ترابر نیوز:

 خرداد ماه سال 77 بود که سوت قطار شهری بین تهران و کرج به صدا درآمد، پروژه ای که با پشتوانه منابع ملی و شهرداری تهران بزرگ سر از کرج درآورد و سرآغازی شد تا مسئولان مدیریت شهری کرج به تاسی از تهران بزرگ چشم اندازی برای استفاده از این وسیله جدید حمل ونقل عمومی ترسیم کردند.
راه اندازی خط ریلی صادقیه پل شهید سلطانی کرج یا به عبارتی خط 5 قطار شهری کرج سرانجام پس از حدود 2 سال در کرج استمرار یافت و با احداث 10 کیلومتر خط ریلی به منطقه گلشهر کرج رسید که این خط در واقع خط یک قطار شهری در داخل کرج شناخته شد.
به موازات اجرای این پروژه، مدیریت شهری و مسئولان اجرایی شهرستان کرج که درآن زمان زیر مجموعه استان تهران بودند با حمایت مسئولان کشوری و شهری به تعریف 5 خط جدید قطار شهری برای کلانشهر کرج ترغیب و تشویق شدند، خطوطی که یکی از آنها به عنوان منوریل (خط 3 ) مشخص و پروسه مطالعاتی خود را پشت سر گذاشتند.
تصویب این خطوط در شورای عالی ترافیک کشور بارقه امیدی در دل کرجی ها به وجود آورد و سازمانی به نام قطار شهری کرج وحومه را در این کلانشهر زیر نظر شهرداری به فعالیت کارشناسانه وا داشت.
خط 2 قطار شهری در نیمه دهه 80 به طول 27 کیلومتر در کرج کلید خورد، پروژه ای که در واقع مدیریت اجرای آن به کرجی های آن روز و البرزی های امروز سپرده شد.
نادررضا نوری مدیرعامل وقت سازمان قطار شهری کرج بارها در گفت وگو با رسانه ها هزینه روزانه اجرای این خط را در آن زمان 10 میلیارد ریال عنوان می کرد و بارها تاکید کرد که اگر این بودجه به موقع تامین و تزریق شود، پروژه ظرف مدت 5 سال یعنی سال 1390 به بهره برداری می رسد.
او می گفت: دانش اجرای این پروژه به دست مختصصان داخلی فراهم است اما فقط بودجه و اعتبار مالی است که می تواند آن را به سرانجام برساند.
نقشه ترسیمی خط 2 قطار شهری کرج بین کمالشهر در غرب کرج تا شهرستان شهریار به طول 27 کیلومتر دیده شده بود، پروژه ای که 27 ایستگاه در زیر زمین برای آن توسط طراحان و مهندسان مشخص شده است.
گاهی اظهار نظرهای مسئولان اجرایی ومدیریت شهری در سال های نخست اجرای این پروژه به حدی امیدوار کننده بود که تصور می رفت کلانشهر کرج ظرف مدت 10 سال دارای 6 خط قطار شهری خواهد شد و نه تنها خط ریلی شماره 2 بلکه 4 خط دیگر هم لایه های زیر زمین شهر را می شکافند و مردم به جای استفاده از اتوبوس های قدیمی یا گرفتاری در ترافیک دودآلود سفرهای درون شهری را با واگن های قطارشهری در کمترین زمان انجام دهند.
سرانجام اجرای خط 2 قطارشهری کرج هرچه به پایان دهه 80 نزدیک می شد روند اجرایی آن کند و کندتر شد و نه تنها درپایان دهه 80 تمام پروژه خط 2 محقق نشد بلکه وعده های مسئولان اجرایی دولت دهم مبنی بر بهره برداری از حداقل 6 کیلومتر از آن در سال 91 به نتیجه نرسید.
با این حال در سال 92 بود که 2 دستگاه قطار برای خط 2 ریلی کرج خریداری شد لیکن با توجه به عدم راه اندازی این خط این لکوموتیوها به انبارها رفتند.
آنطور که مسئولان سازمان قطار شهری کرج می گویند: از تونل 27 کیلومتری خط 2 قطار شهری کرج تاکنون حدود 15 کیلومتربین میدان دانشگاه خوارزمی در غرب کرج تا میدان شهید سلطانی در جنوب شرقی این کلانشهرحفاری شده و تعداد 13 ایستگاه احداث یا دردست احداث است.
