به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی نشست هم‌اندیشی راه‌آهن چابهار-زاهدان-مشهد (ایستگاه یونسی) بعدازظهر روز چهارشنبه سوم مردادماه با حضور  عباس خطیبی معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل، علی‌اکبر قبادی معاون برنامه‌ریزی و مدیریت منابع این شرکت، نظر افضلی نماینده مردم خراسان جنوبی در مجلس شورای اسلامی، کارشناسان جوان حمل‌و‌نقل ریلی و اصحاب رسانه در خبرگزاری فارس برگزار شد.

عباس خطیبی در این جلسه به تشریح طرح راه‌آهن چابهار-زاهدان-زابل-بیرجند-گناباد-مشهد (ایستگاه یونسی) پرداخت و گفت: راه‌آهن مشهد-سرخس در سنوات گذشته  ساخته‌شده است و طرح ریلی فوق دارای دو بخش چابهار زاهدان و زاهدان-زابل بیرجند-گناباد- ایستگاه یونسی در راه‌آهن بافق-مشهد است  و طرح ریلی فوق دارای دو بخش چابهار زاهدان و زاهدان-زابل بیرجند-گناباد- ایستگاه یونسی در راه‌آهن بافق-مشهد است.

وی افزود: خوشبختانه در قانون با دو طرح مستقل در پیوست شماره یک قانون  درج شد. همچنین بخش جنوبی چابهار-زاهدان در سال ۸۹ از ردیف بودجه برخوردار شد و بخش شمالی از سال ۹۴ برای اولین بار در  پیوست قانون درج شد. به‌طوری‌که پیش از آن در جدول متفرقه ۱۹ یا ۲۰ قرار می‌گیرد.

معاون ساخت و توسعه راه‌آهن خاطرنشان کرد: شروع پروژه چابهار-زاهدان در سال ۸۹ نبوده بلکه در آن سال تفاهم‌نامه‌ای بین  وزارت راه و ترابری و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا برای آغاز عملیات اجرایی منعقد شد که فعالیت‌های انجام‌شده در آن مقطع بسیار اندک بوده است.

این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه تصریح کرد: درواقع قرارداد اصلی بین طرفین در سال ۹۲ منعقد شد و عملیات اجرایی به‌صورت ۱۰۰ درصد  و رسمی در سال ۹۳ آغاز شد.

زیرسازی کل پروژه 45 درصد پیشرفت فیزیکی دارد

خطیبی از پیشرفت فیزیکی ۳۳ درصدی طرح خبر داد و گفت:  راه‌آهن ساخته‌شده در پروژه چابهار-زاهدان نیز دارای دو بخش چابهار-ایرانشهر و ایرانشهر-زاهدان تقسیم‌بندی شده است که بخش اول دارای پیشرفت ۶۵ درصدی در زیرسازی و بخش دوم دارای پیشرفت ۱۲ درصدی در زیرسازی است. لذا می‌توان میزان پیشرفت فیزیکی زیرسازی درمجموع ۶۱۰ کیلومتر پروژه را ۴۵ درصد اعلام کرد.

 وی افزود: با توجه به شرایط توپوگرافی و جغرافیایی هر منطقه زمان انجام عملیات زیرسازی متفاوت است. لذا در صورت تکمیل عملیات زیرسازی می‌توان شاهد انجام عملیات روسازی با سرعت به‌مراتب بیشتری بود. از این‌رو نباید افکار عمومی نباید خود را درگیر درصد فعلی پیشرفت فیزیکی ۳۳ درصدی پروژه کند.

معاون ساخت و توسعه راه‌آهن گفت: تاکنون بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان در این پروژه هزینه شده است میزان پیشرفت فیزیکی آن طی ۳.۵ سال کم‌نظیر است.

این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل با اشاره به احجام پروژه اظهار داشت: برآورد اولیه در مطالعات انجام‌شده بیانگر آن است که ۳۸.۵  میلیون مترمکعب عملیات خاک‌برداری،‌۲۴ میلیون مترمکعب عملیات خاک‌ریزی و حدود ۱.۵ میلیون مترمکعب بتن‌ریزی باید انجام شود. درحالی‌که برای ساخت سد کرج ۲۵۰ هزار مترمکعب بتن‌ریزی انجام‌شده است.

