روستای رویین اسفراین با دارا بودن قدمتی بیش از ۵۰۰ سال و تپه‌های زیبای باستانی با سکونتگاهی بسیار زیبا، به سبب داشتن باغات سیب به روستای شکوفه‌های سیب نیز شهرت دارد.

این روستای پلکانی در ۲۶ کیلومتری شمال شهر اسفراین و ۵۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر بجنورد و بافاصله هفت کیلومتری از جاده اسفراین به بجنورد، در ارتفاع یک هزار و ۶۷۰ متری از سطح دریا و در منتهی‌الیه دره رودخانه‌ای رویین در رشته‌کوه‌های آلاداغ قرارگرفته است.

این روستا ازجمله روستاهای سرسبز و خوش آب‌وهوای شهرستان اسفراین محسوب می‌شود که در سمت جنوبی کوه‌های الاداغ و دریکی از دره‌های مصفای آن واقع‌شده و کوچه‌های پیچ‌درپیچ و بافت سنتی و پلکانی خانه‌ها در کنار باغات زیبای سیب که اندک‌اندک در این زمان از سال به گل نشسته‌اند، گردشگران بی‌شماری را به خود فرامی‌خواند.

بنیاد این روستا را شخصی به نام میر غیاث‌الدین، فرزند یکی از امرای سلسله سربداران سبزوار (معروف به میر سیف‌الدین)، برپا کرده است.آنچه در مورد تاریخچه و علل پیدایش روستای رویین بر زبان‌ها جاری است این است که بنیاد این روستا را شخصی به نام میر غیاث‌الدین، فرزند یکی از امرای سلسله سربداران سبزوار (معروف به میر سیف‌الدین)، برپا کرده است.

گویا وی پس از شکست در مقابل لشکر تیمور به ناحیه اسفراین رفته و در آنجا با دره سرسبز و پر آب رویین برخورد می‌کند و دلداده طبیعت زیبای این منطقه می‌شود.

 پس‌ازآن میر غیاث‌الدین همواره منتظر فرصتی بوده تا اراضی این دره را به مالکیت خود درآورد و این فرصت گویا زمانی که شاه اسماعیل صفوی در سفری به مشهد از ناحیه اسفراین می‌گذشته، فراهم می‌شود.

میر غیاث‌الدین در این سفر سند مالکیت اراضی رویین را از شاه دریافت می‌کند و با اجیر کردن گروهی از مردمان از صنوف و حرف مختلف از قبیل کشاورز، آهنگر، نجار، پارچه‌باف، بنا و روحانی بنیاد روستای رویین را می‌نهد.

اما به نظر می‌رسد که روایت فوق از بنیاد شدن رویین، روایتی درست و کامل نیست و علاوه بر اینکه سلطنت شاه اسماعیل با حمله لشکر تیمور مقارن نبوده و رویین باید قدمتی بیش از عهد صفوی داشته باشد.

قدمت روستای رویین بیش از عهد صفوی است و به‌احتمال‌زیاد به‌پیش از اسلام بازمی‌گردد، بااین‌حال اگر قدمت پیش از اسلام رویین محل بحث و سؤال واقع شود؛ به دلیل مدفون بودن امام‌زاده اسحاق (شاهزاده اسحاق) در این روستا، نمی‌توان دیرینگی آن را به اوایل دوره اسلامی چندان موردشک قرارداد.

رویین روستایی توریستی و ارزشمند است به همین دلیل، در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

با تلاش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی، این روستا در سال ۹۱ و با موافقت سازمان مرکزی میراث فرهنگی به‌عنوان منطقه نمونه ملی گردشگری ارتقاء یافت.

با ارتقای روستای هدف گردشگری رویین اسفراین به منطقه نمونه ملی گردشگری، توسعه امکانات زیرساختی این منطقه با بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی برای ماندگاری گردشگر در روستا و ایجاد اشتغال برای ساکنان آن شتاب گرفت.

علاوه بر این، روستای رویین پیش‌تر به‌عنوان نخستین دهکده نساجی ایران به ثبت رسیده و افزون بر ۲۰۰ خانوار ساکن در آن در بخش نساجی سنتی ازجمله بافت چادرشب مشغول هستند و صنعت نساجی سنتی آن مهر اصالت یونسکو نیز دریافت کرده است.

همچنین یکی از صنعت‌های رایج در روستای تاریخی روئین «تنور سازی» و «کوندی سازی» بوده که افرادی همچون «حاجی هانی غلامی»، «حسین غلام نبی» و «قدرت حسین» این صنعت را زنده نگه‌داشته بودند اما متأسفانه با رواج نانوایی‌های صنعتی به‌مرور این صنعت به فراموشی سپرده‌شده است.

همچنین وجود بارگاه امام‌زاده اسحاق و تپه‌های باستانی و طبیعت سرسبز این منطقه زیبایی این روستا را چند برابر کرده است.