شهرداری تهران در سال های گذشته برای جلوگیری از یخ زدگی خیابان ها و معابر از نمک، شن و ماسه استفاده می کرد که خسارت های جبران ناپذیری را برای محیط زیست به دنبال داشته است.

در فصل پاییز و زمستان با بارش برف، معابر و خیابان ها دچار یخ زدگی می شوند به همین منظور در این دو فصل خسارات فراوانی چون اتلاف در وقت و انرژی، ایجاد آلودگی محیط زیست، تخریب سازه های راه، تراکم ترافیک و افزایش احتمال تصادفات را برای شهروندان به همراه دارد. در همین راستا شهرداری هر ساله برای ایمن کردن معابر هزینه های سنگینی متحمل می شود که این هزینه ها شامل بهسازی آسفالت و تامین شن، ماسه، نمک و حتی مواد شیمیایی ضدیخ است.

نمک و مواد شیمیایی ضدیخ می توانند مدت ها بدون اینکه خاصیت خود را از دست دهند در محیط باقی بمانند و این باقی ماندن می تواند علاوه بر آسیب هایی که به سطح خیابان ها می زند با نفود به خاک و منابع زیر زمینی مشکلات زیست محیطی را موجب شوند که شاید تا سال ها اثرات آن باقی بماند.

 

حسین جعفری رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با اعلام خبر خریداری مواد جایگزین نمک پاشی در ایام بارش برف، اظهارداشت: کشور در حال حاضر به دانش تولید محلول های یخ زدا تحت عنوان CMA رسیده که این موضوع از یک سو نیاز به واردات این محلول ها را پایان می دهد و از سوی دیگر این ماده جایگزین مناسبی برای استفاده از نمک در سطح خیابان ها به هنگام بارش برف در زمستان، خواهد بود.

 

وی با اشاره به مضرات استفاده از نمک در سطح خیابان ها و معابر افزود: استفاده از نمک و شن آسیب های مختلفی را در سطح خیابان ها برای شهروندان و همچنین المان های شهری دارد و نمک پاشی می تواند مشکلات زیست محیطی از جمله تاثیرگذاری بر آب های زیرزمینی، از بین بردن پوشش های گیاهی و ایجاد مشکل برای آسفالت داشته باشد.

 

جعفری تاکید کرد: از نمک تنها در دماهای خاص می توان استفاده کرد. به عنوان مثال استفاده از نمک در دمای پایین تر از منفی ۹ درجه یا در دمای بالای صفر هیچ توجیهی ندارد؛ چراکه اثری نخواهد داشت اما از محلول های یخ زدا در تمام دماها می توان بهره برد.

 

وی با اشاره به مصوبه شورای اسلامی شهر تهران در خصوص کاهش استفاده از نمک در سطح معابر و خیابان ها یادآور شد: از همین رو استفاده از نمک به حداقل خواهد رسید و ما در شهرداری تهران وظیفه داریم بر اساس نیازهای موجود، استفاده از نمک را مدیریت کنیم به همین منظور مواد یخ زدای CMA که در تمام دنیا رایج بوده را خریداری و در مراکز و معابر خاص از جمله پل های طبقاتی، تونل ها، رمپ ها، معابری که در مجاورت مراکز تاریخی و باستانی قرار دارد و همچنین مراکزی که دارای پوشش گیاهی متراکم است، مورد استفاده قرار می گیرد.

 

جعفری با بیان اینکه پس از استفاده از نمک و با خشک شدن زمین، نمک ها در هوا پخش شده و حتی ممکن است برای شهروندان مشکلات تنفسی ایجاد کند درخصوص فواید استفاده از محلول های یخ زدا، اظهار داشت: این مواد سبک، کم حجم و سطح پوشش بیشتری دارند. ضمن اینکه مشکلاتی که نمک پاشی ایجاد می کند در استفاده از این مواد وجود ندارد.

