ترابر نیوز:

اگر اشخاصی علاقه مند به پیاده روی و استفاده نکردن از خودروی شخصی هم  باشند، گاهی، انچنان در تنگنای پیاده روها و سختی عبور از انها قرار میگیرند که اندیشه ی پیاده روی و استفاده از وسایل نقلیه ی عمومی را از ذهن خود دور میکنند و به سمت استفاده از وسیله ی نقلیه ی شخصی متمایل خواهند شد. گاهی اوقات پاسخ سوالاتمان را باید در متن سوال پیدا کنیم، وقتی این پرسش پیش می اید که دلیل استفاده ی بیش از حد از وسایل نقلیه ی شخصی چیست؟ و چرا اکثر مردم به وسایل نقلیه ی عمومی روی نمی اورند؟ علاوه بر فراهم نبودن زیرساختها در برخی نقاط و فراهم نبودن شرایط حمل ونقل عمومی جامع، فراگیر، درب تا درب، با کیفیت و ظرفیت مطلوب، مناسب نبودن پیاده روها جهت پیاده روی هم مزید برعلت میشود.

ظرفیتی که برای تردد خودروها در نظر گرفته میشود مدام در حال افزوده شدن و افزایش است درحالیکه ظرفیتی که برای تردد عابران پیاده در سطح پیاده روها در نظر گرفته میشود، مدام در حال کاهش است. این موضوع مشکل امروز کلانشهرها و سایر نقاط  شهری است که در طول چندین دهه به این وضعیتها رسیده است، خیابانها در سیطره ی خودروها و ساختمانها قرار میگیرند و کسی به فکر حقوق عابران پیاده نیست. به نظر میرسد به چگونگی افزودن بر ظرفیت تردد خودروها، بیش از چگونگی افزودن بر گنجایش پیاده روها برای تردد عابران پیاده در سطح انها اندیشیده ایم و همواره مسائل و مشکلات روان شدن تردد خودروها مقدم بر حقوق عابران پیاده بوده است و به این طریق عموم مردم را تشویق به استفاده از خودروی شخصی نموده ایم.

وضعیت اسفبار برخی خیابانها که حتی ممکن است افراد مختلف، حداقل یکبار در طول سال به عنوان عابر پیاده در انها تردد داشته باشند به وضعیتی دچار شده است که حتی عبور و مرور عابرین پیاده را دچار مشکل میکند، بنابراین تحت چنین شرایطی  پیاده روی و تردد نکردن با خودروی شخصی معنای واقعی خود را از دست میدهد، چون  فضای کافی و مناسب برای پیاده روی در برخی پیاده روها وجود ندارد که گاهی انچنان محدود شده اند که حداکثر یک نفر حق عبور دارد و در مقابل فضای حداکثری به خودروها و ساختمانهای اطراف انها اختصاص داده شده است وهمچنین مغازه دارها که گاهی اجناسشان را برای تبلیغ و فروش بیشتر به داخل پیاده روها انتقال میدهند، که با این وضعیت پیاده روی هم مطلوب وخوشایند نخواهد بود.

از دیگر مشکلاتی که عابرین پیاده همواره با ان رو به رو هستند، تردد موتورسوارها در سطح پیاده روها و یا جای پارک موتورسیکلتها در پیاده روهاست و با این روشها  نه تنها حقوق عابرین پیاده را پایمال میکنند و در تردد دچار مشکل میشوند، بلکه عابرین پیاده  را مجبور میکنند در کنار حقوق خود، حقوق موتورسوارها و موتورسیکلتهایشان را هم لحاظ کنند و این شرایط را بالاجبار بپذیرند.

این مشکلات برای عابرین پیاده، زمانی بزرگتر جلوه میکند که چنین پیاده روهایی در بازارهای شلوغ و پرتردد هم وجود داشته باشند، بازارهای قدیمی و تاریخی در شهرهای بزرگ، از جمله بازارهایی هستند که حقوق پیاده ها به طور مطلوب با طراحی مناسب و برنامه ریزی شده رعایت شده و میشود و به این ترتیب به حقوق عابرین پیاده احترام میگذارند، در این بازارها عابرین پیاده، به معنای واقعی عابر پیاده محسوب میشوند، در این بازارها اثری از وسایل نقلیه ی شخصی وعمومی نیست و به طور کامل متعلق به عابرین پیاده است، احداث این نوع از بازارها در مکانهای از پیش تعیین شده و مشخص، تحسین برانگیز است.

 گرچه امروزه مال های تجاری شکل مدرنیته ای از بازارها هستند که از لحاظ موقعیت مکانی، مباحث ترافیکی و همچنین برندها دچار مشکلات اساسی هستند. حتی بازارهایی که در این چند دهه ی اخیر، مدام ساخته شده، طراحی شده ومیشوند، به نحوی که حقوق عابرین پیاده را انچنان که باید رعایت نمیکنند. از یک سو، انچنان برای تردد خودروها بر گنجایش ظرفیت خیابانها افزوده میشود و مردم تشویق به استفاده از خودروهای شخصی میشوند، که ترافیکی تمام نشدنی را به دنبال دارد و از سوی دیگر هم انچنان بر گستره ی محیطی ساختمانهای اطراف خیابانها  افزوده میشود که فضای پیاده روها دچار محدودیت ظرفیت شده و عابرین پیاده به سختی تردد دارند.

حال اگر به برخی خیابانهایی که مردم روزانه در سطح انها در حال تردد هستند، بنگریم، متوجه نادیده گرفتن حقوق عابرین پیاده و کاستن از فضای پیاده روها به اشکال و شیوه های مختلف خواهیم شد که در نتیجه تردد عابرین پیاده مشکل ساز میشود. با دیدن این صحنه ها، بهتر و بیشتر این حقیقت را درک میکنیم که انسان، محور اصلی توسعه ی شهری نبوده است بلکه خودرو محوری و ساختمان سازی بر انسان به عنوان عابر پیاده مقدم بوده و هست. خیابانها در سیطره ی خودروها هستند و ظرفیت تردد خودروها در تهران 8 برابر انسانهاست و در این بین، ایا کسی به فکر حقوق عابرین پیاده هم هست؟

چنانچه به حقوق عموم مردم، هم در چگونگی بهره مندی مناسب از ناوگان حمل ونقل عمومی و هم در بحث مناسب سازی پیاده روها برای تردد عابرین پیاده در سطح انها، بهتر و بیشتر بیندیشیم و اقدامات اجرایی و عملی را دنبال کنیم، قطعا از معضلات ترافیک و الودگی هوا کاسته خواهد شد.

فاطمه سادات میرافضلی

مدیر ترابر نیوز