بازار؛ گروه کشاورزی:  میگو یکی از پر مصرف ترین غذاهای دریایی است که به دلیل اینکه منبع غنی از مواد مغذی ضروری مانند کلسیم، ید، ویتامین D و B۳، روی، پروتئین و اسیدهای چرب امگا ۳ است امروزه به طور فزاینده ای در سبد غذایی مصرف کنندگان جهانی قرار دارد. به طوری که کارشناسان جهانی پیش بینی کرده اند بازار میگو بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ سالانه به میزان ۶.۱ درصد رشد کند و تا سال ۲۰۲۵ به ۷.۲۸ میلیون تن برسد.

کارشناسان جهانی پیش بینی کرده اند که بازار میگو تا سال ۲۰۲۵ به ۷.۲۸ میلیون تن برسد

۲۱ کشور؛ مقصد صادراتی میگوی ایران است
ایران نیز یکی از تولیدکنندگان میگو است که علاوه بر تامین نیاز داخلی بخشی از تولیدات خود را نیز به کشورهای خارجی صادر می کند. به طوری که به گفته علی اکبر خدایی، دبیر کل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران در سال های مختلف بین ۱۷ تا ۲۱ کشور در سراسر دنیا مقاصد صادراتی میگوی ما هستند.

خدایی در گفت و گو با خبرنگار «بازار» در خصوص وضعیت تولید و صادرات میگو گفت: تولید میگو در کشور صنعت روبه رشدی است و خوشبختانه در سواحل جنوب و مناطق محروم کشور زیر ساخت ها آماده شده و در حال توسعه است. اما با توجه به مباحث مربوط به بازار و اینکه با شیوع بیماری کرونا تا حدودی مصرف همه اقلام از جمله میگو کاهش یافته لذا در سال جاری به جای افزایش تولید روی مباحث گسترش بازارها و افزایش کیفیت کار کردیم. به این ترتیب امسال نیز مانند سال گذشته حدود ۴۵ تا ۴۷ هزار تن تولید داشته ایم.

وی افزود: با توجه به اینکه سالانه حدود ۴ و نیم میلیون تن میگو در سراسر جهان تولید می شود، ما با این حجم تولید در جایگاه ۱۲ دنیا قرار داریم. با این تفاسیر نه تنها واردات میگو نداریم بلکه صادرات نیز داریم و حدود ۷۰ درصد صادرات مان به کشورهای آسیای جنوب شرقی است. این در حالی است که این کشورها خود تولیدکننده گان اصلی میگو هستند لذا این حجم صادراتی نشانگر پتانسیل بالای این صنعت است. علاوه بر این به کشورهای حاشیه خلیج فارس، و کشورهای اروپایی نیز صادرات داریم.

 

 خدایی، دبیر کل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان: سرانه مصرف میگو در ایران سالانه حدود ۱۰۰ گرم است

صادرات ۷۰ درصدی میگوی کشور به چین، ویتنام و تایلند| صادرات ۲۰درصدی میگوی کشور به امارات
دبیر کل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران خاطر نشان کرد: به طور کلی فعالیت ما شامل سه دوره می شود و مقاصد صادراتی ما در این دوره ها متفاوت بوده است. در واقع در دهه ۷۰ که اوایل شروع فعالیت ما در این بخش بود صادرات ما عمدتا به اروپا بود به طوری که از ۴ هزار تن میگوی تولیدی حدود ۲ هزار تن یعنی ۵۰ درصد به اروپا صادر می شد. پس از آن حتی زمانی که حجم تولید به ۴۰ هزار تن رسید به دلیل مشکلات ارتباطی با اروپا و تحریم ها باز همان ۲هزار تن را صادر می کنیم و لذا امروز سهم اروپا به ۵ درصد رسیده است. اما به جای آن کشورهای عربی منطقه به خصوص امارات جایگزین شدند. بنابراین در دهه ۸۰ حدود ۵۰ درصد از تولید صادراتی ما به امارات صادر می شد.  با این وجود الان سهم امارات کمتر از ۲۰ درصد است و ما حدود ۷۰ درصد از میگوی تولیدی داخل را به چین ویتنام و تایلند صادر می کنیم.

