کُلنگ احداث پروژه قطار شهری کرج سال ۱۳۸۵ زمین زده شد تا توسعه حمل و نقل عمومی در کلان‌شهر کرج با خیابان‌های پرترافیکش کلید زده شود اما باگذشت بیش از یک دهه این پروژه هنوز به ایستگاه پایانی نرسیده و گره کور ترافیک را باز نکرده است.

این در حالی است که پروژه متروی اصفهان و مشهد هم‌زمان یا دیرتر از کرج آغاز و شهروندان اصفهانی و مشهدی اکنون از این وسیله حمل‌ونقل عمومی بهره‌مند هستند.

در ادامه باید به این مهم اشاره کرد که اساسنامه خط دو قطار شهری کرج و حومه در سال ۱۳۸۰ به تصویب رسید و مردادماه سال ۸۵ کُلنگ این پروژه زمین زده شد و مقرر شد این پروژه در اواخر سال ۱۳۸۹ مورد بهره‌برداری قرار گیرد اما هنوز خبری نیست که نیست.

گفتنی است؛ پروژه خط دو قطار شهری بعد از پل حصارک (محدوده پیشاهنگی) شروع می‌شود و پس از عبور از زیر خیابان شهید بهشتی در مسیر شرقی - غربی حرکت می‌کند و به چهارراه طالقانی می‌رسد پس‌ازآن به‌صورت شمالی - جنوبی ادامه حرکت می‌دهد و بعد از عبور از زیر اتوبان تهران - کرج مسیر را در زیر جاده ملارد ادامه می‌دهد تا به شهرستان ملارد برسد بنابراین طول کل پروژه با احتساب مسیرهای دسترسی به دپو و پایانه حدود ۳۰ کیلومتر است.

اما برمی‌گردیم به مشکلاتی که گریبان این پروژه بزرگ و سرنوشت‌ساز را گرفته است؛ این روزها در حالی شهرهای ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزارنفری صحبت از مترو و قطار شهری می‌کنند و شهردار و اعضای شورای شهر به فکر تدبیری برای کلان‌شهر کردن شهرهای مرکز استان و گرفتن بودجه و اعتبار برای راه‌اندازی قطار شهری هستند که کرج سه‌میلیون‌نفری هنوز در ترافیک سرسام‌آور شهری دست‌وپا می‌زند و قطار شهری نتوانسته مرهمی بر زخم کهنه ترافیک این شهرِ بیخ گوش پایتخت باشد.

پروژه متروی کرج با مشکلات زیادی روبه‌رو بوده است ازجمله درگیری کارفرما و پیمانکار که کار را به دادگاه کشاند و باعث شد این پروژه مدتی متوقف شود. مردادماه سال ۹۶ بود که پیمانکار به تشریح ابهامات این پروژه سرنوشت‌ساز برای شهر پرداخت و پس از یک دهه معطلی اعلام کرد؛ این پروژه فقط ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، اعلام پیشرفت فیزیکی پروژه آن‌هم پس از گذشت سال‌ها آب سردی بر چهره شهر بود، شهری که هنگام غروب به محاصره خودروها درمی‌آید.

 آبان ماه سال ۹۵ نیز در سفر هیئت دولت به استان البرز ۱۸۶ میلیارد تومان به پروژه متروی کرج اختصاص یافت تا این پروژه از فاز بلاتکلیفی درآید اما دیری نگذشت که به دلیل اختلافات پیمانکار و کارفرما اعتبار تخصیص‌یافته به خزانه بازگشت و گره کور این پروژه کورتر شد.

در طول این سال‌ها سهم کرجی‌ها از پروژه قطار شهری کرج، بسته شدن بسیاری از خیابان‌ها و میادین و دامن زدن به ترافیک برخی خیابان‌های شهر بوده است، اما با روی کار آمدن شورای پنجم انتظارات رنگ دیگری به خود گرفت و نمایندگان مردم در پارلمان شهری توسعه ناوگان عمومی را مورد تأکید قرار دادند.

