ایرباس A-350، بوئینگ رویاپیمای 787 را به چالش می طلبد                    نویسنده: آرمان

پس از معرفی مدل غول پیکر مشهور A-380 ایرباس، دو شرکت بوئینگ و ایرباس از نظر در دست داشتن بازار هواپیما برای کلاس های مختلف، تقریباً به حد معادل هم دیگر رسیدند. اما هنوز یک خلاء در محصولات ایرباس برای رویارویی با گونه جدیدی از هواپیماهای بوئینگ احساس می شد.

هواپیمای جدید ایرباس A-350، رقیب بوئینگ 787

 که این فاصله، با معرفی هواپیمای ارتقاء یافته ایرباس A-350 تا حدود زیادی بر طرف گردید. در مقاله ذیل، به بررسی توانایی های دو گونه جدید از هواپیماهای مسافربری، از دو قطب هواپیما سازی جهان و مقایسه نظری آنان می پردازیم. پس از شکست طرح سونیک کروزر شرکت بوئینگ که هواپیمایی با قابلیت حمل و نقل مسافران با سرعت نزدیک صوت بود، کارشناسان بوئینگ، به درستی تشخیص دادند که بازار جهانی هواپیما، هم اکنون در دست هواپیماهای مسافربری 200 تا 300 نفره با برد متوسط و یا بلند می باشد. بر اساس همین ایده، شرکت بوئینگ دست به طراحی هواپیمایی جدید، با خصوصیاتی در حد تفکرات مهندسان اقتصاد نگر این شرکت زد که البته، الهام از هواپیماهای نسل گذشته بوئینگ، یعنی هواپیماهای سری 757 و 767، امری اجتناب ناپذیر بود.

هواپیمای ایرباس A-350 از آویزگاه موتور تمام تیتانیومی استفاده می کند

سرانجام، دریم لاینر 7E7 و یا همان هواپیمای رویاپیمای بوئینگ، طرح نهایی طراحان این شرکت بود. این هواپیما، انقلابی در استفاده از مواد چند سازه ای یا کامپوزیتی می باشد، تا جایی که تفکر بر این است که بالغ بر 60% کل سازه هواپیما بر پایه استفاده از چنین موادی وارد عرصه خواهد گشت. این مسئله، خود به معنای پیشی گرفتن از هواپیماهای ساخت ایرباس است که پنداشته می شد با کمتر از 20% مواد کامپوزیت در بدنه آنان، تحولی در طراحی و تولید سازه های هوایی هستند. مواد چند سازه ای، علاوه بر سبک وزن بودن، از مقاومت بالقوه ای نسبت به مواد دیگر برخوردار هستند که با توجه به قیمت نسبتاً مناسب آنان، مصالحی غیر قابل چشم پوشی در ساخت ایرفریم های هوایی در آینده به شمار می آیند.

هواپیمای جدید بوئینگ رویاپیمای 787 دریم لاینر

هواپیمای بوئینگ 787، از قابلیت حمل 200 تا 300 مسافر، بسته به پیکربندی صندلی های آن در کلاس های مختلف تا مسافت حداکثر 15.000 کیلومتری برخوردار می باشد که با در نظر گرفتن طراحی موتورهای جدید و کاراتر آن از لحاظ مصرف سوخت، می توان این هواپیما را، مجموعه ای از پیشرفت های نوین در راستای مدرنیزاسیون اقتصادی و البته به کارگیری صحیح و به جای آنان محسوب کرد. اما هواپیمای تازه طراحی شده ایرباس A-350 نیز در مقابل دریم لاینر، ظاهراً حرف هایی برای گفتن دارد. گرچه این هواپیمای پیشنهادی ایرباس همانند رقیبش یعنی بوئینگ 787، یک هواپیمای کاملاً جدید نیست، اما می توان آن را یک نمونه ارتقا یافته به میزان 80% از هواپیمای پر فروش ایرباس A-330 به شمار آورد.

