ترابر نیوز:
مدیریت کلان در صنعت گردشگری باید فرصتها را در کشور شناسایی کرده و آنها را در طرح جامع گردشگری کشور بگنجاند و زمینه سرمایهگذاری را در آنها مهیا کند. از این رو برای بررسی صنعت گردشگری و تاثیر آن در ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای کشور به گفتوگو با عبدالرسول خلیلی، استاد دانشگاه پرداختیم که در ادامه میخوانید.
صنعت گردشگری در ایران تا چه اندازه میتواند در ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی تاثیرگذار باشد؟
صنعت گردشگری یا اصطلاحاً صنعت توریسم، سومین صنعت مولد شغل و سرمایه بعد از صنعت نفت و خودروسازی است. به همین دلیل در دهههای اخیر بسیاری از دولتها، مسئولین اقتصادی و صاحبنظران با حساسیت بیشتری به گسترش این صنعت روی آوردهاند و درتلاش هستند سهم بیشتری از بازار جهانی این صنعت را برای جوامع خود به ارمغان ببرند. اهمیت گردشگری در اقتصاد یک کشور را میتوان از طریق تاثیری که هزینههای گردشگر در قالب افزایش قیمتها و مخارج مصرفی خانوارها، هزینه فرصت از دسترفته، هزینه فرصت تخصیص منابع به فعالیتهای گردشگری و برخی هزینههای اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار داد. صاحبنظران علم اقتصاد معتقدند اگر کشوری بتواند از پتانسیلها استفاده کرده و چرخهای صنعت گردشگری را در کشورش به حرکت درآورد، شاهد شکوفایی شگرفی در سطح اقتصاد کشور خواهند بود.
امروزه درآمدهای ارزی حاصل از صنعت گردشگری میتواند جایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی باشد؟
گردشگری در رشد و شکوفایی اقتصاد کشورها بر کسی پوشیده نیست و همه معتقدند این صنعت در صورت حمایت میتواند منبع کسب درآمد ارزی بسیار خوبی حتی برتر از درآمد فروش نفت باشد. از همین رو است که اکنون کشورهایی که حتی در ابعاد دیگر اقتصادی نیز توانایی چندانی ندارند با توجه و اهمیت به این صنعت توانستهاند درآمد سرشاری برای خود کسب کنند که شاید با درآمد فروش نفت کشورهایی مانند ایران برابر باشد. اهمیت گردشگری در ایجاد آثار مثبت اقتصادی در جهان به طور روزافزون افزایش یافته و در تمامی کشورها این فعالیت به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد اشتغال، کاهش نرخ بیکاری، افزایش درآمد ارزی و بهبود تراز پرداختها مورد توجه است. حتی در برخی کشورها به ویژه کشورهای اروپایی، جهانگردی به عنوان یکی از مهمترین راهبردهای توسعه محسوب میشود. پیشبینی نرخ رشد گردشگری در جهان معادل ۱/۴ درصد طی سالهای آتی نشاندهنده اهمیت این فعالیت در اقتصاد جهانی است. همانطور که ذکر شد اهمیت صنعت گردشگری در اقتصاد یک کشور با تاثیری که هزینههای گردشگر در قالب افزایش قیمتها و مخارج مصرفی خانوارها، هزینه فرصت از دسترفته، هزینه فرصت تخصیص منابع به فعالیتهای گردشگری و برخی هزینههای اجتماعی و فرهنگی مربوط است.
صنعت گردشگری ایران در مقایسه با دیگر کشورها را چگونه میبینید؟
در اخبار منتشرشده اینگونه بیان شده است که عمان درنظر دارد تا سال 2020 توریسم را مهمترین منبع درآمد کشور خود نماید، وزیر توریسم عمان با تشکیل کمیتهای ویژه درنظر دارد تا سال 2020 تعداد توریستهای این کشور را سالانه به بیش از 12 میلیون نفر افزایش دهد. بنا به همین گزارش و به نقل از گزارش شورای جهانی سفر و توریسم، سهم صنعت گردشگری درتولید ناخالص ملی عمان قرار است از 5/1 درصد از مجموع تولید ناخالص ملی کشور در سال 2010 به 4/2 درصد در سال 2020 برسد. به گفته سخنگوی وزارت توریسم عمان این کشور تقریبا 8 میلیارد دلار را برای توسعه حوزههای وابسته به توریسم در سراسر کشور اختصاص دادهاست.
