیروی محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص تولید خودروهای سواری با موتور دیزل نیز گفت: تولید این نوع خودروها شروع شده است اما کماکان در بحث تامین سوخت مورد نیاز دیزلی‌ها با مشکل مواجه هستیم که سازمان محیط‌زیست چندان رغبتی به تولید، عرضه و شماره‌گذاری خودروهای دیزلی ندارد. این در حالی است که سوخت مورد نیاز این خودروها ازسوی این سازمان مورد تایید قرار نگرفته است و عرضه آن ممکن نیست اما توان تولید آن در داخل است.

وی در ادامه با بیان این مطلب که خودروهای دارای سوخت پاک نیز معایب و مزیت‌های خاص خود را دارند، تصریح کرد: این خودروها در دو بحث کاهش مصرف انرژی و کاهش آلایندگی هوا مورد توجه قرار می‌گیرند. بر این اساس اگر اولویت در بخش کاهش آلایندگی هوا باشد، باید به سمت تولید و استفاده خودروهای برقی رفت. با این حال باید توجه داشت که برای تولید برق این خودروها اگر میزان سوختی که به خودرو تعلق داشته است به نیروگاه‌ها تزریق شود و همین فرآیند موجب افزایش میزان آلایندگی هوا از طریق نیروگاه‌ها شود، استفاده از این خودروها توجیه نخواهد داشت اما با توجه به اینکه استفاده از این خودروها با هدف کاهش آلایندگی شهرهای بزرگ است، در این میان استفاده از خودروهای برقی قوت می‌گیرد.

 
  
طرح‌های پژوهش ایدرو در قالب خودروهای پاک

در همین حال معاون توسعه فناوری و صنایع پیشرفته سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با بیان اینکه برنامه تولید خودروهای برقی از سال‌ها قبل در ایدرو در قالب طرح‌های پژوهشی در حال انجام است به صمت گفت: در این خصوص می‌توان به اتوبوس‌های برقی و هیبریدی و خودروهای سواری برقی اشاره کرد. با این حال این طرح‌ها در حد پایلوت بوده و عملیاتی نشده است تا خودروسازان بتوانند در قالب استفاده از دستاوردهای نو آن را عملیاتی کرده و به تولید برسانند.

رمضانعلی صادق‌زاده با تاکید بر اینکه برای کاهش آلایندگی هوا استفاده از خودروهای پاک باید نهادینه شود، افزود: این که چه زمانی خودروسازان داخلی می‌خواهند خود را با تولید این دست خودروها مطابقت دهند بستگی به شرایط تولید آنها دارد. از سوی دیگر ظرفیت‌سازی در این حوزه بستگی به نوع خودرو و متناسب با کاربرد آنها در حوزه درون شهری یا برون‌شهری و وسایل نقلیه عمومی دارد. وی در ادامه عنوان کرد: باید دید که خودروسازان داخلی تا چه اندازه خود را می‌توانند برای ساخت خودروهای پاک از نوع سواری شخصی یا وسایل نقلیه عمومی هماهنگ کنند. از سوی دیگر تا چه میزان واحدهای تحقیق و توسعه آنها در این رابطه فعال است که باید در این خصوص پاسخگو باشند؛ آن هم در شرایطی که استفاده از انرژی‌های پاک برای کاهش مصرف سوخت و آلایندگی‌ها در همه جای دنیا مورد تاکید است.

صادق‌زاده با اشاره به اینکه نوع و زمان استفاده این خودروها به برنامه‌ریزی خودروسازان بستگی دارد، تصریح کرد: در کنار خودروسازان دیگر مراکز تحقیق و توسعه و دانشگاه‌ها نیز به این مقوله ورود کرده‌اند. با این حال باید در نظر داشت که خروجی این تحقیقات باید به مرحله تولید رسیده و عملیاتی شود که هنوز نهادینه نشده است.

وی در پاسخ به این سوال صمت مبنی بر اینکه میزان تولید خودروسازان بزرگی همچون «تسلا» به ۶ هزار خودروی برقی در سال نمی‌رسد، آیا بستگی به میزان استقبال پایین از این خودروها دارد؟ گفت: عوامل بسیاری در تولید این دست خودروها دخیل است. اگر بخواهیم این خودروها به تولید متناسب با ظرفیت آن برسد باید مزیت‌های آن برای مصرف‌کننده در قالب کیفیت بالا، قیمت مناسب و نوع انرژی آن فرهنگ‌سازی شود. از سوی دیگر باید توجه داشت که میزان استفاده از خودروهای پاک، به دلیل فرهنگ‌سازی نادرست آن بسیار کم است که این میزان حتی در سطح بین‌المللی و استفاده عمومی به اندازه کافی انجام نگرفته است.