به گزارش ایرنا، یکی از بازارهایی که هدف اصابت بیشترین ترکش های تورم قرار گرفت،‌ بازار مسکن بود به طوری که در یک سال گذشته با وجود  تورم ۳۰ درصدی، قیمت مسکن در کلان‌شهر تهران  بنا بر اعلان برخی منابع تا ۱۰۰ درصد افزایش یافت. نتیجه این وضعیت افت شدید قدرت خرید مسکن بود.

از آنجایی که دولت قدرت مهار قیمت های سوداگرانه در بازار را نداشت، حباب قیمت ها هر روز بزرگ تر شد تا جایی که بازار به رکود تورمی مبتلا گشت. در حالی که به دلیل کاهش قدرت خرید تقاضا به شدت کاهش یافت اما افزایش قیمت ها همچنان ادامه داشت تا جایی که به نصف رسیدن معاملات در نهایت باعث کاهش قیمت ۳ درصدی قیمت ها در تهران شد. البته این افت و خیز و نوسان قیمت ها فقط متوجه تهران نبود و این گرانی به سایر شهرها هم سرایت کرد و شاهد این نوسانات در سایر استان ها هم بودیم.  

در این مقطع بحرانی، وزارت راه و شهرسازی راهکارهایی را برای کنترل بازار مسکن ارایه کرد که راهکارهای کوتاه مدت مانند اعمال مالیات به اجرا نرسید. از دیگر راهکارهای دولت برای میان مدت و بلند مدت، ساخت و ساز خانه های کم متراژ است. در حال حاضر متوسط متراژ واحد مسکونی در تهران حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ متر است که این عدد باید به ۷۵ متر برسد.

مهم ترین مزیت هدایت انبوه سازان به سمت ساخت وساز خانه های کم متراژ، صاحبخانه شدن جمعیت بیشتری از خانواده ها است اما این سبک از زندگی بی عیب هم نخواهد بود و معایب خاص خود را برای جامعه به همراه خواهد داشت.

پیامد مثبت و منفی ساخت و سازهای نُقلی 

شاید عده ای توان خرید مسکن با متری متوسط ۱۰ میلیون تومان را دارند اما می توانند این هزینه را برای خانه های ۵۰ تا ۷۰ متر بپردازند حال اینکه عرضه این واحدهای مسکونی در بازار بسیار محدود است چراکه در دهه ۸۰ سازندگان با پشتیبانی بانک ها در ساخت وساز خانه هایی با متراژ بالا سرمایه گذاری کردند.

بنابراین مهم ترین مزیت خانه های کم متراژ این است که می تواند مخاطب جمعیت بیشتری از متقاضیان مسکن باشد. از سوی دیگر تولید خانه های کم متراژ با توجه به کمبود عرضه زمین در کلان شهرها راحت تر از خانه هایی با متراژ بالا است.  البته انبوه سازان معتقدند که واحدهای کم متراژ هزینه های ساخت را افزایش می دهند چرا که تعدد پارکینگ،‌ مصالح ساختمانی،  انشعابات و ... می تواند هزینه ها را بالا ببرد.

«مهدی مافی» کارشناس مسکن در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا درباره رویکرد وزارت راه و شهرسازی برای تشویق انبوهسازان به ساخت خانه های کم متراژ و پیامدهای تولید انبوه این واحدها، گفت: پیش از طرح مسکن مهر، ساخت مسکن ارزان مطرح شد که یکی از ویژگی های این واحدها متراژ پایین آنها بود البته این طرح در آن زمان دیده نشد و طرح مسکن مهر به اجرا رسد.

وی ادامه داد: یکی از مهم ترین موضوعاتی که در ساخت وساز این واحدها اگر رعایت نشود ممکن است مشکلاتی را برای ساکنان ایجاد کند، بحث جانمایی و تردد افراد است که رعایت این استانداردهای مرتبط با خانه های کم متراژ بسیار اهمیت دارد.

به گفته این کارشناس مسکن، از دیگر مباحثی که در ساخت و ساز واحدهای مسکونی کم متراژ اگر نادیده گرفته شود، معایبی را برای این طرح ایجاد خواهد کرد، مدت زمان استفاده از این واحدها برای مخاطبان آن است.

مافی با بیان اینکه باید ذهنیت ها درباره سکونت تغییر کند، ادامه داد: این یک تفکر رایج است که اقامت در یک مسکن باید طولانی مدت باشد اما در تمام دنیا مسکن کالایی شبیه به خودرو است و برای هر دوره ای قابل تعویض باید باشد و سکونت در خانه های کم متراژ باید مدت زمان مشخص داشته باشد و پس از آن به فرد یا افراد دیگری واگذار شود.

وی گفت: موضوع دیگر که در تولید انبوه خانه های کم متراژ باید مورد توجه قرار بگیرد بحث مخاطب شناسی این واحدهای مسکونی است. بخشی از تقاضای موجود در بازار مسکن متعلق به قشر دانشجو و یا مجردها است که باید متناسب با این قشر نسبت به ساخت مسکن مناسب اقدام کرد و می توان با این اقدام به این تقاضا پاسخ سریع داد.

این کارشناس مسکن تاکید کرد: اگر این سه مبحث مورد توجه قرار بگیرد به طور قطع معایب خانه های کم متراژ به حداقل خواهد رسید.

ضرورت اشاعه فرهنگ استفاده از فضاهای مشاع                

سبک زندگی آپارتمان نشینی از ابتدای دهه ۵۰ وارد کشور شد. با گذشت بیش از ۴ دهه از آپارتمان نشینی هنوز هم قوانین و مقررات زندگی در آپارتمان به طور کامل رعایت نمی شود و شاهد پرونده های حقوقی متعددی در این حوزه هستیم. حال اینکه با اجرایی شدن طرح خانه های کم متراژ وارد فاز جدیدی از آپارتمان نشینی خواهیم شد.

یکی از موضوعات مهم در معماری آپارتمان های کم متراژ بحث تقویت فضاهای مشاع است. در این واحدها مشاعات خانه های کم متراژ به حداکثر می رسد و ساکنان برای سکونت در این آپارتمان ها ملزم به رعایت مقررات استفاده از مشاعات هستند. مقرراتی که کمتر با آن مواجه شده اند؛ از این رو اشاعه فرهنگ استفاده از این فضاهای مشترک برای مخاطبان آن برای کاهش مشکلات آپارتمان نشینی بسیار ضرورت دارد.