محمدسعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در همایش ملی معماری و شهرسازی از نظریه تا عمل با تأکید براین نکته که افت کیفیت و منزلت شهرها بزرگترین چالش امروز ما در حوزه معماری و شهرسازی در کشور به شمار می‌رود گفت: با توجه به نتایج بررسی‌ها و مطالعات به دست آمده تحولات جمعیتی با روندی انفجاری در دهه‌های گذشته مسیر خود را طی کرده و همچنین متأثر از آن شهرها نیز دچار وضعیتی بسیار بحرانی در گسترش خود شده‌اند.

ایزدی در ادامه شهرهایی مانند مشهد، تهران، کاشان و سبزوار را نمونه‌ای از شهرهای با توسعه نامتوازن معرفی کرد و گفت: درحقیقت عدم وجود مدیریتی مناسب و الگوی صحیح جمعیتی برای توسعه متوازن درشهرها دلیل پیدایش این بحران بوده که نتایج آن در ابعاد و عرصه‌های مختلف دیده می‌شود.

معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه مسائلی از جمله فقر شهری، بحران زیست‌محیطی، کاهش تاب‌آوری شهرها، ناکارآمدی حمل و نقل و بحران هویت را از چالش‌های فعلی در حوزه شهرسازی اعلام کرد و گفت: متأسفانه در حال حاضر می‌توانیم ابعاد متفاوت فقر شهری از جمله فقر مسکن، فقر اجتماعی، فقز بهداشتی و ... را در این مناطق ببینیم، مناطقی که بالغ بر ۱۳۰ هزار هکتار از مساحت شهرهای کشور را به خود اختصاص داده و جمعیتی ۱۹ میلیون نفری را در خود جای‌ داده‌اند.

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با بیان این مطلب که پهنه‌های فقر شهری نه تنها با فاصله بسیار زیادی از سرانه استانداردهای شهری قرار دارند بلکه از شاخص‌های متوسط شهری نیز پایین‌تر هستند گفت: ما در زمان فعلی می‌توانیم این عدم تعادل را در مقیاس کشوری نیز مشاهده کنیم چراکه تراکم جمعیت در نیمه شرقی و غربی کشور بسیار متفاوت بوده و عدم تعادل در توزیع جمعیت و استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌ها را به طور واضح نشان می‌دهد.

ایزدی با تأکید براین نکته که بحران عدم تعادل در عرصه‌های دیگر کشور مانند زیرساخت‌ها و خدمات نیز دیده می‌شود گفت: گسترش آسیب‌های اجتماعی نمونه‌ای دیگر از چالش‌های بزرگ این توسعه نامتوازن در مناطق ناکارامد بوده که به شدن امنیت این نواحی را به مخاطره انداخته است.

وی در ادامه سخنان خود چالش زیست‌محیطی را یکی دیگر از مشکلات ناشی از عدم تعادل جمعیتی در شهرها دانست و گفت: این مشکلی است که هم‌اکنون نتایج آن ازجمله فرسایش خاک، آلودگی هوا، تخریب زیست‌بوم‌ها، افزایش پسماندهای شهری، خشکسالی و ... را در سطح شهرها می‌توانیم ببینیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی شاخص ایمنی را یکی از نکات به شدت مغفول مانده در مناطق ناکارآمد در کشور نام برد و گفت: در واقع شهرهای فعلی در کشور دارای پایین‌ترین سطح ایمنی است و در زمان بروز حادثه آسیب و خسارات بالایی را متحمل می‌شوند.

وی با تأکید براینکه ایران جزو یکی از ۱۰ کشور بلاخیز جهان به شمار می‌رود گفت: نکته مهم آن است که ۹۰ درصد مردم کشور در خطر خسارات و آسیب‌های ناشی از بلایای طبیعی و حوادث در کشور هستند، نکته‌ای که باید در برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی‌های امروز مورد توجه قرار بگیرد.

