همزمان با کاهش تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و هدفگذاری برای افزایش صادرات، خبرهایی نیز از ایجاد گشایش در خطوط کشتیرانی کشور به گوش می‌رسد؛ خبرهایی که پیش‌بینی‌ها از تحولات اساسی در تجارت خارجی ایران را به واقعیت نزدیک‌تر می‌کند.

این سازمان در تازه‌ترین تصمیم‌ها، انعقاد تفاهمنامه‌ای را در دستور کار دارد که بر اساس آن خطوط منظم کشتیرانی در حوزه دریای خزر راه‌اندازی می‌شوند تا به این ترتیب صادر‌کنندگان بتوانند راحت‌تر کالاهای خود را به روسیه و بازارهای حوزه دریای خزر برسانند.

به دنبال بهبود فضای بین‌المللی و بازشدن درهای جدید برای تجارت خارجی، مسئولان اقتصادی ایران در هدفگذاری‌های جدید، تصمیم به توسعه تجارت خارجی گرفته‌اند که با نفوذ در بازارهای جهانی و منطقه‌ای به‌ویژه بازار بزرگی همچون روسیه محقق می‌شود.

در چندماه اخیر مسئولان و فعالان تجارت خارجی ایران و روسیه بر اهمیت و لزوم افزایش تجارت بین دو کشور تاکید کرده و از برنامه‌ریزی برای تحقق این هدف خبر داده‌اند. بر اساس آمارها در حال حاضر ارزش تجارت خارجی ایران و روسیه بیش از دو میلیارد دلار و کل تجارت خارجی ایران با دیگر کشورهای حاشیه دریای خزر 10 تا 15 میلیارد دلار برآورد می‌شود که بر‌اساس برنامه‌ها قرار است امسال افزایش چشمگیری یابد.

در این شرایط سازمان توسعه تجارت در تلاش است تا با راه‌اندازی خطوط منظم کشتی شرایط را برای صادرات کالا به روسیه فراهم کند. از این رو به زودی سه خط کشتیرانی از سه بندر شمالی کشور شامل بندر انزلی، بندر نوشهر و بندر امیرآباد راه‌اندازی خواهند شد تا در هر ماه بر اساس زمان‌بندی دقیق شش سفر به بندرهای اکتائو در قزاقستان و آستاراخان در روسیه داشته باشند.

کشتی‌های به کارگرفته شده در این خطوط ظرفیت حمل 2200 تا 6500 تن کالا را دارند و با بهره‌گیری از کانتینرهای یخچال‌دار می‌توانند کالاهای حساس از جمله گل‌وگیاه و میوه را نیز جابه‌جا کنند.

ولی‌الله افخمی‌راد، رییس سازمان توسعه تجارت ایران می‌گوید: انعقاد تفاهمنامه با شرکت کشتیرانی ایران برای راه‌اندازی خطوط منظم کشتی در آب‌های دریای خزر با هدف کمک به صادرکنندگان برای افزایش صادرات به روسیه انجام می‌شود.

آن طور که افخمی‌راد می‌گوید: در حال حاضر کشتی‌های خطوط دریای خزر به طور منظم فعالیت ندارند و در واقع در هر سفر هم بار چندانی حمل نمی‌کنند.

رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه راه‌اندازی خطوط منظم کشتیرانی، از مهم‌ترین دغدغه‌های صادرکنندگان است، توضیح می‌دهد که در چند سال گذشته به خاطر نامنظمی و هزینه‌های بالای حمل‌ونقل، در واقع صادراتی به کشورهای حاشیه دریای خزر نداشتیم، این در حالی است که این کشورها به ویژه روسیه از مهم‌ترین هدف‌های صادراتی ایران به‌شمار می‌آیند.

نخستین بار، خطوط منظم کشتیرانی ایران در سال 1386 راه‌اندازی شد که نتیجه آن افزایش حجم صادرات ایران به کشورهای دریای خزر از 45 هزار تن به 800 هزار تن بود. اما از سال 1390، با شدت‌گرفتن تحریم‌ها و زیان‌ده شدن خطوط‌ کشتیرانی ایران، خطوط منظم کشتیرانی نیز برچیده ‌شد تا به این ترتیب رفته‌رفته صادرات ایران به کشورهای حوزه دریای خزر کاهش یابد.

خطوط منظم کشتیرانی از این رو در تجارت خارجی ایران اهمیت زیادی دارند که در کشور بیش از 90 درصد واردات و صادرات از طریق دریا، 6 درصد از طریق جاده، 2 درصد ریلی و حجم بسیار کمی نیز به صورت هوایی انجام می‌شود.

به این ترتیب‌ پیش‌بینی می‌شود، با راه‌اندازی خطوط منظم کشتیرانی و سیاست‌هایی که دولت یازدهم برای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل دریایی گرفته است فعالیت صادرکنندگان در کشورهای حوزه دریای خزر افزایش یابد.

بر اساس تفاهمنامه‌ای که قرار است روز شنبه 16 خردادماه جاری بین سازمان توسعه تجارت و شرکت کشتیرانی منعقد شود، بیش از 32 میلیارد تومان از محل سود سهام خطوط کشتیرانی، برای برقراری دوباره تمام خطوط کشتیرانی ایران در نظر گرفته شود. در حال حاضر با توجه به هدف‌گذاری افزایش تجارت با روسیه، گسترش خطوط کشتیرانی دریای خزر در دستور کار قرار دارد و تا پایان امسال، خطوط منظم کشتیرانی از ایران به شرق آفریقا، قطر، عمان و به‌طور کلی دریای خلیج‌فارس راه‌اندازی می‌شود.

در تفاهمنامه سازمان توسعه تجارت با شرکت کشتیرانی، مبلغ 25 هزار دلار به عنوان کمک‌هزینه راه‌اندازی خط کشتیرانی ایران ـ اکتائو و مبلغ 35 هزار دلار برای راه‌اندازی خط ایران ـ آستاراخان در نظر گرفته شده‌ است. از آنجایی که روسیه، قزاقستان و بلاروس با یکدیگر اتحادیه گمرکی و تجارت آزاد دارند راه‌اندازی خط کشتیرانی ایران به قزاقستان به رونق تجارت خارجی ایران و روسیه نیز خواهد انجامید.

به گفته افخمی‌راد، نتیجه تمامی این اقدامات کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، رقابت‌پذیری کالاهای صادراتی ایران و افزایش صادرات خواهد بود.

 

تسنیم