وی افزود: حدود ۲۵ میلیون مترمکعب از مجموع ۳۸.۵ مترمکعب عملیات خاک‌برداری برابر با ۶۴ درصد، حدود ۱۲.۵ میلیون مترمکعب عملیات خاک‌ریزی برابر با ۴۹.۲۷ درصد، حدود ۷۲۰ هزار مترمکعب بتن‌ریزی برابر با ۵۰.۷۵ انجام‌شده است.

خطیبی تأکید کرد: با توجه به قرار گرفتن این پروژه در یکی از دوردست‌ترین مناطق کشور در مقایسه با سایر پروژه‌های ریلی درست ساخت بی‌نظیر است و سه عامل پیمانکار توانمند، ‌نظارت دقیق از سوی کارفرما، اتفاق نظر تمامی مسئولان ‌عالی‌رتبه کشور بر روی این پروژه در تحقق این نظر دخیل بوده است.

تشریح جزئیات بخش شمالی کریدور ریلی شرق کشور

معاون ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل با اشاره به قسمت شمالی پروژه چابهار-زاهدان اظهار داشت: قسمت شمالی از اوایل سال ۹۵ به‌طورجدی در دست احداث قرار گرفت. هم‌اکنون از سمت زاهدان در انتهای مسیر به ایستگاه جیگولی در راه‌آهن کرمان-زاهدان متصل می‌شود. از ایستگاه جیگولی به سمت خاش حدود ۴۰ کیلومتر به‌طور پیوسته عملیات زیرسازی و حدود  ۱۰ کیلومتر بالاست ریزی انجام‌شده است.

وی گفت: درصورتی‌که مشکلات مالی‌ گریبان گیر شرکت ساخت و توسعه نشود، ریل‌گذاری از ایستگاه جیگولی به سمت خاش آغاز خواهد شد تا طبق هدف‌گذاری در سال ۹۸ خاش از طریق ریل به زاهدان متصل شود. همچنین در بخش جنوبی زیرسازی حد فاصل چابهار تا ایرانشهر به اتمام برسد و وارد عملیات ریل‌گذاری شویم

این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل یادآور شد: کارشناسان یک شرکت هندی معتبر در زمینه حمل‌ونقل ریلی پس از بازدید از راه‌آهن چابهار-زاهدان در گزارش خود ایران را مصمم به ساخت و تکمیل این خط آهن توصیف کردند. لذا زیرسوال ‌بردن عملکرد دست‌اندرکاران این‌ پروژه نمی‌تواند خوشایند باشد.

خطیبی در ادامه این نشست به تشریح اقدامات انجام‌شده در بخش شمالی این طرح ریلی اشاره کرد و گفت: بخش شمالی نیز همانند بخش جنوبی نزد شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل از اهمیت بالایی برخوردار است. از این‌رو در سال گذشته مطالعات مسیر ۷۵۰ کیلومتری بخش شمالی به علاوه نقشه‌برداری و عکس‌برداری هوایی پروژه نیز انجام شد.

وی افزود: با توجه به اینکه بعد از بیرجند و گناباد تا ایستگاه یونسی از یک‌سو راه‌آهن بافق-مشهد و از سوی دیگر راه‌آهن شهر گناباد قرار دارد، عملیات اجرایی این محدوده در سال گذشته آغاز شد و هم‌اکنون حدود ۲۵ درصد در بخش زیرسازی پیشرفت فیزیکی دارد.

پیگیری وزارت راه و شهرسازی برای تأمین مالی راه‌آهن چابهار-زاهدان-مشهد

معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل خاطرنشان کرد: وزارت راه و شهرسازی برای تأمین منابع مالی پروژه‌های چابهار-زاهدان و زاهدان-مشهد طی دو سال گذشته به جد پیگیر بوده است. به‌طوری‌که در بهمن‌ماه سال گذشته یک تفاهم‌نامه با شرکت هندی منعقد و مقرر شد، طرف هندی پس از بررسی نتایج خود را اعلام کنند تا طرفین آماده عقد موافقت‌نامه و قرارداد تجاری شوند.

این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه بابیان اینکه کریدور ریلی چابهار-مشهد به ۳ قسمت چابهار-زاهدان،‌ زاهدان-زابل-بیرجند و بیرجند-یونسی تقسیم‌شده است، گفت: در قسمت زاهدان-بیرجند اخیراً با یک شرکت چینی دارای شریک ایرانی تفاهم‌نامه‌ای یک ماه قبل منعقد شد و در قسمت بیرجند-یونسی از ظرفیت صندوق توسعه ملی به‌صورت BLT با کنسرسیومی در حال مذاکره هستیم تا این قسمت را تأمین مالی کنیم.

