خطوط راه آهن ايالات متحده آمريكا
جايگاه نخست در ميان طولاني ترين خطوط ريلي جهان به ايالات متحده آمريكا اختصاص دارد. شبكه ريلي آمريكا با 250 هزار كيلومتر طول، 80 درصد از مسير خود را به امر جابجايي بار اختصاص داده است. اين در حاليست كه طول مسير ريلي اي كه به جابجايي مسافر اختصاص دارد، 35 هزار كيلومتر مي باشد. گفته مي شود كه شبكه ريلي باري آمريكا از 538 راه آهن جداگانه تشكيل شده كه شامل 7 خط آهن كلاس 1، 21 خط آهن منطقه اي و 510 خط آهن محلي مي شود. عموم اين خطوط ريلي توسط شركت هاي خصوصي مانند يونيون پاسيفيك ريل روود و شركت BNSF اداره مي شوند. اما شبكه ريلي اي كه به جابجايي مسافر در آمريكا مبادرت مي كند، شركت قطارهاي آمتراك است كه در بيش از 30 مسير، 500 مقصد را در 46 ايالت آمريكا به يكديگر متصل مي كند. علاوه بر اين طرحي هم براي ساخت يك خط آهن پر سرعت به طول 27 هزار كيلومتر در چهار مرحله تا سال 2030 در دست اجرا مي باشد
خطوط راه آهن چين
شبكه ريلي چين كه طول مسير آن بالغ بر 100 هزار كيلومتر است؛ به عنوان دومين خط ريلي بزرگ دنيا شناخته مي شود. اين خط وسيع كه توسط شركت دولتي China Railway اداره مي شود؛ در سال 2013، 2 ميليارد مسافر و 3 ميليارد تن بار را جابجا كرد؛ رقمي كه اين خط را از حيث جابجايي مسافر و بار در رتبه دوم پس از هند قرار داد.
همانگونه كه مي دانيد حمل و نقل ريلي شكل اصلي حمل و نقل در چين است. شبكه ريلي ملي چين از بيش از 90 هزار كيلومتر مسير ريلي معمولي و نزديك به 10 هزار خط ريلي پر سرعت تشكيل شده است. دولت چين تلاش دارد مجموع خطوط ريلي كشور را تا سال 2050 از مرز 270 هزار كيلومتر عبور دهد. اين نكته را هم بايد افزود كه گسترش سريع شبكه ريلي پر سرعت چين در سال هاي اخير، آن را به بزرگ ترين شبكه ريلي در جهان بدل كرده است.
خطوط راه آهن روسيه
شبكه سراسري راه آهن روسيه كه در انحصار Russian Railways است، 85 هزار و 500 كيلومتر طول دارد. آخرين آمارها نشان مي دهد كه قطارهاي اين شبكه ريلي ملي در سال 2013 توانستند 1 ميليارد مسافر و 1.2 ميليارد تن بار را جابجا كنند؛ سومين ميزان بار جابجا شده در جهان پس از آمريكا و چين. شبكه ريلي روسيه 12 خط اصلي دارد كه بسياري از آنها اتصالات مستقيمي به سيستم هاي ريلي ملي در آسيا و اروپا مانند فنلاند، فرانسه، آلمان، لهستان، چين، مغولستان و كره شمالي برقرار مي كنند. خط ريلي ترنس سايبرين نيز كه 9.289 كيلومتر طول دارد، طولاني ترين و يكي از پر تردد ترين خط هاي راه آهن در جهان به شمار مي رود.
خطوط راه آهن هند
شبكه ملي ريلي هند چهارمين خط ريلي طولاني دنياست كه تحت مالكيت و اداره دولت اين كشور بوده و خدمات خود را در يك مسير ريلي به طول 65 هزار كيلومتر به مسافران ارائه مي كند. بر طبق آخرين آمار اين شبكه وسيع در سال 2013 نزديك به 8 ميليارد مسافر و 1 ميليارد بار را جابجا كرده كه به ترتيب در جايگاه نخست و چهارم جهاني قرار مي گيرد. شبكه ريلي هند به 17 منطقه مختلف تقسيم شده كه روزانه بيش از 19 هزار قطار از جمله 12 هزار قطار مسافري و 7 هزار قطار باري را به نقاط مختلف اين كشور ارسال مي كند.
خطوط راه آهن كانادا
خطوط ريلي كانادا به طول 48 هزار كيلومتر شبكه ريلي اين كشور را به پنجمين خط ريلي طولاني دنيا بدل كرده است. خط ريلي ملي كانادا و خط ريلي كانادا-پاسيفيك دو اپراتور ريلي مهمي هستند كه در كشور به جابجايي بار مي پردازند. در حالي كه شركت Via Rail در كانادا به ارائه سرويس ريلي مسافربري بين شهري مي پردازد كه از طريق خط آهني به طول 12.500 كيلومتر انجام مي شود. شركت هاي Alogma Central و Ontario Northland نيز شركت هاي كوچك تري هستند كه دسترسي مسافران به مناطق روستايي معيني را در كشور امكان پذير مي كنند.
