درخت تبریزی یا صنوبر؛ درختی که سریع ترین رشد را دارد -

جنس populus که در فارسی و به طور عام صنوبر نامیده می شود نام های فراوانی از جمله تبریزی، راجی، کبوده، سفیدار، یا سپیدار دارد. درخت تبریزی یا صنوبر سیاه یکی از گونه های جنس پاپولوس یا صنوبر می باشد.

این گیاهان بومی اروپا، جنوب غرب و مرکز آسیا و شمال غرب آفریقا هستند. تبریزی سیاه درختی در اندازه های بزرگ تا متوسط و خزاندار است که ارتفاع آن به 20 تا 30 متر (به ندرت تا 40 متر) می رسد. قطر تنه ی آن نیز به 1.5 متر می رسد. برگ ها لوزی شکل تا سه گوش، به طول 5 تا 8 سانتیمتر و پهنای 6 تا 8 سانتیمتر و در هر دو سطح رویی و زیرین به رنگ سبز می باشد. این برگ ها دارای نوک تیز بوده و در فصل پاییز به رنگ زرد پر رنگ در می آیند. این درختان معمولاً در حاشه مزارع و باغ ها و پارک ها کاشته می شود.

گونه های صنوبر دو پایه هستند یعنی گل های نر و ماده آنها هر یک بر روی درختان جداگانه ای قرار دارند. این گل ها به صورت خوشه ای بوده و گرده افشانی آنها توسط باد صورت می گیرد. بذر در داخل کپسول هایی قرار دارد که هر کپسول نیز غالباً دارای ۲ تا ۴ دریچه است. در انتهای هر بذر کرک های سفید رنگ ابریشم مانندی قرار دارد که به پخش و انتشار آن کمک زیادی می کند.
تبریزی ها همچون بیدها دارای مجموعه ریشه هایی بسیار قوی و نفوذگر هستند. بنابراین آنها را نباید نزدیک به ساختمان ها و لوله ها کشت نمود.

شرایط محیط رشد:

ریشه عمیق و جانبی و سطحی دارند لذا در هر خاکی رویش دارند.

باد های خیلی شدید باعث شکسته شدن شاخه های آنها می شود.

هرس معمولاً نیاز نیست. فقط شاخه های مرده و یا ناخواسته را از تابستان تا آخر زمستان حذف می نمایند و معمولاً در بهار هرس انجام نمی دهند.

در شرایط آب و هوایی خشک می توان این درختان را هفته ای یک مرتبه آبیاری کرد. درختان صنوبر خشکی را تحمل می کنند اما اگر آبیاری شوند از سلامت بیشتری برخوردار خواهند بود

. اگر این درختان در چمن زار کاشته شوند نیازی به آبیاری جداگانه ندارند. آبیاری بیش از اندازه و گل آلود بودن خاک یکی از دلایل عدم رشد گیاه، کوتاهی قامت آن و ریزش زود هنگام برگ ها در اواخر فصل تابستان است. صنوبر سیاه معمولاً در زمین های پست و مرطوب رشد می کند.

این درختان مکان هایی با آفتاب کامل را می پسندند. نور کم سبب ایجاد اختلال در رشد و افزایش بیماری های قارچی می گردد.

تبریزی ها عموماً مناطقی با تابستان های خنک را برای رشد ترجیح می دهند. و می توانند سرما را تا حدودی تحمل کنند.

تکثیر:

تبریزی درختی است که تمام انواع آن به راحتی از طریق قلمه ریشه می دهند و تکثیر می شوند. قلمه به طول 20 تا 30 سانتیمتر با 3 تا 4 بند را در خاک معمولی در اسفند و فروردین می کارند بطوریکه نصف تا دو سوم آن در خاک فرو می رود. آبیاری اولیه با فواصل کم و از موقع ریشه دار شدن با فواصل بیشتر صورت می گیرد.

سر شاخه های تبریزی و سپیدار به راحتی در آب هم ریشه می دوانند و هنگامی که سر شاخه ها کاملاً ریشه دار شوند می توان آنها را در گلدان یا در محل اصلی کاشت.

اصولاً تکثیر صنوبرها از طریق بذر به میزان زیاد مشکل است. بهتر است بذرها بلافاصله به محض اینکه کپسول ها شروع به باز شدن می کنند جمع و کاشته شوند زیرا قوه نامیه خود را به سرعت از دست خواهند داد و نباید اجازه داد که بذرها خشک شوند. هر چند اگر آنها درون ظرف و در دمای نزدیک صفر درجه سانتیگراد قرار دهند بذرهای بعضی از گونه ها می توانند برای مدت حدود 3 سال نگه داری شوند.

هیچگونه وضعیت استراحت یا دوره خواب وجود ندارد و بذرها به راحتی چند روز پس از کاشت جوانه می زنند. نهالچه ها به میزان زیادی به قارچ عامل مرگ گیاهچه حساس هستند و همچنین نمی توانند حرارت و خشکی زیاد را تحمل کنند. تعدادی از صنوبرها توسط ریز ازدیادی نیز تکثیر می شوند. این نوع تکثیر از طریق نوک ساقه با موفقیت همراه بوده است.

