به گزارش قدس آنلاین، روز گذشته سخنگوی شرکت ملی گاز از شکستن رکورد مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری در فصل پاییز و رسیدن به عدد ۵۶۰ میلیون متر مکعب در روز خبر داد.

همچنین به گفته جواد اوجی وزیر نفت رقم مصرف گاز در پاییز سال گذشته ۳۵۰ میلیون متر مکعب در روز بوده است، بدین صورت در سال جاری مصرف گاز بخش خانگی و تجاری ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

این رشد افسارگسیخته مصرف گاز در بخش خانگی در حالی رقم می‌خورد که هنوز فصل زمستان آغاز نشده است و به احتمال زیاد با افزایش برودت هوا مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری به رشد جهشی خود ادامه خواهد داد که در این صورت شاهد قطعی گاز صنایع عمده، استفاده از سوخت دوم در نیروگاه‌ها و آلودگی هوا و حتی قطعی برق و گاز در بخش خانگی نیز خواهیم بود.

پرمصرف‌ها ۲۲ برابر مشترکین پله اول گاز خانگی، یارانه پنهان دریافت می‌کنند

با توجه به اینکه در فصول سرد سال عمده مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی صورت می‌گیرد، وزارت نفت تصمیم گرفته است که در کنار تشویق مردم به مصرف بهینه گاز، برخی سیاست‌های تنبیهی و تشویقی را نیز برای اصلاح الگوی مصرف گاز در بخش خانگی اعمال کند.

یکی از این سیاست‌ها جریمه مشترکین بدمصرف و پرمصرف خانگی است، افرادی که تنها شامل ۲۵ درصد مشترکین خانگی هستند ولی بیش از ۵۰ درصد از مصرف گاز را به خود اختصاص داده‌اند، اغلب این افراد پرمصرف از دهک‌های بالای جامعه هستند که به دلیل متراژ بالای خانه و استفاده از امکانات لاکچری، مصرف گاز بالایی را ثبت می‌کنند و موجب کمبود گاز در کشور می‌شوند و از طرفی به دلیل فاصله قیمت گاز در بخش خانگی با قیمت واقعی آن، یارانه پنهان بیشتری نیز نسبت به عموم مردم دریافت می‌کنند. (تصویر ۱).

تصویر ۱

جواد اوجی وزیر نفت درباره برنامه قیمتی این وزارتخانه برای کنترل مصرف گاز در بخش خانگی اینگونه توضیح داد : «در هیئت دولت مصوبه‌هایی تصویب شد که البته طبق این مصوبه‌ها، ما هیچ افزایش قیمتی را برای گاز خانگی برای عموم مردم نخواهیم داشت. ولی برای مشترکین بدمصرف گاز که ۲۵ درصد جمعیت کشور هستند، ولی بیش از ۵۰ درصد مصرف گاز را به خود اختصاص داده‌اند، جرایمی دیده شده است».

تعرفه‌های فعلی گاز در بخش خانگی به اشتباه به عنوان طرح جدید وزارت نفت منتشر شد

به گفته وزیر نفت، جریمه بدمصرف‌ها از آذرماه اعمال می‌شود ولی هنوز مشخص نیست که جزئیات این افزایش قیمت برای مشترکین پرمصرف چگونه خواهد بود و هر پلکان مصرف شامل چه میزان افزایش قیمت می‌شوند.

روز گذشته نمودارهایی از برنامه وزارت نفت برای افزایش قیمت مشترکین بدمصرف در بخش خانگی در فضای مجازی منتشر شد که البته تعرفه‌های ذکر شده مربوط به قیمت‌های جدید نیست بلکه تعرفه‌هایی که در تصویر ۲ آورده شده است، قدیمی هستند و از سال ۹۴ تا کنون اعمال می‌شدند.

تصویر ۲

اختلاف فاحش قیمت گاز مصرفی در بخش خانگی با قیمت واقعی گاز

هنوز جزئیات دقیقی درباره شیوه جریمه مشترکین بدمصرف بخش خانگی توسط وزارت نفت اعلام نشده است اما پس از پیگیری‌های خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، اطلاعاتی درباره طرح اولیه وزارت نفت برای جریمه پرمصرف‌ها به دست آمده است (تصویر ۳) که به نظر می‌رسد طرح نهایی نیز نزدیک به همین طرح اولیه باشد که برخی اصلاحات بر روی آن انجام شده است.

در تصویر ۳ بر اساس تعرفه‌های قبلی و طبق میزان مصرف گاز در بخش خانگی در سال ۹۹ اطلاعاتی درباره درصد مشترکین هر پله مصرفی، درصد مصرف از کل، میانگین تعرفه گاز و غیره آورده شده است.