هواپیمای ایرباس A-350 در خطوط هوایی TAM

ایرباس دلیل این که یک هواپیمای کاملاً جدید را طراحی نکرده است، چنین بیان می کند که طراحی یک گونه کاملاً جدید، نیاز به افتتاح یک خط تولید تازه و البته امکانات دیگر و صد البته، آموزش خلبانان برای یک هواپیمای جدید دیگر است، در حالی که با ارتقای یک نمونه قبلی به میزان زیاد، می توان با استفاده از شبیه ساز ها و سیمولاتور ها، روش های درسی پیشین و تمام موارد مشابه دیگر، خلبانان اپراتور در این هواپیمای نوین را آموزش داد و از صرف ده ها میلیون دلار برای ارائه آموزش ها و وسایل آموزشی جدید جلوگیری نمود. با به کارگیری این روش، آموزش خلبانانی که قبلاً با هواپیمای نسل قبلی این هواپیما، مانند A-330 پرواز می کرده اند، بسیار سهل تر و آسان تر خواهد بود و تقریباً حالتی شبیه به یک آموزش دوره ای مختصر برای آشنایی با بعضی سیستم های جدید خواهد بود.

هواپیمای بوئینگ 787 دریم لاینر با طرح دم آیرودینامیکی

هواپیمای ایرباس A-350، به دلیل اینکه مستقیماً برای رقابت با بوئینگ 787 طرح ریزی شده است، از مشخصات تقریباً یکسانی با رقیبش از جهات گوناگونی مانند برد، گنجایش و سرعت کروز یا گشت زنی برخوردار است. این تشابه به جایی رسیده است که قرار است هر دوی این نوع هواپیماها، از موتورهای مشابه نسل جدید GEnx ساخت جنرال الکتریک و یا موتورهای Trent 1000 ساخت رولزرویس برای تامین نیروی پیشرانش خود بهره جویند. ایرباس A-350، از لحاظ به کاگیری مواد کامپوزتی، با میزانی معادل 35%، به هیچ وجه قابل مقایسه با میزان 60% در بوئینگ 787 نیست. در ایرباس A-350 بدنه ی هواپیما قرار است ابتداً از الیاژهای الومینیوم تقویت شده و آویزگاه های موتور تماماً از تیتانیوم ساخته شوند، در حالی که این رویه با فرآیند استفاده حداکثر از مواد کامپوزیتی در 787 کاملاً مغایرت دارد.

هواپیمای ایرباس A-350 در طرح شرکت هواپیمایی قطر

اما مورد توجه ترین مسئله در مورد رقابت این دو هواپیمای جدید با یک دیگر، نخست مسئله تعداد سفارشات و دیگری سال ورود به خدمت و قیمت هر فروند از هواپیماها می باشد. تا این زمان، تعداد سفارشات برای بوئینگ 787، به بیش از رقم 252 فروند رسیده است، در حالی که این عدد برای A-350، زیر 160 فروند است و همین، اولین مرحله افت A-350 می باشد. مسئله دیگر، سال ورود به خدمت این هواپیماهاست که نقشی غیر قابل انکار در بازار آنها خواهد داشت. برنامه ریزی ها بر آن است که هواپیمای بوئینگ 787، تا سال 2007 وارد خدمت شود در حالی که ایرباس، مدتی را معادل سه سال دیرتر از موعد بوئینگ، یعنی تا سال 2010، نیاز دارد.

مرحله مونتاژ بدنه بوئینگ 787 دریم لاینر

آخرین وجه پر اهمیت مقایسه، قیمت تمام شده این هواپیماهاست که برای بوئینگ 787 دریم لاینر رقمی حداکثر در حدود 120 میلیون دلار در نظر گرفته شده است، اما هواپیمای ایرباس A-350، دارای هزینه ای معادل 150 میلیون دلار در مدل کوچک تر و 170 میلیون دلار در مدل بزرگتر خواهد بود که این مسئله حساس، به گمان زیاد بازار رقابت خرید را به سمت بوئینگ خواهد کشاند. به هر روی و سخن، آینده ای که پیش روی ماست، سرانجام برنده این رقابت پایاپای را معلوم ساخته مشخص می نماید که موفقیت نهایی با کدام غول هواپیماسازی جهان خواهد بود.