نویسنده: مجید ماکویی زاد، مهندس دریا-کشتی سازی

در اصل سفارشات ساخت کشتی در دنیا از سال 1960 شروع شد. البته از آن سال تا کنون تغییرات و پیشرفت های زیادی در کشتی ها و کارخانجات کشتی سازی رخ داده است البته بعد از این پیشرفت ها صنهت کشتی سازی به صورت شگفت آوری از کشورهای اروپایی به کشورهای آسیایی شرقی (ژاپن و به خصوص کره جنوبی) انتقال یافت .

در سال های 1974-1973 سفارشات ساخت کشتی به رقم بالایی همچون 134000000 GT رسید.

البته این عدد از سال 1974 به علت کاهش و نوسانات تولید وقیمت نفت رو به کاهش گذاشت به صورتی که در کارخانجات تولید کشتی ها یDWT 500000 جای هود را به ساخت کشتی های تجاری وکوچک داد و این کاهش شدید تولید تا سال 1987 و تا عددGT 21000000 پایین آمد.این بدان مهنی است که تقریبا تولید کشتی 85%کاهش یافت.

در این بین در بخش ساخت کشتی در سال های 1990-1987 کشورهای کره و ژاپن و بعد ها در سال های 1996-1995 چین و تایوان کشورهایی بودند که در پیشرو کشور های ساخت کشتی در جهان قرار گرفتند.

در این بین صنایع کشتی سازی چین که توانسته بود به سرعت قسمتی از اقتصاد و تجارت چین را به خود اختصاص دهد با ساخت کارخانجات جدید برای ساخت کشتی توانست سهم زیادی در اقتصاد کشور داشته باشد و بار دیگر با کشورهای مهم دنیا در ساخت کشتی به رقابت بپردازد.

اگر چه ساخت کشتی در سال های بین 1995-1987 سرعت کمتری داشت اما از لحاظ توسعه و تکنولوژی به صورت چشمگیری سرعت بیشتری پیدا کرد.

صنایع کشتی سازی امروزه علاوه بر ساخت کشتی های باری و مسافربری که ازاهمیت زیادی برخوردارند در کنار کارخانجات خود قسمت تعمیر کشتی را نیز به راه انداخته اند و کشتی های کوچک و بزرگ توریستی و مسافربری و تفریحی نیز می سازند.

در تجارت جهانی رقمی نزدیک به 6میلیون تن بار توسطDWT 800000 کشتی جابه جا میشود که معادل 300میلیون دلار ارزش اقتصادی دارد.

کارخانه کشتی سازی هیوندای کره جنوبی که به تنهایی بزرگترین کشتی سازی کره و دنیا می باشد که فقط در زمین صاف شروع به کشتی سازی کرده بود امروزه با ساخت چند حوضچه و ساخت چند کشتی در آن توانشته این مقام را از آن خود کند.

در این میان کره جنوبی در نیمه اول سال 2005 توانسته بود با ساختDWT 227000000 تقریبا 37% تولید دنیا را از آن خود کند.و در رتبه اول دنیا بایستد.

در این میان چین هم با داشتن بیش از 100000 نفر نیروی انسانی در 2 کارخانه اصلی کشتی سازی خود به سرعت به سوی رتبه اول شدن در دنیا حرکت می کند.

کشور هایی که به بخش های دریایی و ساخت کشتی بهای بیشتری می دهند سهم بسزایی را نیز از این بخش به خود اختصاص داده اند.

یونان با دارا بودن کشتی های باری و تجاری به وزنDWT 150000000تقریبا توانسته است در تجارت و اقتصاد دریایی در کشورهای رتبه اول دنیا قرار گیرد که 18%تجارت دریایی دنیا را دارا می باشد.

البته این عدد در داخل اتحادیه اروپا برای یونان 38% می باشد.

یونان در بخش دریایی در حدود 60میلیارد دولار درآمد سالانه دارد.

امروز صنعت کشتی سازی در جهان با تغییراتی که در تولیدات خود به وجود آورده در کنار تولیدات کشتی های کلاسیک تولیدات کشتی های کانتینر بر را نیز افزایش داده است.

بازارهای ساخت و فروش کشتی در دنیا در سال 2007 در کشور کره از 39.5%به 44.1%در چین از 17%به 26.6%رسید و البته کشور ژاپن از 16.6%به 12.2%و کارخانجات اروپایی از 11.3%به 9.9%رسید.

در نیمه اول سال 2005 از کل کشتی های ساخته شده به تعداد 4324 و وزنMilyonDWT 226.6 به مقدار 36.9% آن به کره جنوبی و 33.8% به ژاپن و 16.6% به چین اختصاص داشت.

چین که بدست آوردن رتبه اول در بازار در سال 2013 را بر خود هدف قرار داده به سرعت به هدف خود نزدیک می شود.

سالانه ترکیه فقط در حدود 4 میلیارد دولار از کشتی های کشور های خارجی کرایه دریافت می کند در سال 2004 در ترکیه حمل و نقل وتجارت دریایی کشتی های داخلی 42 میلیون تن و کشتی های خارجی 134میلیون تن بود که سهم کشتی های داخلی از کل تجارت دریایی 23.9%بود ترکیه از بابت هر تن بار از 134میلیون تن بار از کشتی های خارجی 30 دلار دریافت کار کرده است که با محاسبه ان تقریبا 4 میلیارد دلار پول دریافت کرده است.