بیست و دوم اسفندماه سال گذشته علی‌اصغر کمالی زاده شهردار کرج اعلام کرد بانک مرکزی با انتشار اوراق مشارکت برای پیشبرد این پروژه موافقت کرده است؛ خبری که نوید تزریق مالی به پروژه‌ای را می‌داد که سال‌ها برای شهر خرج تراشیده است.

اما آخرین وضعیت پروژه متروی کرج با علی‌اصغر صلواتی موردبررسی قرارگرفته است، وی در این خصوص گفت: در حال حاضر مراحل کار در خط دو دنبال می‌شود و خوشبختانه پیشرفت فیزیکی پروژه به ۳۷.۲ درصد رسیده است، در این میان از شروع به کار شورای پنجم شهر کرج تاکنون بالغ‌بر ۵ درصد پیشرفت فیزیکی در این پروژه حاصل‌شده که در نوع خود رکورد مناسبی است.

رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج اضافه کرد: در راستای تأمین منابع مالی برای پروژه قطار شهری کرج در روزهای پایانی سال گذشته انتشار اوراق مشارکت ۲۵۰ میلیارد تومانی را داشتیم تا درآمد حاصل از آن به پروژه تزریق شود که در نیمه اول اردیبهشت‌ماه سال جاری این مهم اجرایی می‌شود و مبلغ موردنظر به پروژه تزریق خواهد شد.

صلواتی بیان کرد: قرار است بخشی از مبلغ حاصل از فروش اوراق مشارکت ۲۵۰ میلیارد تومانی برای خرید تجهیزات و بخشی نیز به‌منظور انجام کارهای ساختمانی هزینه شود که تمامی این اقدامات و هزینه کردها در خط دو قطار شهری حدفاصل ۴۵ متری گلشهر تا ایستگاه چهارراه طالقانی انجام می‌شود زیرا اولویت اول ما در این محدوده است.

وی ادامه داد: بعد از تزریق درآمد حاصل از انتشار اوراق مشترک به پروژه خط دو قطار شهری کرج حدود ۶ درصد پیشرفت فیزیکی در این پروژه خواهیم داشت که در این خصوص از ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار دریافتی حدود ۱۵۰ میلیارد تومان صرف خرید تجهیزات ازجمله فن، پله‌برقی، آسانسور، ترانس، کابل و دیگر موارد این‌چنینی می‌شود.

رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج گفت: صد میلیارد تومان باقیمانده از ۲۵۰ میلیارد تومان نیز صرف انجام امور ساختمانی ازجمله خرید بتن و سیمان و کار ایستگاه‌ها خواهد شد و در این بخش هزینه کردی برای تونل‌ها نخواهیم داشت زیرا کار تونل‌ها به اتمام رسیده و تنها باید برای ایستگاه‌ها هزینه کنیم.

صلواتی توضیح داد: در تزریق ۲۵۰ میلیارد تومان حاصل از فروش اوراق مشارکت، سهم شهرداری کرج و دولت هرکدام ۵۰ درصدی است به‌گونه‌ای که نیمی از این مبلغ را دولت و باقیمانده را شهرداری پرداخت می‌کند.

 وی افزود: پیش‌بینی ما برای سال جاری این است که به همین میزان بتوانیم با تکیه‌بر منابع درآمدی شهرداری تزریق اعتبار به پروژه قطار شهری داشته باشیم به‌طوری‌که علاوه بر ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار حاصل از فروش اوراق مشارکت بتوانیم از امکانات شهرداری کرج نیز به میزان حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد تومان در قالب اقدامات تهاتری مانند واگذاری زمین برای تزریق به پروژه قطار شهری کرج دریافت کنیم.

رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج تأکید کرد: هدف ما این است که در کل با احتساب ۲۵۰ میلیارد تومان حاصل از فروش اوراق مشارکت و همچنین استفاده از منابع شهرداری بتوانیم بیش از ۴۵۰ میلیارد تومان تأمین منابع مالی برای پروژه قطار شهری کرج داشته باشیم.