طبق گزارش ها و شواهد و قرائن هرچند تحریم های شوم دشمنان سایه بر سر این پروژه عظیم انداخت، اما اختلاف ها بین کارفرما یعنی مدیریت شهری کرج و مسئولان اجرایی البرز و شرکت پیمانکاری سابیر وابسته به سازمان تامین اجتماعی و مجری پروژه 2 قطار شهری در سال های اخیر بر مشکلات و موانع این پروژه افزود.
مسئولان اجرایی و مدیریت شهری کرج به اختلال در تامین فایناس، به ناچار قرارداد تهاتر زمین را مجری پروژه امضاء کردند که ارزش آن بیش از 15 هزارمیلیارد ریال بود اما در این میان مسئولان شرکت پیمانکاری سابیر پائین بودن نرخ قرار داد اولیه پروژه نسبت به هزینه ها را از مشکلات می دانند و معتقدند که شرکت سابیر دچار زیان شده و نمی تواند با این وضعیت پروژه را پیش ببرد.
به هرحال سال گذشته دستگاه قضایی رای به خلع ید شرکت پیمانکاری سابیر داد اما پس از مدتی این رای قضایی مسکوت ماند و پروژه هم برای حدود 2 سال متوقف شد.
در این میان از مدیران اجرایی استان البرز تا مدیریت شهری و شرکت سابیر هرکدام به اظهار نظرهایی پیرامون این پروژه پرداختند که با خواندن آنها این موضوع در ذهن متصور می شود که گره کور قطار شهری کرج به دست چه کسی یا دستگاهی و در چه مدت زمانی گشوده خواهد شد؟
سید حمید طهائی استاندار البرز نشست شورای قطار شهری کرج که هفتم مرداد ماه سال 95 با حضور شهردارو اعضای شورای چهارم شهر کرج در محل استانداری تشکیل شد، مسائل حقوقی، وضعیت قطار شهری کرج را مورد بررسی قرار داد.
در این نشست مشترک ، باتوجه به صدور آراء محاکم قضایی در خصوص تجدید نظر خواهی سازمان قطار شهری کرج و حومه نسبت به بخشی از رای صادره بدوی و پذیرش دفاع موثر تیم حقوقی و وکلا سازمان از سوی مراجع قضایی،نهایتا خلع ید شرکت پیمانکار خط 2شهرداری کرج و حومه با رای فوق تثبیت و تصمیمات لازم در خصوص انتخاب پیمانکار واجد صلاحیت جدید برای ادامه کار پروژه خط 2 که یک پروژه ملی و استانی اتخاذ شد.
استاندار البرز نیز در بخشی از این نشست بر ضرورت توجه به مسائل حقوقی پیش واگذاری پروژه به پیمانکار جدید تأکید کرد و خواستار تسریع بخشی بر پروژه قطار شهری در استان شد.
پیش از این نشست محمود دادگو رئیس شورای چهارم اسلامی شهر کرج اعلام کرد که قراردادپیمانکار قطارشهری در این کلانشهر لغو می شود.
وی با انتقاد از نحوه عملکرد شرکت پیمانکار قطار شهری کرج، تاکید کرد: فرض کنیم به کمک دولت هیچ احتیاجی نداشته و خودمان تامین و تکمیل قطار شهری را به عهده بگیریم؛ چرا که با این روند به نتیجه مطلوبی دست پیدا نخواهیم کرد.
وی تاکید کرد: مقرر شده است امضای استاندار برای انجام تعهدات دریافت شود، اگر ظرف یک هفته این اقدام انجام نگیرد برای حذف پیمانکار اقدام می کنیم.
همچنین شهردار کرج نیز با تایید اظهارات رئیس و عضو شورا، خاطرنشان کرد: پرداخت سودهای سرمایه گذاری به صورت سه ماهه رقم سنگینی را به شهرداری تحمیل کرده است و هر روز تعلل پیمانکار ضربه سنگین تری به این دستگاه وارد می آورد.
علی ترکاشوند گفت: با توجه به اینکه پیمانکار قیمت مشخص و زمان تعیین شده ای برای اتمام طرح داشته، در صورت عدم تامین خواسته ما امکان لغو قرارداد به صورت یک طرفه از جانب شهرداری وجود دارد که این امر طی نامه ای به اطلاع استانداری خواهد رسید.