ایزدی ناکارآمدی نظام جابه‌جایی حمل و نقل و همچنین بحران هویت را نمونه‌ای دیگر از چالش‌های درگیر در این مناطق دانست و گفت: بدون شک ما امروز میراث ملموس به جای مانده از گذشتگان خود را از دست داده و چیزی برای انتقال به آیندگان نداریم، آنچه در زمان فعلی به عنوان معماری و ساختمان در شهرها می‌بینیم هیچ‌گونه وجه مشترکی با گذشته نداشته و برگی از تاریخ و میراث ما نخواهد بود.

معاون وزیر راه و شهرسازی همچینین خاطرنشان کرد: تردیدی ندارم که طرح‌های جامع و تفصیلی توانسته‌اند تا کنون مدیریت خوبی را برای شهرهای ما داشته و به نوعی توسعه آن‌ها را هدفمند کنند ولی نکته مهم آن است که این طرح‌ها دیگر پاسخگوی شرایط حاکم بر شهرها نیستند و نیازهای فعلی نوع دیگری از برنامه‌ریزی‌ها را طلب می‌کند.

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با اشاره به این مطلب که ایمنی، هویت و امنیت جایی در طرح های امروز کشور نداشته و باید برنامه‌های جامع‌تری جایگزین آن‌ها شود گفت: طرح‌های قبلی عمدتا کمی و دارای تحلیل‌های ریاضی بودند و توجهی به کیفیت در شهرها که امروز کمبود آن در فضای زندگی شهری احساس می‌شود، نداشتند.

ایزدی در ادامه سخنان خود با بیان این مطلب که برای به کارگیری طرح و برنامه‌های جدید نیازمند برنامه‌ریزی بنیادین، فرایند تدریجی و آماده کردن نهادها و ساختار حرفه هستیم گفت: ما باید در مواجهه با رویکرد جدید انگاره‌های خود در رسانه‌ها را تغییر دهیم و رنسانس جدید در طرح‌ریزی شهری ایجاد کنیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی سیاست بازآفرینی شهری را رویکر دولت یازدهم در رسیدگی به چالش‌ها و مشکلات موجود اعلام کرد و افزود: در این رویکرد به مسائل مختلف شهری اعم از ابعاد اقتصادی، زیست‌محیطی و فرهنگی به صورت همزمان توجه شده و سعی می‌شود تا از تمرکز بر روی یک مسئله خاص پرهیز شود.

ایزدی تلاش برای کاهش فقر شهری، ارتقای تاب‌آوری شهری و تحقق حکمروایی شهری را از اهداف مهم سیاست بازآفرینی دانست و اضافه کرد: این الگو می‌تواند در حوزه‌های حفاظت، نوسازی و توانمندسازی تأثیرگذار و کارآمد باشد.

وی همچنین بازنگری بر نقش کنشگران و حرکت به سوی مشارکت مردمی را از دیگر مباحث مورد توجه رویکرد بازآفرینی شهری اعلام کرد و گفت: خوشبختانه سند ملی بازآفرین در این راستا تدوین و به عنوان مرجعی برای هم‌راستا کردن نگاه‌ها و فعالیت‌ها به این بخش مورد توجه قرار گرفته است.

این مقام مسئول اضافه کرد: ستاد ملی بازآفرینی نیز در گام بعدی برای تحقق این سیاست با مشارکت نمایندگان ۲۰ دستگاه تشکیل و به بررسی مشکلات و صدور مصوبات منطبق با اقتصاد مقاومتی در این حوزه پرداخته است.

ایزدی در پایان طرح‌ریزی شهری با دو برنامه کلان و نگاه پایین به بالا را دو روش اصلی در این رویکرد اعلام کرد و گفت: راه‌اندازی نهاد توسعه محله، تلاش برای ارتقای توانمندهای اقتصادی و اجتماعی، بهبود زیرساخت‌ها، توسعه فضاهای عمومی و تجهیز آنها و بهره‌برداری از ساختمان‌های ارزشمند با کاربری‌های جدید از جمله اقدامات انجام شده توسط وزارت راه و شهرسازی تا کنون در این حوزه به شمار می‌رود.

پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی