ترابر نیوز:

کارشناس ترابر نیوز: میزان نمک مورد نیاز پتروشیمی اروند 1.3 میلیون تن در سال است. تولید جهانی نمک 250 میلیون تن در سال است. با احداث واحد chp بهمراه آبشیرین کن در کنار دریای خرر می توان با راندمان 80 درصد برق و آب شیرین تولید نمود منتها نمک نباید به دریای خزر بازگردد و برای صادرات یا انتقال آب به دریای عمان باید برنامه ریزی نمود. ارزش 100 میلیون آب شیرین اگر به عنوان آب معدنی روانه بازار شود هر متر مکعب حدود صد دلار است حتی اگر به عنوان آب شرب از طریق لوله به تهران و کرج منتقل شود برای کنترل شرایط بحرانی از اهمیت بالایی برخوردار است. راندمان نیروگاه ها در کنار دریا ده درصد بالاتر از سایر نقاط است  احداث چند نیروگاه CHP در حاشیه دریای خزر به ترتیبی که بیان شد از جهات مختلف دارای مزایای بسیار استو منتها برنامه ریزی برای نمک تولیدی و عدم انتقال نمک به دریای خزر می بایست در راس همه برنامه ریزی ها باشد با تکنولوژی جدید با استفاده از دمای بخار نیروگاه نمک را خشک می کنند و به آسانی به مناطق مد نظر منتقل می کنند.

به جز مصرف خوراکی نمک که از آن به‌عنوان طعم‌دهنده استفاده می‌کنیم، مصارف صنعتی و پزشکی این ماده بسیار زیاد است. از نمک در تولید لوله‌های پی‌وی‌سی، مایع ظرفشویی، شامپو، سود سوزآور، رنگ پارچه، دباغی پوست، تولید شیشه و محصولات پزشکی استفاده می‌شود. درمجموع  از 250 میلیون تن نمک تولید شده درجهان در سال، 60 درصد به مصارف شیمیایی،  30 درصد صرف صنایع غذایی که در کارخانجات و منازل و در برخی کشورها به خاک کشاورزی افزوده می‌شود و 10 درصد هم در موارد دیگر مانند جاده‌ها و دباغی‌ها به مصرف می‌رسد. چرا که در برخی کشورها به دلیل طولانی بودن دوره سرما و یخبندان، نمک در تسهیل حمل و نقل بسیار حیاتی است.

گفتگوی خبرآنلاین با پروفسور کردوانی را بخوانید؛

آقای دکتر، آب دریای خزر را می توان برای کم آبی مرکز ایران استفاده کرد؟
اول باید ببینیم تا به حال از آب دریا برای کشاورزی استفاده کرده اند یا نه؟ آب دریاهای آزاد خیلی شور است و 3.5 درصد نمک دارد. یعنی در واقع 35 میلی گرم در لیتر. اما آب دریای خزر را استفاده کرده اند در کشاورزی.

چطور؟ شیرینش کرده اند؟
نه. آب دریای خزر معمولاً 11 تا 13 میلی گرم در لیتر یا 3/1 و یا 1/1 درصد نمک دارد. 11 میلی گرم برای آن بالای دریا است که رود ولگا می ریزد و آبش شیرین است. ولی قسمت ما می شود 13 میلی گرم در لیتر یا 3/1 درصد. در حالی که اقیانوس ها 5/3 درصد دارد. دانشمندان شوروی 1973 در خاک قلعه، داغستان؛ از این آب گرفته اند وکشاورزی کرده اند. دو منطقه را مشخص کرده اند، یک منطقه را که اصلاً آبیاری نکنند و تنها با آب باران در آن زراعت کنند. این منطقه را به اصطلاح منطقه شاهد می گویند. منطقه دیگری را هم با این روش آبیاری کردند. این کار خیلی هم نتیجه داد. 5 دانشمند بودند و در 32 سال پیش یعنی در سال 1975 مقاله ای هم در این خصوص چاپ کردند. من 1371 شروع کردم و دانشجوهای فوق لیسانس و دکتری دانشگاه تهران را با اتوبوس دانشگاه تهران به 14 کشور بردم. ترکیه، مولداوی، بلغارستان، رومانی، اوکراین، چچن، مسکو، سن پطرزبورگ، آستاراخان، کالمیک، داغستان شوروی و آذربایجان. در داغستان با دانشجویانم خواستم که این تاسیسات را ببینم. رفتیم اداره کشاورزی، گفتند خبری از این طرح ندارند و باید به دانشکده کشاورزی برویم. رئیس دانشکده گفت که این طرح محرمانه است و نمی شود آن را با کشور دیگر مطرح کرد. گفتم که من 30 سال پیش کتاب منابع و مصالح آب در ایران را نوشته ام. اما او گفت نه و ما آنجا را ترک کردیم. اما این کار را کرده اند، اما سه شرط برای آن گذاشته اند؛ که اگر کسی خواست از آب دریای خزر استفاده کند؛ فقط با آب دریای خزر با این شوری می شود استفاده کرد. اگر آب رودی داشته باشیم با این مقدار نمک نمی شود استفاده کرد. فقط با آب دریای خزر می شود این کار را کرد.

چرا؟
در آب دریای خزر مواد غذایی هم وجود دارد، مثل ید، کلسیم، منیزیم و پتاسیم که به گیاه قوت می دهد. مثل این می ماند که به دو نفر یکی آب شور بدهیم و به نفر دیگر آب شوری که مواد غذایی هم دارد. کسی که فقط آب شور خورده است، زودتر می میرد. چون مواد غذایی فرد را تغذیه هم می کند. سه شرطی که برای این کار آورده شده است؛ برای ما بهتر است تا برای داغستان. 460 میلی متر متوسط بارندگی سالیانه اش است. زمستان ها هم بیش از 200 میلی متر بارندگی دارد. در جایی باید از آب خزر استفاده کرد که متوسط بارندگی اش حداقل در زمستان ها 200 میلی متر باشد. که ما در سراسر مرزمان در خزر از آستارا تا بندر ترکمن خیلی بیشتر از این مقدار در زمستان بارندگی داریم. دلیلش هم این است که در تابستان نمک در خاک جمع می شود و در زمستان با این حجم بارندگی؛ نمک تمام سطح زمین کشاورزی را می شورد و خاک شیرین می شود. اگر کمتر باشد، نمک جمع می شود و می شود شوره زار. شرط دوم این است که زمین باید سبک باشد. رس خالص نباشد، ماسه هم داشته باشد. چون در خاک رس آب پائین نمی رود که شسته شود. شرط سوم این است گیاهانی در این شرایط کاشته شوند به شوری مقاوم باشند. آنها یونجه کاشته اند، چرا که یونجه به شوری مقاوم است.