خطوط راه آهن آلمان
شركت دولتي نام آشناي دويچه بان كه بر شبكه ريلي مهم آلمان به طول 41 هزار كيلومتر مسلط است، 80 درصد از مجموع ترافيك باري و 99 درصد از ترافيك مسافري در فواصل طولاني را به خود اختصاص داده است. به علاوه بيش از 150 شركت ريلي خصوصي به غير از دويچه بان در شبكه ريلي به فعاليت مشغول بوده و خدمات باري و مسافربري در منطقه را پوشش مي دهد. براي نمونه مي توان به شركت S-Bahn اشاره كرد كه به مناطق حومه اي اصلي كشور ارائه خدمت مي كند، در حالي كه شركت اكسپرس كلن هامبورگ اپراتور اصلي جابجايي مسافر در فواصل طولانيست كه بعد از دويچه بان نام خود را در صنعت ريلي اين كشور مطرح كرده است. گفته مي شود كه خط آهن آلمان تا نيمه سال 2013 ميلادي بيش از 1300 كيلومتر خط ريلي پر سرعت و 400 كيلومتر ديگر نيز در دست ساخت داشته است.
خطوط راه آهن استراليا
شبكه ريلي استراليا با 40 هزار كيلومتر مربع طول در جايگاه هفتمين خط ريلي طولاني دنيا قرار گرفته است. بخش اعظم زير ساخت هاي اين شبكه ريلي تحت مديريت دولت استراليا يا دولت فدرال مي باشند. با اين حال اكثريت قطارهاي اين شبكه ريلي را شركت هاي خصوصي اداره مي كنند. شركت هاي Aurizon، Genesee and Wyoming Australia, و Pacific National نيز از جمله شركت هاي عمده به شمار مي روند. با اين وجود شبكه ريلي استراليا هنوز خط پر سرعت ندارد و يك شبكه ريلي پر سرعت كه بريسبان، سيدني، كانبرا و ملبورن را به يكديگر متصل مي كند، قرار است با هزينه 114 ميليارد دلار ساخته شود. هر چند كه مرحله نخست اين شبكه ريلي پر سرعت به طول 1.748 كيلومتر تا قبل از سال 2035 آغاز نخواهد شد.
خطوط راه آهن آرژانتين
شبكه ريلي فعلي آرژانتين كه 36 هزار كيلومتر مربع طول دارد؛ در ليست هشتمين خط ريلي طولاني دنيا قرار گرفته است. نكته جالب اين است كه آرژانتين در پايان جنگ جهاني دوم 47 هزار كيلومتر مربع خط ريلي داشت كه اغلب توسط شركت هاي ريلي بريتانيايي و فرانسوي اداره مي شدند. اما كاهش سود و افزايش ساخت و سازها در دهه هاي بعدي، طول اين خط را به 36 هزار كيلومتر مربع و شكل امروزي آن تبديل كرد. شركت هاي ريلي كه درگير اين پروژه بودند، با شكل گيري شركت دولتي Ferrocarriles Argentinos به پروژه ملي شدن پيوستند.
خط آهن آرژانتين با اعطاي امتياز به شركت هاي خصوصي مختلف طي سال هاي 92 تا 95 از مالكيت دولت در آمده و خصوصي شد. شهرهايي چون بوئنوس آيرس، رزيستنسيا و مندوزا خدمات مسافربري به حومه و نيز در فاصله هاي طولاني در كشور ارائه مي دهند.
خطوط راه آهن فرانسه
شبكه ريلي فرانسه با 29 هزار كيلومتر طول دومين خط ريلي طولاني در اروپا و نهمين در دنيا به شمار مي رود. اين شبكه ريلي عمدتا بر جابجايي مسافر متمركز بوده و بيش از 50 درصد از خط هاي آن نيز در حال حاضر به شبكه برق متصل شده اند. شركت SNCF نيز اپراتور ريلي اصلي در فرانسه است. در حال حاضر سرويس هاي مسافربري پر سرعت كشور كه در فواصل طولاني حركت مي كنند با عنوان train a Grande Vitesse و سرويس هاي مسافربري استاندارد در فاصله هاي طولاني با نام Intercites شناخته مي شوند. در ضمن خدمات ريلي كه به جابجايي مسافر در در فاصله هاي كوتاه و متوسط مي پردازند هم با نام transport Express Regional شناخته شده هستند. گفتني است كه شبكه ريلي فرانسه كشورهاي ايتاليا، بلژيك و بريتانيا را به يكديگر متصل مي كند.
در حقيقت فرانسه يكي از نخستين كشورهايي بود كه تكنولوژي ريلي پرسرعت را در كشور خود پياده كرد. اين شركت SNCF بود كه در سال 1981 خط ريلي train a Grande Vitesse را وارد شبكه ريلي كشور كرد. خطوط ريلي فعلي كشور نيز از طول 1.550 كيلومتر گذشته است.
خطوط راه آهن برزيل
نخستين خط آهن برزيل در سال 1984 فعاليت خود را آغاز كرد. شبكه ريلي برزيل در واقع در سال 1954 ميلادي ملي شده و سپس به سرويس هاي متعددي تقسيم شد كه اپراتورهاي خصوصي و غير خصوصي در سال 2007 اداره آن را بر عهده گرفتند. اين شبكه ريلي كه 28 هزار كيلومتر مربع طول دارد، بيشتر بر حمل و نقل بار متمركز است. خدمات ريلي مسافربري كشور هم اغلب بر نواحي شهري و حومه اي تمركز دارد. اين را هم بايد بدانيد كه هشت شهر برزيل سيستم مترو دارند كه شهر سائوپائولو بزرگ ترين اين شهرها به شمار مي رود.
در سال 2012 دولت برزيل ساخت خط هاي ريلي جديد به طول 10 هزار كيلومتر را براي سرويس هاي ريلي مسافربري پر سرعت و باري آغاز كرد؛ پروژه اي كه تا سال 2024 ادامه پيدا خواهد كرد. در حال حاضر يك خط ريلي پر سرعت به طول 511 كيلومتر، سائوپائولو و ريودوژانيرو را به يكديگر متصل مي كند.