صلواتی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص آخرین اقداماتی که به‌منظور تخصیص بخشی از اعتبارات لحاظ شده برای پروژه قطار شهری در زمان سفر رئیس جمهوری به البرز در سال ۹۵ انجام شده است هم گفت: در حال حاضر پیگیری‌های لازم برای تحقق این مهم دنبال و وعده‌های خوبی در خصوص تخصیص این اعتبار داده‌شده اما هنوز نتیجه خاصی حاصل نشده است.

وی در ادامه بیان کرد: از ۱۸۶ میلیارد تومان اعتبار برای پروژه قطار شهری که در جریان سفر رئیس‌جمهور به البرز منظور شده بود، قرار است در مرحله نخست ۷۰ تا ۸۰ میلیارد تومان تخصیص داده شود.

رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج در خصوص آخرین اقدامات برای خرید واگن‌های موردنیاز قطار شهری با این توضیح که مذاکرات لازم در این مورد انجام‌شده است، بیان کرد: اکنون در حال تهیه لایحه تأمین قیمت برای شورای عالی فنی هستیم تا بر اساس آن بتوانیم ریل‌گذاری اقدامات بعدی برای دریافت واگن‌ها را با شرکت توسعه صنایع ریلی طرف مذاکراتمان که در زنجان فعال است، داشته باشیم.

وی با بیان اینکه تنها سه شرکت در ایران در زمینهٔ توسعه صنایع ریلی ازجمله ساخت واگن‌ها فعالیت دارند که این شرکت فعال در زنجان نیز جزو سه مورد فوق است، گفت: قرارداد ما با شرکت واگن سازی طرف مذاکرات برای دریافت ۱۲۰ دستگاه واگن است.

رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج با اشاره به مذاکراتی که طی آن مسئولان مترو تهران درخواست کرده بودند تا دو رام قطار متروی کرج که مشتمل بر ۱۴ واگن است در اختیار آن‌ها قرار داده شود، گفت: در این رابطه مذاکرات و توافق‌های اولیه برای نوشتن تفاهم‌نامه را داشته‌ایم، متروی تهران نوشتن تفاهم‌نامه در این خصوص را پذیرفته است اما حاضر به ارائه تضمین‌هایی در این مورد نیست.

صلواتی با تأکید بر اینکه در قبال واگذاری دو رام قطار متروی کرج به متروی پایتخت علاوه بر انعقاد تفاهم‌نامه دریافت تضمین‌های لازم از سوی مدیران تهرانی را لازم می‌دانیم، گفت: هر زمان که پروژه قطار شهری کرج راه‌اندازی شود ما می‌خواهیم این قطارها سریعاً وارد سیستم حمل‌ونقل ریلی شهر شود، به همین دلیل باید تضمین‌های کافی داشته باشیم تا بدانیم هر زمان که لازم باشد دو رام قطار را بدون تأخیر و فوت وقت از سمت متروی تهران دریافت کنیم.

وی افزود: اگر با متروی تهران به توافق برسیم و این دو رام قطار را به آن‌ها واگذار کنیم به‌یقین بعدها واگن‌های جدید و بر طبق آخرین تولیدات را از آن‌ها دریافت می‌کنیم و در دو سال آتی که راه‌اندازی بخشی از خط دو قطار شهری کرج را خواهیم داشت، قطارهای جدید وارد سیستم حمل‌ونقل ریلی شهرمان می‌شود.

رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری کرج گفت: در حال حاضر روزانه حدود ۷۵۰ نفر در پروژه خط دو قطار شهری کرج مشغول به فعالیت هستند که با لحاظ کردن دستمزد این نیروها در کنار مواردی ازجمله هزینه ماشین‌آلات و یا تضمین مصالح، به‌طور متوسط ماهانه قابلیت جذب بیش از ۱۰ میلیارد تومان اعتبار برای پروژه قطار شهری کرج مطرح است.

مهر