به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از معاونت ارتباطات و بین الملل شورای اسلامی شهر تهران جلسه هم اندیشی چالش‌های مشترک کلانشهر تهران و شهر‌های پیرامونی به میزبانی محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا، حسن رسولی رییس شورای شهرستان تهران، زهرا نژاد بهرام رییس کمیته شهرسازی شورا، فرهادی فرماندار تهران، ترکی رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران و فرمانداران، روسا و اعضای شورا‌ها و شهرداران شهر‌های استان تهران برگزار شد.
در این جلسه محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با انتقاد از عدم یکپارچه سازی تصمیمات در حوزه چالش‌های تهران و شهر‌های پیرامونی گفت: مجموعه‌ای از ماموریت‌ها توسط مسئولین مختلف در استان تهران پیگیری و تصمیماتی در فرمانداری ها، شورا‌ها و شهرداری‌ها گرفته می‌شود، همه ما بصورت جزیره‌ای این ماموریت‌ها را پیش می‌بریم، غافل از اینکه تمام این سرزمین و اقلیم باید یک رویکرد هماهنگ و یکپارچه در انجام ماموریت‌ها داشته باشد.
وی ادامه داد: واقعیت این است که این مجموعه سرزمینی، بدلیل همین اقدامات و تصمیم گیری‌های جزیره‌ای به این وضعیت رسیده است.
سالاری در ادامه با اشاره به افزایش ۴۲ درصدی سهم شهرنشینی در کشور طی ۶۰ سال گذشته از ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۵ اظهار داشت: جمعیت شهری در کشورما در سال ۱۳۳۵، ۳۲ درصد بوده است که این رقم در سال ۹۵ به ۷۴ درصد رسیده است همچنین در همان سال ۳۵، ۶۸ درصد جمعیت روستایی داشتیم که در سال ۹۵ به ۲۶ درصد رسید. ۲۰۱ نقطه شهری در سال ۳۵ در کشور داشتیم و سال ۹۵ به ۱۳۲۴۲ نقطه شهری رسیده است و این به مفهوم افزایش ۴۲ درصدی سهم شهرنشینی در کشور طی ۶۰ سال گذشته است.
سالاری ادامه داد: سال ۳۵ جمعیت روستایی استان تهران ۲۳۱ هزار نفر بوده است و سال ۹۵ به ۸۱۵ هزار نفر رسید در سال ۳۵ جمعیت شهری یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بوده که در سال۹۵ به ۱۲میلیون و ۴۵۰ هزار نفر افزایش یافته و همچنان این شیب در حال افزایش است، البته در شهر تهران نرخ رشد جمعیت نسبت به گذشته منفی شده است، اما در شهر‌ها و روستا‌های اطراف و سکونتگاه‌های جدید در حال افزایش است.
وی با اشاره به وضع موجود استان تهران بیان کرد: طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت استان تهران بالغ بر ۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ نفر است. این نشان می‌دهد در بازه زمانی سال‌های ۴۵ تا ۹۵ جمعیت شهر تهران ۳ برابر و جمعیت پیرامون ۵ برابر شده است، از نظر تراکم جمعیتی نیز باید گفت: بیش از ۱۷ درصد جمعیت کشور در یک درصد مساحت کشور مستقر شده اند.
رئیس کمیسیون شهر سازی و معماری شورا گفت: بنابراین این ایجاد انباشتگی جمعیتی موجب افزایش تراکم جمعیت به بیش از ۹۶۰ نفر در استان تهران شده که در قیاس با تراکم ۴۹ نفری کشور در هر کیلومتر مربع، موید شکاف‌های ساختاری توزیع جمعیت در پهنه سرزمین دارد.
عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: ما مسئولان استان رویکرد سلبی نسبت به هم نداریم بعضا بسیاری از تصمیمات تهران موجب شده که وضعیت شهر‌های پیرامون بحرانی شود و یا تصمیماتی در شهر‌های پیرامونی اتخاذ شده که در کیفیت زندگی در شهر تهران تاثیرگذار بوده است.
عضو شورای شهر تهران در خصوص مشکلات فعلی استان تهران گفت: یکی از مشکلات کاهش منابع آب تجدیدناپذیر و بحران کم آبی است. اگر در این ۱۳ هزار هکتار باقیمانده در مجموعه شهری تهران، خانه‌سازی انجام شود میزان مصرف آب که در حال حاضر ۴.۸ میلیون مترمکعب در روز است به ۵.۹ میلیون مترمکعب می‌رسد و این یعنی رشد ۲۰ درصدی آب و تهران اساساً امکان رشد ۲۰ درصدی مصرف آب را ندارد.