 

امسال هم همچون سال گذشته محلول سی ام آ برای جلوگیری از یخ زدگی خیابان ها خریداری شده است اما این ماده که از نظر بسیاری از مسئولان جایگزین خوبی برای نمک به شمار می رود اثرات مخربی برای محیط زیست ندارد.

 

فرزاد کلانتری مشاور مدیرعامل صندوق ذخیره کارکنان شهرداری تهران در امور محیط زیست، با تشریح برنامه شهرداری برای جایگزینی ماده یخ زدا (سی ام آ) به جای شن و نمک برای برف روبی در پایتخت، گفت: امسال حدود هزار تن سی ام آ برای استفاده در سطح معابر در صورت بارش برف، جایگزین نمک خواهد شد.

 

 وی با تاکید بر ضرورت استفاده از مواد جایگزین نمک برای یخ زدایی در فصل بارش تصریح کرد: هر سال ۱۰ ها تن نمک برای یخ زدایی هنگام بارش برف مورد استفاده قرار می گرفت که آسیب های زیست محیطی زیادی به دنبال داشت و موجب خوردگی ابنیه فنی می شد.

 

کلانتری با بیان اینکه استفاده از نمک در سطح معابر، موجب شوری و غیر قابل مصرف شدن منابع آب زیرزمینی می شود، اظهار داشت: در حال حاضر ۷۰ درصد چاه های زیرزمینی شهر تهران به دلیل آلودگی های میکروبی ناشی از فاضلاب و نیز نفوذ نمک غیرقابل استفاده است و در صورتی که استفاده از نمک به عنوان یخ زدا ادامه داشته باشد، رفته رفته منابع زیرزمینی باقی مانده نیز غیرقابل مصرف خواهد شد.

 

مشاور مدیرعامل صندوق ذخیره کارکنان شهرداری تهران در امور محیط زیست به مضرات استفاده از نمک برای پوشش گیاهی پایتخت نیز اشاره کرد و افزود: نمک با تاثیر منفی بر ساختار خاک می تواند سبب خشکی درختان در رفوژ میانی و حاشیه معابر شود چراکه معمولا کارگران خدمات شهری برای باز کردن معابر، مخلوط برف و نمک را روانه باغچه های حاشیه و رفوژ میانی می کنند.

 

به گفته وی، اگرچه داخل تونل ها نیازی به برف روبی ندارد اما استفاده از نمک به عنوان یخ زدا در بخش ورودی و خروجی این ابنیه فنی نظیر تونل های توحید، نیایش و امیرکبیر می تواند به مرور صدمات سنگینی به این سازه های بتنی وارد کند.

 

کلانتری همچنین به تصادفات ناشی از شن پاشی در کف معابر اشاره کرد و افزود: با توجه به اهمیت حذف شن و نمک برای برف روبی، شورای اسلامی شهر تهران مصوبه ای گذرانده که طی آن شهرداری مکلف شده است سالانه ۱۵ تا ۲۰ درصد شن و نمک مصرفی در معابر را کاهش دهد. بر این اساس از سال گذشته موضوع جایگزینی ماده یخ زدا موسوم به سی ام آ را در دستور کار قرار داد.

 

وی با بیان اینکه سی ام آ مخفف "کلسیم منیزیم استات" بوده و سال ها است که در اروپا و آمریکا به عنوان یخ زدا استفاده می شود، یادآور شد: این ماده نه تنها برای محیط زیست هیچ زیانی ندارد بلکه برای گونه های گیاهی مفید نیز هست و می توان بدون محدودیت از آن استفاده کرد.

 

استفاده از نمک در سال های گذشته باعث به جا ماندن خسارت های جبران ناپذیری در شهر تهران شد به همین منظور امیدواریم با یک برنامه ریزی دقیق اشتباهی که در چند سال گذشته گریبان گیر تهران شد، تکرار نشود.

 

 

 

 

 

باشگاه خبرنگاران