وی بیان داشت : هر سه ماه مبلغ 5 میلیارد تومان سود اوراق مشارکت از طرف شهرداری به خریداران اوراق پرداخت می شود، در حالی که هنوز اقدامی از سوی شرکت پیمانکار برای پیشرفت قطار شهری کرج انجام نشده است.
در این زمینه، داوود وحیدی سخنگوی شورای چهارم کرج اعلام کرده بود که طبق مصوبه شورا مقرر شد مبلغ یک هزار و 656 میلیارد تومان از اراضی شهرداری کرج برای تامین هزینه های تکمیل قطار شهری کلانشهر به فروش برسد و با فروش اوراق مشارکت مقدار درآمد حاصله از مبلغ 1656 میلیارد تومان کاسته شود.
وحیدی با اعلام اینکه رقم حاصل از فروش اوراق مشارکت در حساب شهرداری است و هر ماه 22 درصد سود به آن تعلق می گیرد، افزود: با افزایش 8.5 درصد پرداختی به سرمایه گذار، در مجموع 30.5 درصد سود از سوی شهرداری در حوزه قطار شهری پرداخت می شود که هزینه سنگینی را به این دستگاه تحمیل کرده است.
این عضو شورای اسلامی شهر کرج با بیان اینکه به رغم تصویب فروش زمین در اطراف میدان جمهوری اسلامی کرج ، شرکت پیمانکاری سابیر هیچ اقدامی برای اجرای پروژه انجام نمی دهد.
وی تصریح کرد: با این رویکرد پروژه مترو از طریق شرکت پیمانکار سابیر تا سال های سال به هیچ نتیجه ای نخواهد رسید.
وحیدی خاطرنشان کرد: پیمانکار در تلاش برای تغییر مسیر توافقات است و این به نفع شهر و مجموعه مدیریت شهری نیست.
*** رفع توقف پروژه قطار شهری کرج پس از 2 سال در خرداد ماه 96 و اظهارات سخنگوی شورا
سخنگوی شورای چهارم کرج خرداد ماه امسال با اشاره به ضرورت تکمیل متروی این کلانشهراعلام کرد: عملیات اجرایی قطار شهری کرج پس از نزدیک به 2 دوسال توقف از سر گرفته شد.
داوود وحیدی افزود: ساخت خط 2 قطار شهری کرج که از حدود 2 سال پیش به علت اختلاف بین کار فرما و شرکت پیمانکاری سابیر متوقف شده بود در نهایت با توافق طرفین عملیات تکمیل آن اجرایی شد.
وی اظهارداشت: این پروژه در نشستی مقرر شد که شرکت سابیر ضمن پایبندی به تعهدات خود با سرعت در جهت تکمیل خط 2 قطار شهری کرج گام بردارد.
این عضو شورا با بیان اینکه شرکت سابیر با توجه به سوابقی که داردبرای ادامه کار عمرانی قطار شهری کرج موفق عمل نکرده ، گفت:با توافقی که بین مسئولان استان و این شرکت صورت گرفته ادامه کار عمرانی آن از سرگرفته شده است.
وحیدی خاطر نشان کرد: طبق توافق انجام شده قرار شدیک هزارو 650 میلیارد تومان در قالب تهاتر برای از سر گرفتن این پروژه عظیم شهری اختصاص یابد و همچنین شرکت سابیر نیز برای آغاز عملیات 50 میلیارد تومان به ادامه عملیات عمرانی قطار شهری کرج تزریق کند.
وی ادامه داد: عملیات عمرانی در فاز یک خط 2 قطار شهری کرج از سر گرفته می شود و این فاز از میدان حصارک کرج تا شهید سلطانی است که 14 ایستگاه دارد و فاز دوم این پروژه نیز از میدان شهید سلطانی تا شهرداری کرج و فردیس است که می بایست فاز 2 این پروژه نیز تکمیل شود.
سخنگوی شورای اسلامی شهر کرج گفت: این پروژه زمانی به نتیجه مطلوب می رسد که فاز 2 آن نیز اجرایی شود در غیر این صورت اگر فاز 2 خط 2 قطار شهری کرج اجرایی نشودمشکلات ترافیکی کلانشهر کرج مرتفع نخواهد شد.
*** تامین نشدن منابع مالی گره کور قطار شهر کرج
مدیرعامل شرکت پیمانکاری سابیر مجری پروژه قطارشهری کرج ، تامین نشدن منابع مالی را گره کور اجرای این پروژه عظیم شهری ذکرکرد.