وی در خصوص دلایل کاهش سهم صادراتی بازار امارات نیز اظهار داشت: کاهش سهم بازار این کشور طبیعی است چون کشش بازار امارات کم است و سهم چندانی در مصرف دنیا ندارد. در حالی که وقتی به چین دسترسی پیدا کردیم موفقیت  بزرگی است چون این کشور بعد از آمریکا دومین بازار بزرگ مصرف آبزیان دنیا از جمله میگو محسوب می شود. از سوی دیگر با توجه به اینکه برنامه ریزی ما روی تولید ۲۰۰ هزار تن است لذا باید بازارهای بزرگی همچون چین و روسیه را داشته باشیم که بتواند این حجم از تولیدات را جذب کنند.

 

شرایط آب و هوایی وسرمایه گذاری های زیربنایی؛ مهمترین عوامل موفقیت کشورهای اکوادور و هند در پرورش میگو
خدایی در خصوص حجم تولید میگو در کشورهای پیشرو نیز گفت: در حال حاضر میگو عمدتا در کشورهای جنوب شرق آسیا مثل تایلند، چین و ویتنام پرورش داده می شود. کشور هند نیز تولید بسیار خوبی دارد. منطقه دوم تولید هم آمریکای لاتین است و کشورهایی مثل اکوادور، هندوراس، برزیل، نیکاراگوئه تولیدات بالایی دارند به طوری که در دنیا بیشترین تولید را الان کشور اکوادورو  بعد از آن کشور هند است که هر کدام حدود ۶۰۰ هزار تن تولید دارند.

وی افزود: دلیل بالا بودن حجم تولیدشان این کشورها عمدتا این است که قدمت بیشتری از ما در توسعه پرورش میگو دارند. از سوی دیگر بازارهای بیشتری دارند و لذا تقاضای خوبی برای محصول خود ایجاد کرده اند، بنابراین سرمایه گذاری های زیربنایی بیشتری انجام داده اند.

خدایی تاکید کرد: البته شرایط آب و هوایی این کشورها نیز بهتر از ما است در حالی که ما از هرمزگان تا سیستان بلوچستان نهایتا ۲ برداشت می توانیم داشته باشیم. همچنین از بوشهر، خوزستان و گلستان هم یک دور در سال برداشت داریم اما در کشورهایی مانند اکوادور و هند سالانه ۳ بار برداشت انجام می دهند.

از ۴۷ هزار تن میگوی تولیدی حدود ۴ تا ۵هزار تن دریایی است و غالبا در بازارهای بومی منطقه صید مصرف می شود

قیمت هر کیلوگرم میگو با سر در مزرعه پرورش ۷۰ تا ۱۳۰ هزار تومان| قیمت هر کیلوگرم میگو با سر در بازارهای جهانی بین ۳ و نیم تا ۵ دلار
این کارشناس بخش آبزیان کشور در مورد سرانه مصرف میگو در ایران و جهان نیز گفت: آمارهای دقیقی از سرانه مصرف داخلی وجود ندارد اما به طور کلی سالانه حدود ۱۰هزار تن از تولیدات ما در کشور مصرف می شود و با احتساب جمعیت ۸۰ میلیون نفری می توان گفت سرانه مصرف میگو در ایران سالانه حدود ۱۰۰ گرم است.

خدایی با بیان اینکه میگو در سایزهای مختلف قیمت های مختلف دارد، افزود: قیمت هر کیوگرم میگو برای پرورش دهنده یعنی سر مزرعه از ۷۰ هزار تومان تا ۱۳۰ هزار تومان متغیر است. با این وجود وقتی به دست مصرف کننده می رسد به واسطه دو عامل، قیمت افزایش می یابد؛ یکی اینکه سر و دم میگو که ۴۰ درصد میگو را تشکیل می دهد زده می شود بنابراین از ۷۰ هزار در مزرعه به ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان در بازار می رسد.

وی ادامه داد: عامل بعدی بحث حمل و نقل و بسته بندی ها است چون فصل برداشت میگو محدود است و غالبا به صورت منجمد بسته بندی می شود و در سراسر سال در بازار توزیع می شود که این مورد نیز در افزایش قیمت موثر است. با این تفاسیر قیمت هر کیلو گرم میگو در بازار، بسته به سایز آن از ۱۵۰ هزار تومان تا ۲۰۰ هزار تومان متغیر است. در بازارهای جهانی نیز قیمت هر کیلوگرم میگو با سر، بین ۳و نیم تا ۵  دلار متغیر است.