تأکید آخوندی در خصوص تکمیل حلقه مفقوده ترانزیت در جنوب شرق کشور

خطیبی یادآور شد: اخیراً وزیر راه و شهرسازی در جلسه‌ای پیرامون همین پروژه تأکید داشت؛ همسو با احداث راه‌آهن چابهار-زاهدان و با توجه به افزایش ظرفیت بندر شهید بهشتی به ۸.۵ میلیون تن، این مسیر ریلی به سمت مرز میلک ادامه یابد سریع‌تر مطالعات تکمیل و به مناقصه گذارده شود.

وی افزود: بر این اساس با احداث راه‌آهن زاهدان-زابل-میلک می‌توان شاهد تکمیل حلقه مفقوده ترانزیت ریلی جنوب شرق کشور بود.

این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل در ادامه با توجه به مسائل مطرح‌شده در خصوص شیوه پیمان مورداستفاده در کریدور ریلی چابهار-زاهدان-مشهد (ایستگاه یونسی) تصریح کرد: همان‌طور معاون برنامه‌ریزی و مدیریت منابع شرکت نیز اعلام کرد؛ ما مشکلی برای اجرای پیمان BOT نداریم و بسیار استقبال می‌کنیم و نمونه بارز آن در تفاهم‌نامه احداث راه‌آهن اصفهان-اهواز با شرکت دایلم کره جنوبی بود.

خطیبی بیان داشت: عمده افرادی که برای مشارکت در ساخت و توسعه زیربناهای ریلی مراجعه می‌کنند تمایل زیادی به BOT ندارند و به دنبال فاینانس پروژه هستند که در بهترین حالت حاضر به امضا BLT می‌شوند.  

اشتغال‌زایی و ارتقا سطح دسترسی با اتصال صحیح شهرها به شبکه ریلی

معاون شرکت ساخت و توسعه خاطرنشان کرد: یک کریدور ریلی هیچ‌گاه به‌صورت تک منظوره ترسیم نمی‌شود بلکه تمامی شرایط و مسائل ازجمله، سیاسی،‌ اقتصادی، جمعیتی، توسعه‌ای مدنظر قرار می‌گیرد. به‌ویژه در شرق کشور که مسئله فقرزدایی و تثبیت جمعیت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. لذا اگر شهر‌ها با درستی به شبکه ریلی متصل شوند شاهد تأثیر گزاری آن در زمینه‌های اشتغال‌زایی و تسهیل رفت‌وآمد مردم منطقه خواهیم بود.

وی هدف از ایجاد طرح راه‌آهن چابهار-زاهدان-مشهد گفت: بندر چابهار در موقعیتی قرار دارد که می‌تواند بارهای جنوب شرق آسیا که قصد ترانزیت به  حوزه CIS و اروپای شرقی را دارند را در صورت اتصال به ریل در زمان مناسبی انتقال دهد.

خطیبی تصریح کرد: راه‌آهن چابهار-زاهدان-مشهد گذشته از این کارکرد می‌تواند تمامی شهرهای حاضر در این کریدور ریلی شرقی کشور را از منظر توسعه اجتماعی و سطح برخورداری مردم بهره‌مند کند.

این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه بیان داشت: در صورت ساخت راه‌آهن چابهار-زاهدان و راه‌آهن زاهدان- میلک سپس اتصال کل خط به ایستگاه یونسی در راه‌آهن بافق-مشهد به نتایج نهایی دست خواهیم یافت. همچنین بااتصال این مسیر ریلی به راه‌آهن سرخس تمام شهرهای اطراف این کریدور ازنظر دسترسی به ریلی تأمین خواهند شد.

معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌‌ونقل بیان داشت: در محاسبات به این نتیجه رسیدیم که طراحی خط با ظرفیت ۷.۷ میلیون تن با توجه به ظرفیت ۸.۵ میلیون تنی بندر شهید بهشتی متناسب است. حتی مسیر زاهدان-مشهد نیز ظرفیت خط منطبق با  خط چابهار زاهدان دیده‌شده که بلاک بحرانی نداشته باشیم و مشکلی برای ترانزیت به وجود نیاید.

وی در خصوص سرمایه‌گذاری‌های موردنیاز این پروژه تصریح کرد: تاکنون نامه‌ای با موضوع پیشنهاد مشارکت به روش BOT  در پروژه راه‌آهن چابهار-زاهدان-مشهد به شرکت ساخت و توسعه ارسال نشده است و در صورت دریافت چنین پیشنهادی استقبال خواهیم کرد.