تصویر ۳

همانطور که از تصویر ۳ پیدا است میانگین تعرفه هر متر مکعب گاز برای مشترکین بخش خانگی در پله اول تا سوم ۵۴ تومان، در پله چهارم تا ششم ۱۴۷ تومان و در پله هفتم تا آخر ۳۳۸ تومان است.

اگر تعرفه گاز معادل قیمت خوراک پتروشیمی‌ها در نظر گرفته شود، قیمت واقعی هر متر مکعب گاز حدود ۳۰۰۰ تومان محاسبه می‌شود (قیمت گاز پتروشیمی معادل ۱۲ سنت و قیمت ارز ۲۵۰۰۰ تومان در نظر گرفته شده است). این موضوع به خوبی اختلاف قیمت گاز بخش خانگی با قیمت واقعی گاز را نشان می‌دهد.

در نتیجه منطقی به نظر می‌رسد که دهک‌های بالای جامعه که عامل اصلی کمبود گاز در کشور هستند و بیشترین یارانه پنهان انرژی را دریافت می‌کنند، تحت جریمه وزارت نفت قرار گرفته و تعرفه گاز آنها با قیمتی نزدیک به قیمت گاز پتروشیمی‌ها محاسبه شود.

البته می‌توان تعرفه گاز پرمصرف‌های ثروتمند که تنها شامل ۴ درصد از مشترکین بخش خانگی هستند را با قیمت معادل گاز صادراتی ایران نیز محاسبه کرد.

قیمت گاز ۴ درصد از مشترکین پرمصرف ۷ برابر می‌شود

اما برنامه وزارت نفت برای جریمه مشترکین پرمصرف خانگی چیست؟ همانطور که در تقسیم‌بندی تصویر ۳ مشخص شد، از دید وزارت نفت مشترکین گاز در بخش خانگی به سه بخش کم‌مصرف (۷۶ درصد جامعه)، مصرف متوسط به بالا (۲۰ درصد) و پرمصرف (۴ درصد) تقسیم می‌شوند.

در طرح وزارت نفت (تصویر ۴) هیچ افزایش قیمتی برای مشترکین کم‌مصرف که ۷۶ درصد جامعه را شامل می‌شوند اعمال نخواهد شد اما تعرفه مشترکین با مصرف متوسط به بالا حدود ۵۰ درصد افزایش قیمت خواهد داشت. مشترکین پرمصرف که ۴ درصد جامعه را شامل می‌شوند نیز نقره داغ شده و حدودا ۷ برابر می‌شود.

تصویر ۴

طبق طرح وزارت نفت، قبض گاز ۷۶ درصد از مشترکین تحت تاثیر اصلاح قیمت‌ها قرار نخواهد گرفت. قبض گاز مشترکین با مصرف متوسط به بالا بین ۲ تا ۵۰ هزار تومان افزایش خواهد یافت و قبض مشترکین پرمصرف بین ۱۲۵ هزار تومان تا ۹ میلیون تومان افزایش می‌یابد.

سه پیشنهاد تکمیلی برای اینکه کفه ترازو بیشتر به سمت مردم سنگینی کند

در طرح اولیه وزارت نفت، تعرفه گاز برای پلکان‌های آخر مصرفی حدود ۷۵ درصد میانگین قیمت گاز پتروشیمی‌ها در نظر گرفته شده است که جا دارد در قانون بودجه ۱۴۰۱ حتی این رقم به قیمت صادراتی گاز نیز نزدیک شود زیرا دلیلی ندارد که دولت سیزدهم به ۴ درصد از مشترکین گاز خانگی که قطعا افراد ثروتمندی هستند یارانه پنهان گاز بدهد.

همچنین پیشنهاد می‌شود که درآمد حاصله از افزایش قیمت برای مشترکین پرمصرف صرف توسعه زیرساخت‌های صنعت گاز و افزایش تولید شود و قطعا نباید وارد بودجه عمومی برای پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان دولت بشود.

یک پیشنهاد دیگر نیز این است که وزارت نفت علاوه بر تنبیه ۴ درصد از مشترکین پرمصرف، مابقی مردم کم‌مصرف و خوش‌مصرف را تشویق کند و حداقل برای یک یا دو پله اول مصرفی که افراد کم‌درآمد را شامل می‌شود، گاز را به صورت رایگان با آنها محاسبه کند، طرحی که سال گذشته نیز توسط وزارت نفت اجرایی شد و به نظر می‌رسد دولت سیزدهم نیز به دنبال اجرای آن است.

منبع: فارس