قیمت هر کیلو گرم میگو در بازارداخلی، بسته به سایز آن از ۱۵۰ هزار تومان تا ۲۰۰ هزار تومان متغیر است،  در بازارهای جهانی نیز قیمت هر کیلوگرم میگو با سر، بین۳ و نیم تا ۵ و نیم دلاردر نوسان است

۴ تا ۵ هزار تن از میگوی کشور دریایی و مابقی پرورشی است
خدایی در پاسخ به این سوال که چند درصد از میگوی بازار دریایی و چند درصد پرورشی است، گفت: همانطور که می دانید به طور کلی ما دو دسته میگو داریم دریایی و پرورشی؛ که ۱۰۰ درصد میگوی پرورشی ما گونه ای به نام «وانامی یا به اصطلاح گونه سفید غربی» است و اگرچه خاستگاه این گونه، کشور اکوادور است در همه جای دنیا پرورش داده می شود. از سوی دیگر کل میگوی دریایی ما ۳ گونه «میگوی ببری» که متعلق به بوشهر تا هرمزگان است، گونه «میگو موزی» که از هرمزگان تا جاسک است و یکسری میگو هم به نام «میگوی سرتیز» که متعلق به خوزستان است، را در بر می گیرد.

وی گفت:از ۴۷ هزار تن میگوی تولیدی حدود ۴  تا ۵هزار تن دریایی است و غالبا در بازارهای بومی منطقه صید مصرف می شود. بنابراین آنچه در بازار به صورت عمده عرضه می شود میگوی پرورشی است که نسبتا کیفیت بالاتری از میگوی دریایی دارد.

ژاپن با سرانه ۳.۲۸ کیلوگرم در جایگاه اول مصرف کنندگان دنیا قرار دارد
در حالی که کارشناسان رشدی به میزان ۶.۱ درصد برای بازار میگو تا سال ۲۰۲۵ پیش بینی کرده اند، بر اساس گزاشات جهانی در سال ۲۰۱۹-۲۰۲۰ دانمارک با صادرات حدود ۲۸.۴ میلیون دلار، اولین صادرکننده میگوی آب سرد در بازارهای جهانی بوده و پس از آن نیز ایالات متحده با ۲۴.۸۴ میلیون دلار و آلمان با ۱۱.۹۶ میلیون دلار در جایگاه های بعدی قرار گرفته اند.

از سوی دیگر تحقیقات بازارهای جهانی نشان می دهد که رشد سطح درآمد و افزایش تقاضا برای محصولات میگو در بین مصرف کنندگان در سراسر جهان، بازار آن را هدایت می کند. به همین دلیل دولت های بسیاری از کشورها با دادن مشوق به کشاورزان و ارائه تخفیف های مالی تولید میگو را تشویق می کنند.

همچنین بر اساس گزارشات جهانی، از نظر سرانه مصرف میگو، کشور  ژاپن با ۳.۲۸ کیلوگرم بیشترین سرانه را دارد و پس از آن ایالات متحده آمریکا با ۱.۳ کیلوگرم قرار دارد. سرانه مصرف کشورهای اروپایی نیز غالبا نیم کیلوگرم است.

بر اساس گزارشات جهانی، از نظر سرانه مصرف میگو، کشور  ژاپن با ۳.۲۸ کیلوگرم بیشترین سرانه را دارد و پس از آن ایالات متحده آمریکا با ۱.۳ کیلوگرم قرار دارد

صادرات ۵۸ درصد از میگوی اکوادور به قاره آسیا در سال ۲۰۲۰
کشور اکوادور یه عنوانی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان میگو در جهان که سالانه حدود ۶۰۰ هزار تن تولید دارد، بازارهای صادراتی بسیاری در قاره آسیا، آمریکا، اروپا و آفریقا دارد. به طوری که بر اساس داده های جهانی منتشر شده در بازه زمانی ژانویه تا آگوست ۲۰۱۹ حدود ۶۶ درصد از میگوی صادراتی این کشور به آسیا، ۱۸ درصد به اروپا و ۱۳ درصد به ایالات متحده صادر شده است.

از سوی دیگر در بازه زمانی مشابه در سال ۲۰۲۰ حدود ۵۸ درصد میگوی صادراتی این کشور به آسیا، ۲۱ درصد به اروپا و ۱۸ درصد نیز به ایالات متحده صادر شده است. این در شرایطی است که آفریقا نیز وارد کننده ۱ درصد از میگوی صادراتی اکوادور بوده است.

گفتنی است کشور اکوادور برای حفظ صادرات خود در زمان همه گیری covid۱۹، خدمات مختلف دولتی از جمله «صدور گواهی مبدا، گواهینامه های بهداشتی، تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی و اظهارنامه های گمرکی و تحویل دیجیتال گواهینامه ها و مجوزها» را اتخاذ کرده است.