دولت قطر قصد دارد این کشور را تا زمان برگزاری جامجهانی فوتبال در سال 2022، به یکی از مقاصد برتر گردشگری جهان تبدیل کند؛ این درحالی است که صنعت هتلداری این کشور در ژانویه 2010 بیش از یک میلیارد و 800 میلیون دلار درآمد داشته که میتوان آن را رکوردی جدید برای صنعت هتلداری قطر تلقی کرد. در این شرایط پیشبینی میشود قطر در بین کشورهای شورای همکاری خلیجفارس، بالاترین میزان افزایش درآمد از محل صنعت گردشگری را شاهد باشد.
تمامی گزارشات فوق نشاندهنده اهمیت صنعت گردشگری در کشورهای مختلف است. امروز بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران رتبه ۱۰ جاذبههای باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبههای طبیعی را داراست، با این وجود از لحاظ بهرهبرداری از این منابع در جایگاه مطلوبی قرار نگرفته است. درحالی که سهم ایران با وجود رتبه ممتازش در جاذبههای جهانگردی از درآمد گردشگری جهان بسیار پایین است. کشور پهناور ایران با ویژگیهای طبیعی و اقلیمی خاص و همچنین آثار تاریخی و هنری برای علاقهمندان به گردشگری مقصد بسیار مستعدی میباشد و همچنین در سطح بینالمللی هم به دلایل ویژگیهای جغرافیایی و قرارگرفتن در راه شرق آسیا و اروپا (جاده ابریشم) مورد توجه میباشد. کشور ایران در گروه کشورهای برتر جهان از نظر قابلیتهای طبیعی و تاریخی است. تنوع زیستی و وجود چهار فصل کامل و جاذبههای طبیعی بیهمتا در کنار فرهنگ اصیل ایرانی بیانگر قابلیت بالای توسعه گردشگری در ایران است.
درآمد حاصل از گردشگر ورودی به ایران، میزان سرمایهگذاری و اشتغالزایی در این صنعت را چگونه ارزیابی میکنید؟
یک بررسی آماری در سه عرصه درآمد حاصل از گردشگر ورودی به ایران، میزان سرمایهگذاری و اشتغالزایی در این صنعت طی سالهای گوناگون نشان میدهد که درآمد حاصل از گردشگر ورودی به ایران در سال 2009، 7/11 درصد صادرات کشور (معادل 3/10 میلیارد دلار)؛ در سال2010، 5/2درصد( 4/2 میلیارد دلار)؛ در سال 2019، 6/11 درصد صادرات کشور (3/24 میلیارد دلار) و در سال 2020، 4/2 درصد صادرات کشور(1/5 میلیارد دلار)است. در عرصه میزان سرمایهگذاری آمار به این شکل است؛ در سال 2009، 7/3درصد از کل سرمایهگذاریها معادل 4 میلیارد دلار؛ در سال 2010، 2/3 درصد از کل سرمایهگذاریها معادل 4/3 میلیارد دلار؛ در سال 2019، 6/2 درصد از کل سرمایهگذاریها معادل 9میلیارد دلار و در سال 2020میزان سرمایهگذاری 8/2 درصد از کل سرمایهگذاریها معادل 6/7 میلیارد دلار.
همچنین در عرصه اشتغالزایی بهطور مستقیم در سال 2009، 3/8 درصد از کل مشاغل معادل 598 هزار شغل، در سال 2010، 6/1 درصد از کل مشاغل معادل 594 هزار شغل از هر 5/13 شغل یکی مرتبط با گردشگری؛ در سال 2019، 6/2 درصد از کل مشاغل معادل 771 هزار و 618 شغل و در سال 2،2،20 درصد از کل مشاغل معادل 726 هزار و 598 شغل از هر 1/14 شغل یکی مرتبط با گردشگری باید باشد.
منبع:تین نیوز
|