سیدعلیرضا سجادی به تازگی در نشست با خبرنگاران به بیان مشکلات پروژه 2 قطار شهری کرج پرداخت و افزود: افزایش نامتعارف نرخ ارز، تجهیزات ، دستمزد نیروی انسانی و برخی مشکلات دیگر از جمله موانع اجرای سریع خط 2 قطار شهری کرج است .
وی اظهار داشت : انتظار می رفت در سال های 91 و 92 اعتبار مناسب به این پروژه عظیم شهری تزریق شود که محقق نشد و پروژه با کندی و مانع مالی مواجه شد.
سجادی به بخشی از کارهای انجام شده در خط 2 قطار شهری کرج پرداخت و گفت: تکمیل عملیات اجرایی و بکارگیری مهندسان مشاور با تجربه برای بخشی از خط 2 قطار شهری از جمله کارهای انجام شده شرکت سابیر است.
وی اظهار داشت: درصورت تامین اعتبار از سوی کارفرما(شهرداری کرج ) تکمیل فاز یک قطار شهری کرج در آینده نزدیک امکانپذیر خواهد شد.
مدیرعامل شرکت سابیر با اشاره به اینکه کارفرما طی 5 سال گذشته تنها 32 درصد منابع مالی را تامین کرده ، گفت: مبالغ قراردادی که پیمانکار از کارفرما می گیرد هر روز ارزش خود را از دست می دهد و به تناسب نیاز پروژه نیست.
وی افزود: مشکل پروژه در محاسبه نرخ قرارداد آن است و هر روز که از اجرای پروژه می گذرد بر میزان بدهی های پیمانکار افزوده می شود.
سجادی بیان داشت: شرکت سابیر نرخ اندکی به تناسب سال 92 به پیمانکار پیشنهاد کرده است که انتظار می رود همکاری لازم به عمل آید. مدیرعامل شرکت سابیر گفت : هر تعهدی که داده ایم آن را محقق کرده ایم و هیچ تعهدی در زمینه قطار شهری کرج روی زمین نمانده است. وی ابراز امیدواری کرد که تعامل بین این شرکت و کارفرما افزایش یابد تا خروجی آن منجر به پیشرفت پروژه شود.
سجادی 2 مشکل عمده پروژه قطار شهری کرج را عدم تعادل بین درآمدهزینه و تامین منابع مالی ذکر کرد و گفت: به عنوان مثال شرکت سابیر برای پیشرفت پروژه 100 واحد هزینه می کند درحالیکه 30 واحد دریافت می کند.
مدیرعامل سابیر یادآور شد: تحریم های ظالمانه غرب علیه کشورمان سبب شد تا 14 ماه ابلاغ قرارداد شرکت پیمانکاری سابیر به تاخیر بیفتند و عدم تامین مبلغ ترمیم مبلغ قرارداد مطابق توافق صورت گرفته برمشکلات این پروژه افزود. سجادی گفت: سازمان قطار شهری کرج و حومه در 4 سال گذشته به تعهدات خود در قبال شرکت سابیر و خط 2 قطار شهری عمل نکرده است.
وی یادآور شد: طبق قرارداد اولیه می بایست سالانه 174 میلیون دلار برای خط 2 قطار شهری کرج تامین شود که تاکنون مبلغ مورد نیاز تامین نشده است.
سجادی گفت: از سال 86 تا سال 90 حدود 33 درصد اعتبارات محقق شد، از سال 91 تا 92 به میزان 12 درصد و در سال های 93 تا 95 میزان تخصصی به 4 درصد کاهش یافت.
*** فسخ قرارداد پیمانکار متروی کرج
مدیرعامل سازمان قطار شهری کرج در تازه ترین اظهار نظرها اعلام کرد که در نامه ای که به تازگی از سوی سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده، فسخ قرارداد پیمانکار مترو کرج حتمی شده و مصوبات خوبی در این زمینه از هیات مدیره گرفته شده و نامه نگاری شده که از طریق دادستانی تحویل کارگاه ها دنبال شود.
علی اصغر همتی در نشست خبری تخصصی با موضوع حمل و نقل و ترافیک که در سالن شهدای استانداری البرز برگزار شد، افزود: شرکت سابیر پیمانکار سابق در این مدت در خصوص فسخ قرارداد بی اعتنا بوده و همواره این امر را بی اثر جلوه می داد، ولی برخلاف این رفتار، فسخ تایید شده و اعمال می شود.