وی ادامه داد: تشدید مخاطرات طبیعی در اثر توسعه و تراکم ساخت وساز‌های فاقد نظارت دیگر مشکل این مجموعه است. آشفتگی در تراکم ساخت وساز‌ها و پراکنده سازی، فقدان تناسب میان استقرار واحد‌های سکونت و فعالیت و ظرفیت آمد و شد در نواحی گوناگون منطقه، مخاطرات طبیعی مانند خطر زمین لرزه، سیل، فرونشست، زمین لغزش و مانند این‌ها که بارگذاری‌های بی رویه نگرانی از خطرات آن را تشدید نموده است. فرونشست بر اثر برداشت بیش ازحد از سفره‌های آب زیرزمینی در آبخوان‌ها ایجاد میشود. این خطر باعث تخریب در شریان‌های حیاتی و سازه‌های مهم میشود، دشت‌های جنوب تهران در منطقه از این نظر بیشتر آسیب دیده و خواهند دید.
سالاری در ادامه سخنان خود در خصوص بافت فرسوده نیز اظهار داشت: در استان تهران دو میلیون ۲۰۰ هزار نفر در بافت فرسوده زندگی می‌کنند ودو میلیون ۳۰۰ هزار نفر هم حاشیه نشین هزار نفر هم حاشیه نشین داریم که نشان می‌دهد ۴ میلیون و پانصدهزار نفر بدمسکن در استان تهران داریم.
وی افزود: از دیگر مشکلات مجموعه شهری تهران می‌توان به ترافیک متراکم شهری و بین شهری در اکثر مسیر های، تخریب منابع طبیعی، تداخلات حریم شهر تهران با شهرستان‌های مجاور اشاره کرد.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با اشاره به تبعات بارگذاری‌های جمعیتی درمجموعه شهری تهران گفت: مداخلات وتصمیمات مسئولین استان طی سنوات گذشته تبعاتی را برای استا داشته است که از آن جمله می‌توان به تشدید بحران آب، افزایش آسیب‌های اجتماعی بویژه اعتیاد، طلاق، کودکان کار، سرقت، خشونت و ...، تاثیر بر شبکه معابر و افزایش میزان ترافیک، آلودگی شدید منابع آب، خاک، هوا و صوت و تبعات پر مخاطره این شرایط در سلامت ساکنان و ایجاد انواع بیماری‌ها (افزایش سرطان و ...)، از بین رفتن منابع و اراضی طبیعی، پدیده حاشیه نشینی و افزایش سکونتگاه‌های غیررسمی، فقدان هویّت شهری در اکثر قریب به اتفاق شهر‌های استان و شهر تهران، فرسودگی شدید کالبد‌های ساختمانی در اکثر شهر‌های استان تهران به همراه فرسودگی تاسیسات زیربنایی و خدماتی آنها، کاهش سرانه‌های خدماتی هفتگانه (بهداشت و درمانی، آموزشی و ...) و فضای سبز اشاره کرد.
وی تصریح کرد: نتیجه روند‌های اثرگذار منطقه شهری تهران در افق، ۱۴۱۵ افزایش جمعیت منطقه شهری تهران کرج به ۱۹.۲ میلیون نفر، افزایش جمعیت استان تهران تا ۱۵.۷ میلیون نفر، افزایش جمعیت شاغل در منطقه شهری تهران-کرج تا ۷.۲۴۴ میلیون نفر، افزایش خانوار‌های منطقه شهری تهران- کرج به ۷.۳ میلیون خانوار (اضافه شدن ۲.۱ میلیون خانوار جدید به منطقه)، افزایش مصرف آب به میزان ۵۸۹۲ میلیون مترمکعب، افزایش تقسیمات سیاسی و تفرق فضایی- اداری در منطقه است.
