حمل‌و‌نقل ریلی یکی از اصلی‌ترین روش‌های حمل‌و‌نقلی در ژاپن به حساب می‌آید.

نظم و سرعت بالای سیستم‌ ریلی این کشور از ویژگی‌هایی است که باعث شده که قطار به گزینه اول ژاپنی‌ها برای مسافرت‌های درون و برون شهری بدل شود.
راه‌آهن یکی از کارآمدترین روش‌های حمل‌و‌نقل محسوب می‌شود. در ایران نیز با توجه به فرسودگی زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل، راه‌آهن یکی از مطمئن‌ترین سفرها را برای مسافران رقم می‌زند و میانگین تاخیری پایینی نسبت به روش‌های دیگر دارد. با این حال به دلایل مختلف از جمله سرمای شدید هوا امکان دارد در حرکت‌ قطارها تاخیر ایجاد شود. این تاخیر برای مسافران ایرانی خیلی هم غیرعادی به حساب نمی‌آید.

در زمستان امسال به دلیل برف و سرمای شدید در مناطق شمالی ژاپن خطوط حمل‌و‌نقل ریلی این کشور با مشکلات زیادی رو‌به‌رو و باعث معطلی زیاد مسافران شد. مسئولان این کشور نیز با اطلاع‌رسانی گسترده به تمامی مسافران خبر دادند. مسلما این اتفاق در ژاپن اهمیت زیادی دارد چرا که قطار اصلی‌ترین روش حمل‌و‌نقل در این کشور به حساب می‌آید. ساکنان کشور ژاپن از پیشرفته‌ترین قطارهای مگلو بهره می‌برند که سرعتی حدود ۵۹۰ کیلومتر در ساعت دارند. بنابراین اگر سفر با قطار را دوست دارید، ژاپن بهترین گزینه برای شما است.

قطار مگلو ژاپن

قطارهای سریع‌السیر به نوعی نماد ژاپنی‌ها محسوب می‌شود. شینکاسن، قطار سریع‌السیر ژاپن، برای اولین بار در سال ۱۹۶۴ کار خود را آغاز کرد. این قطار دو شهر اوزاکا و توکیو را به هم متصل کرد و زمان سیر بین این دو شهر را به دو ساعت کاهش داد. این قطار همچنین به عنوان یکی از ایمن‌ترین روش‌های حمل‌و‌نقل ژاپن نیز شناخته می‌شود و توانسته در طول سالیان گذشته بیشتر از ۷ میلیارد مسافر را بدون هیچ تلفاتی جا‌به‌جا کند.

شینکاسن رکوردهای زیادی را برای خود به ثبت رسانده است. میانگین تاخیر این قطار در خط توکایدو، Tokaido، در سال گذشته تنها ۵۴ ثانیه بوده که این رقم با احتساب وقایع طبیعی رخ داده در خط حساب شده است. در ژاپن وقتی که قطار بیشتر از پنج دقیقه تاخیر داشته باشد می‌توان ادعای خسارت کرد و اگر به همین دلیل در ورود به اداره‌ی خود تاخیر داشته باشید می‌توان غیبت را موجه کرد.

حمل‌و‌نقلی شهری در ژاپن نیز به خطوط ریلی وابسته است. متروی توکیو یکی از بهترین‌ نمونه‌ها در نوع خود به حساب می‌آید که میزان مسافر جا‌به‌جا شده توسط این سیستم به طور سالیانه دو برابر متروی نیویورک است. محیط شهری معمولا با مولفه‌هایی چون شلوغی و صدا شناخته می‌شود، با این حال متروی توکیو یکی از آرام‌ترین بخش‌های شهر محسوب می‌شود. در بین مسافران مترو به ندرت می‌توان کسی را پیدا کرد که با حرکات خود مزاحم افراد دیگر شود.

سیستم حمل‌و‌نقل ریلی ژاپن مثل ساعت بدون نقص کار می‌کند و بخشی از فرهنگ ژاپن را به نمایش می‌گذارد. راه‌آهن در این کشور کاملا به بخش خصوصی واگذار شده است و در حال حاضر هفت شرکت مطرح در این بخش فعالیت می‌کنند. خطوط ریلی، واگن‌ها و لکوموتیوها و حتی ایستگاه‌های راه‌آهن به وسیله‌ی بخش خصوصی اداره می‌شود، شاید بهره‌وری بالای سیستم حمل‌و‌نقل ریلی این کشور نیز به همین دلیل باشد. در این سیستم شرکت‌های ریلی به خوبی با هم کار می‌کنند.

برای آموزش نیروی انسانی نیز قانون‌های مشخص و جامعی وجود دارد. نیروهای انسانی در این بخش مدت‌ها قبل از به کارگیری در بخش ریلی آموزش می‌بینند و به وسیله‌ی ماشین‌های شبیه‌سازی به تمرین می‌پردازند. لکوموتیورانان آینده خطوط مترو بارها مسیر بین دو ایستگاه را در دوران آموزش طی می‌کنند تا به استاندارد‌ها نزدیک شوند. هر راننده باید بتواند به حدی برسد که فاصله‌ی بین دو ایستگاه را در زمان مقرر یک دقیقه و ۴۵ ثانیه طی کند.

بد نیست که بدانید رانندگی لکوموتیو و کامیون دو شغل پر متقاضی در بین جوانان ژاپنی به حساب می‌آیند. همچنین راه‌آهن این کشور در ساعت‌های شلوغ واگن‌هایی را برای بانوان اختصاص می‌دهد تا در محیط اختصاصی خود به استراحت بپردازند. در این بین مسئولان ریلی این کشور امکانات مختلفی را برای مسافران عرضه کرده‌اند. به عنوان نمونه در بعضی از قطارها حوضچه‌ای ترتیب داده‌اند تا مسافران خسته از کار روزانه پاهای خود را در آب خنک قرار دهند.

حوضچه‌ی آب در قطار ژاپن

با تمام این ویژگی‌ها، راه‌آهن ژاپن روز به روز بهتر می‌شود و شرکت‌های ریلی این کشور به دنبال بهبود و افزایش سرعت سیر قطارهای خود می‌گردند. به نظر می‌رسد این برنامه‌ها قیمت بلیط قطار را برای شهروندان ژاپنی افزایش و جذابیت این روش حمل‌و‌نقل را در برابر روش‌های جاده‌ای یا هوایی کاهش خواهد داد.

کشور‌های دیگر هم به دنبال توسعه‌ی خطوط ریلی پرسرعت خود هستند. پروژه‌ی سریع‌السیر کردن خطوط ریلی در ایالت کالیفرنیا شروع شده است ولی ژاپنی‌ها به دنبال ایجاد خطوط مهم‌تری در آمریکا می‌گردند. به عنوان مثال خط ریلی بین نیویورک و واشنگتن دی سی یکی از گزینه‌های مطرح شده است. کشور‌های دیگر هم کم و بیش وارد این صنعت شده‌اند. فرانسه با خطوط TGV، انگلستان با خطوط HS2 و چین با خطوط متنوعی که تاسیس کرده به دنبال توسعه‌ی حمل‌و‌نقل ریلی می‌گردند. با این حال آیا این کشور‌ها می‌توانند به بهره‌وری خطوط ژاپن برسند؟