همتی افزود: در این نامه ذکر شده که اگر شرکت سابیر ادعایی دارد می تواند مطرح کند تا بررسی های لازم در این خصوص صورت گیرد.
مدیرعامل قطار شهری کرج خاطر نشان کرد: 186 میلیارد تومان اعتبار از محل سفر رییس جمهوری به البرز برای قطار شهری در سال های 95 و 96 مصوب شد، ولی به دلیل مشکلات کنونی همچنان محقق نشده تا تعیین تکلیف شود.
وی با تاکید بر اینکه از توقف پروژه قطار شهری کرج بسیار متاسف هستیم، گفت: پیمانکار در این خصوص با کارشکنی هایی که انجام داده مانع پیشرفت طرح شده است.
همتی با بیان اینکه قرارداد قطار شهری کرج در سال 85 منعقد شده، افزود: تامین مالی پروژه 50 درصد از سوی شهرداری و 50 درصد از محل اعتبارات دولتی است.
مدیرعامل قطار شهری کرج با بیان اینکه در همان سال ها ادعای نداشتن صرفه اقتصادی پروژه از سوی سابیر مطرح می شود، گفت: در سال 90 دستور فسخ قرارداد پیمانکاری سابیر صادر ولی اجرایی نمی شود.
وی افزود: تا پایان سال 92 باید 15 کیلومتر از پروژه قطار شهری تکمیل می شد، ولی اکنون طبق زمانبندی اقدام نشده و اواسط سال 91 موضوع افزایش قیمت ها، سابیر مجدد ادعای عدم صرفه مالی را اعلام می کند که می تواند دلیلی برای توقف کار باشد.
این مسئول اضافه کرد: طرح برای اصلاح قیمت به شورای عالی فنی کشور ارجاع شد که موضوع توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت و برای اصلاح قیمت تامین منابع را تشخیص دادند تا مقدار نیاز مالی برای این 15 کیلومتر، به میزان هزار و 650 میلیارد تومان مصوبه اخذ شد که از زمین های شهرداری محقق شود.
*** قطار شهری اولویت نخست شورای پنجم کرج پس از انتخاب شهردار
منتخب شورای پنجم شهر کرج با بیان اینکه شورای اسلامی شهر کرج با قاطعیت برای انتخاب شهردار این کلانشهر و موضوعات مهم نیز قطار شهری وارد شده است، گفت: پس از انتخاب شهردار اولویت نخست این شورا تعیین تکلیف متروی کرج است.
رحیم خستو، اظهار داشت: از بین رفتن تعامل بین دولت، کارفرما و پیمانکار سبب شده تا ادامه تکمیل خط 2 قطار شهری کرج با تاخیر مواجه شود که در اولین فرصت و با آغاز به کار شورای پنجم در خصوص این پروژه با پیمانکار نشست هایی خواهیم داشت.
وی ادامه داد:این پروژه عظیم شهری نباید بیشتر از این معطل بماند و می بایست راهکاری برای حل مشکلات پیش روی پروژه قطار شهری کرج اتخاذ شود.
خستو خاطر نشان کرد:اکنون بخشی از هزینه های جاری این پروژه روز به روز افزایش یافته و این قرارداد روز به روز پر هزینه تر می شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه مهمترین وظیفه شوراها انتخاب شهردار است، افزود: گزینه هایی برای شهردار کرج پیشنهاد شده است که در حال بررسی است و منتخبان شورای پنجم تمام توان خود را برای انتخاب شهردار به کار گرفته اند.
خستو گفت: اکنون هفت گزینه برای شهردار کرج در حال بررسی است .
عضو منتخب شورای پنجم شهر کرج با بیان اینکه انتخاب شهردار با نگاه جناح بندی دنبال نمی کنیم، افزود: اکنون هفت گزینه برای مسئولیت شهرداری کرج معرفی شده است .
وی افزود: یکی از این گزینه ها اصول گرا است که وی هم مانند سایر گزینه های دیگر مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.
با این حال مردم کرج منتظر هستند که گره کور قطار شهری کرج به دست چه کسی یا دستگاهی ودر چه زمانی گشود می شود هرچند که چهار خط دیگر ریلی این کلانشهر همچنان فقط بر روی کاغذها مانده است و با مشکل ترافیکی و آلودگی هوای کلانشهر کرج روز افزون می شود.
 

ایرنا