سالاری همچنین در تشریح چرایی مشکلات موجود در کلانشهر تهران و شهر‌های پیرامونی بیان کرد: در نظام برنامه ریزی و حکمرانی فقدان نگرش آمایشی در تحقق مفهوم عدالت فضایی، توازن و تعادل منطقه‌ای در ترسیم آینده سرزمینی و فقدان نظام حکمروایی منطقه کلانشهری و همچنین نحوه اجرای نظام برنامه ریزی ومدیریتی ملاک عمل از دلایل مشکلات موجود است.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران پیشنهادات خود را در این مرحله بیان و گفت: مرحله مقدماتی شامل اﯾﺠﺎد اﻧﻄﺒﺎق ﺑﯿﻦ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ و رﻓﻊ ﺗﻌﺎرﺿـﺎت ﻣﻮﺟـﻮد در ﺣـﺮﯾﻢ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان؛ ﺑـــﺎزﻧﮕﺮی در ﻣﺤـــﺪوده ﺗﻘﺴـــﯿﻤﺎت ﮐﺸﻮری در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان ﺑﺮ ﭘﺎﯾـﻪ ﻧﺤﻮه ﻣﮑﺎن ﮔﺰﯾﻨﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ؛ ﺗﻮﻗﻒ ﺳﯿﺎﺳﺖ اﯾﺠـﺎد ﺷـﻬﺮداری ﻫـﺎی ﺟﺪﯾﺪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان (ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪد و ﺗﻔـﺮق ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ)؛ ﻣﺴﺘﺜﻨﯽ ﺷﺪن ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮی ﺗﻬـﺮان از ﺷـﻤﻮل ﺗﺒﺼـﺮه ﻫـﺎی ۱ و ۴ ﻣـﺎده ۳ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﺤﺪوده و ﺣﺮﯾﻢ ﺷﻬﺮﻫﺎ و بازنگری درشاخص‌ها و معیار‌های تبدیل روستا به شهر است.
وی ادامه داد: اقداماتی که در مرحله گذار باید انجام شود شامل اﺣﯿﺎء ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﮔﺴـﺘﺮش ﺷـﻬﺮﺗﻬــﺮان و ﮔﺴــﺘﺮش ﻣﺤــﺪوده ﻋﻤــﻞ ﺷــﻮرای ﻧﻈﺎرت ﺑﻪ ﮐـﻞ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮ ﺗﻬـﺮان، اﯾﺠــﺎد اﻧﺴــﺠﺎم و ﻧﻈــﻢ ﺣﻘــﻮﻗﯽ در ﻗﻮاﻧﯿﻦ وﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﮐﻨﺘـﺮل و ﻫـﺪاﯾﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﮑﻮﻧﺘﮕﺎﻫﯽ، اﯾﺠﺎد رواﺑـﻂ اﻓﻘـﯽ و داوﻃﻠﺒﺎﻧـﻪ ﺑـﯿﻦ ﻧﻬﺎدی در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼنﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان؛ احیای مصوبه مدیریت مجموعه شهری تهران در دولت اصلاحات است.
سالاری در پایان با اشاره به مرحله نهایی گفت: اﯾﺠـﺎد ﻣــﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼــﻪ ﺷــﻬﺮی درﻣﺤﺪوده و ﺣﺮﯾﻢ ﺷـﻬﺮﻫﺎ (ﺑـﺎز آراﯾـﯽ وﻇـﺎﯾﻒ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺮﮐﺰی و ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣﺤﻠﯽ)، اﯾﺠــﺎد ﻣﻨــﺎﺑﻊ درآﻣــﺪی ﭘﺎﯾــﺪار ﺑــﺮای ﺷﻬﺮداری ﻫﺎی واﻗـﻊ در ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮی ﺗﻬﺮان و ﺗﻌﺎدل ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﺳﺮاﻧﻪ درآﻣﺪی آﻧﻬﺎ، اﯾﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺑﺮای ﺣﮑﻤﺮواﯾﯽ، اداره و ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ رﯾـﺰی ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان، اقداماتی است که باید در این مرحله صورت گیرد.

فرماندار تهران: تهران و شهر‌های اقماری نباید بیش از این به هم متصل شوند

در این جلسه همچنین عیسی فرهادی فرماندار تهران گفت: اطرف تهران وقتی جمعیتش ۲ برابر شده شهر‌های اقماری ۳ برابر شد و اگر جمعیت تهران ۱۷ میلیون شوند شهر‌های اقماری قطعا چندین برابر میشود.
وی ادامه داد: امروز دعوای ما بر سر تقسیمات کشوری است در حالی که درست نیست. چطور میشور روستای ۲۲ هزار جمعیتی با یک دهیار مدیریت کرد آن وقت روستای مرتضی گرد ۳۰ روزه هزاران خانه می‌سازند.
فرماندار تهران اظهار داشت: تهران عملا ۸۰ میلیون جمعیت را پوشش می‌دهد و در این جلسات بهتر است همراهی کنیم و دقت بیشتری در حریم تهران داشته باشیم.
فرهادی گفت: باید جلوی توسعه شهر‌های اقماری و میزان اتصال آن به شهر تهران را بگیریم. این فاصله را می‌توانیم درختکاری کنیم. فاصله‌ای که در یک دهه گذشته با سرعت فزایندی در حال کم شدن و اتصال به شهر تهران با ساخت خانه‌های فراوان بوده و باید جلوی این رشد را بگیریم.