به گزارش فارس، یکی از مشترکان نسبتاً بزرگ صنعت برق کشور، مشترکان حوزه کشاورزی هستند؛ بر اساس به روزترین آمار منتشر شده در آمارنامه ماهانه صنعت آب و برق، ۵۰۰ هزار مشترک برق کشاورزی در کشور وجود دارد که ۳/۱ درصد از کل مشترکان برق در کشور را در برمی‌گیرد، اما ۹/۱۴ درصد از مصرف برق در ایران را به خود اختصاص می‌دهد. با توجه به درصد قابل توجه مصرف برق کشور در صنایع کشاورزی باید گفت، اگر فرض کنیم همه انشعابات فروخته شده به نام کشاورزی متمرکز بر روی فعالیت در همین حوزه باشد، بررسی میزان مصرف برق این بخش از اقتصاد کشور می‌تواند از آمار‌های قابل توجهی پرده‌برداری کند.
جزئیات نحوه برق‌رسانی به مشترکان کشاورزی کشور
پیش از واکاوی آمار مصرف برق حوزه کشاورزی باید گفت مشترکان این بخش که از تعرفه ۳- الف استفاده می‌کنند، براساس پروانه بهره‌برداری منابع آب خود مجاز به دریافت آب در ساعات محدود در شبانه‌روز هستند. بر این مبنا به طور میانگین، مشترکان کشاورزی در طول سال مجاز به استفاده برق در ۴ هزار ساعت هستند که معادل ۱۱ ساعت در طول شبانه‌روز است. البته با توجه به اینکه مصرف برق کشاورزی عمدتاً برروی چاه آب متمرکز است و این چاه نیز به طور متوسط در سطح کشور معادل شش ماه خاموش هستند، بنابراین به طور عملی میزان مصرف مجاز مشترکان به بیش از ۲۰ ساعت در هر روز می‌رسد و اگر مشترک کشاورزی بیش از میزان تعیین شده در پروانه خود از برق استفاده کند، عملاً از سهمیه خود بیشتر انرژی استفاده کرده است.
با توجه به مباحث بیان شده، بررسی آمار مشترکان برق کشاورزی در استان‌های کشور به تفکیک استان‌ها و شرکت‌های برق منطقه‌ای بیانگر آن است که قالب مشترکان کشاورزی بیشتر از انرژی ثبت‌شده در پروانه فعالیت خود از برق استفاده می‌کنند.
صفر تا ۱۰۰ آمار مصرف برق کشاورزی به تفکیک استان‌های کشور
در همین راستا بر مبنای آمار صنعت برق، بیشترین آمار استفاده بیش از حد تعیین شده برق مربوط به استان کرمان است، جایی که ۸۳ درصد از مشترکان کشاورزی این استان بیش از سهمیه تعیین شده خود از برق استفاده می‌کنند. آمار مذکور در شهرستان مشهد به ۷۸ درصد رسیده و ۷۷ درصد کشاورزان زنجانی نیز بیشتر از حد معین پروانه خود برق استفاده می‌کنند. نکته قابل توجه در این آمار آن است که هفت استان واقع شده از ۱۰ استان اول این فهرست که بیشترین تجاوز از قدرت برق را به خود اختصاص داده‌اند مرتبط با استان‌های کم آب کشور هستند.
از سوی دیگر کمترین اضافه برداشت برق از سوی مشترکان کشاورزی نیز مرتبط با مناطق پر آب کشور از جمله گیلان و مازندران است، جایی که فقط هشت درصد از مشترکان ساکن در این مناطق بیش از عدد مورد تعهد در پروانه بهره‌برداری خود برق استفاده می‌کنند.
۱۱۹ هزار مشترک کشاورزی اضافه برداشت برق دارند
با توجه به آمار ذکر شده میزان اضافه برداشت برق مشترکان کشاورزی در سطح کشور معادل ۴ هزار ۴۰۲ مگاوات برآورد می‌شود که در نوع خود عدد بسیار بزرگی تلقی می‌شود. علاوه بر این مسئله در حال حاضر ۱۱۸ هزار ۹۰۸ مشترک کشاورزی بیشتر از برق ثبت شده در پروانه خود از برق استفاده می‌کنند.
لازم به تأکید است، این آمار مختص به ۳۱۹ هزار ۷۸۷ مشترک کشاورزی است که تعرفه ۳- الف صنعت برق برای آن‌ها صادر می‌شود که ۳۷ درصد از آن‌ها تجاوز از قدرت دارند.
دلایل اضافه برداشت برق توسط کشاورزان چیست؟
کارشناسان صنعت برق اعتقاد دارند، عمده مصرف فراتر از عدد ثبت شده در پروانه بهره‌برداری کشاورزان کشور شامل دو عامل فرسودگی تجهیزات مورد استفاده و کاهش چشمگیر سطح آب‌های زیرزمینی است. در همین راستا، استفاده بیش از حد ذخایر آب‌های زیرزمینی کشور سبب شده تا سطح این آب‌ها در چاه‌های کشاورزی بسیار پایین رفته و انرژی بیشتری برای رسیدن به میزان مشخصی آب مورد نیاز باشد. تطبیق آمار تجاوز از قدرت برق با مناطق کم آب کشور می‌تواند صحت این ادعا را تأیید کند. از سوی دیگر دلیل دوم مصرف فراتر از تعهد کشاورزان فرسودگی تجهیزات انتقال آب از چاه و توزیع آن در سطوح مزرعه است، بر این مبنا تنها سیم‌پیچی کردن یک الکتروپمپ کشاورزی از کار افتاده می‌تواند زمینه افزایش قابل توجه مصرف انرژی را به وجود بیاورد، در حالی که ممکن است، هزینه تعمیر و سیم‌پیچی معادل ۸۰ درصد خرید یک تجهیزات نو باشد.
مسئله اضافه برداشت برق در حوزه کشاورزی بیش از اینکه برای حوزه برق نگران‌کننده باشد، در بخش آب نگرانی‌های گسترده‌ای را به وجود می‌آورد و به وضوح بیانگر آن است که منابع آب زیرزمینی کشور تحت چه شرایطی قرار دارند.
از طرف دیگر میزان تجاوز از قدرت اگر با شرایط فعلی ادامه پیدا کند، بخشی از ناترازی صنعت برق نیز می‌تواند تشدید شده و شرایط برای زندگی سایر مردم تحت تأثیر قرار گیرد.