مقاوم به سرما با رشد سریع

اگر بخواهیم یک دلیل مهم و اصلی برای انتخاب صنوبر برای پرورش انتخاب کنیم، بی شک باید به فاکتور مقاوم بودن آن در برابر سرما و رشد سریع آن اشاره کنیم. به همین خاطر در هر نقطه‌ی کشور، با هر دمایی امکان کاشت نهال صنوبر وجود دارد و می توانید با خیال راحت بدون نیاز به گلخانه و شرایط خاص، با تهیه‌ی قلمه‌های بیست سانتی که مناسب و آماده برای کاشت هستند قدم اول را برای شروع پرورش صنوبرهایتان بردارید. یکی دیگر از ویژگی های صنوبر طریقه ی تکثیر غیر جنسی آن است که فرایند رشدش را بیشتر می کند و در نتیجه این رشد سریع، میزان سودهی هم افزایش پیدا می کند‌.

خزانه‌داری صنوبر

اگر می خواهید پرورش صنوبر را به عنوان شغل اصلی و اول خود انتخاب کنید پیشنهاد من به شما خزانه داری صنوبر است. در روش خزانه داری بعد از داشتن زمین، داشتن «وقت» یکی از فاکتورهای اصلی است؛ در این روش به حداقل ۱۰۰متر زمین نیاز دارید تا بتوانید پرورش و کاشت نهال را شروع کنید.

اگرچه که موقعیت جغرافیایی زمین در پرورش این نوع نهال اهمیت ندارد، به همان اندازه مراقبت های خاص از آب و خاک محیط مساله‌ی مهمی تلقی می شود. به همین خاطر باید بعد از انتخاب زمین به تغذیه ی خاک و سلامت نگه داشتن آن توجه زیادی کرد.

برای روش خزانه داری به عمق زیادی از خاک احتیاج نداریم، حداقل عمقی که برای ریشه گرفتن صنوبر در خاک نیاز است، سی سانت است و این مساله کار را برای کسانی که تا به حال کشاورزی نکرده اند راحت تر می کند، چون نیازی به شخم زدن و زیر و رو کردن عمیق خاک نیست.

برای اطمینان از کیفیت خاک بعد از اضافه کردن ریزه های مغذی با آزمایش کردن و نمونه برداری از آن می توانید با خیال راحت، نهالهای‌تان را بکارید و مطمئن باشید با همین آزمایش ساده، نیمی از راه موفقیت را طی کرده اید.

برای قلمه زدن نهال های یک زمین با متراژ هزار متر، حداکثر زمانی که احتیاج دارید سه تا چهار روز است که می توانید با دست آن را انجام دهید اما اگر زمین انتخابی شما متراژ بزرگ و قابل توجهی داشته باشد دیگر به روش سنتی با دست نمی توانید کاشت را انجام بدهید و احتیاج به ماشین های مخصوص قلمه زنی (که در بازار یافت می‌شود) دارید که به صورت اتوماتیک با رعایت فاصله های کرت بندی شده، نهال ها را در زمین می کارد.

تهیه نهال

برای شروع باید نهال های صنوبر را از یک پرورش دهنده خریداری کنید، قیمت هر نهال یک ساله ۷۰ تومان (اشتباه نکنید، منظورمان هفتاد هزار تومان نیست) است. در خرید نهال به جوانه های روی آن دقت کافی داشته باشید، روی هر نهال باید حداقل سه جوانه وجود داشته باشد که یک جوانه به ریشه و دو جوانه ی دیگر به رشد و اندام های هوایی اختصاص پیدا می کند.

اگر نهال ها تازه نباشند به راحتی با متورم شدن جوانه ها و برآمدگی که روی ساقه ی نهال ایجاد می شود می توانید آن را تشخیص دهید. خرید و حمل و نقل این نهال ها راحت و آسان است. از هر خزانه ای که اقدام به خرید کنید بعد از یک بار بازدید و اطمینان از کیفیت نهال ها خود خزانه دار نهال ها را برای شما برش های ۲۰ سانتی متری می زند و در گونی های مرطوب می ریزد و همین قطعه قطعه شدن آن ها حمل و نقل و انتقال را راحت‌تر می‌کند و نهال های شما در کمال سلامت و صحت به زمین شما می رسند.

اوایل فروردین بکار!

بهترین زمان برای کاشت نهال ها اوایل فروردین هر سال است چون در این فصل شیرابه‌ی نهال هنوز جاری نشده و تازه بعد از گرم شدن هوا شروع به فعالیت زیستی می کند و فرصت مناسبی برای پرورش پیدا می کند. در روش خزانه داری به ساخت و ایجاد گلخانه و مسقف کردن زمین احتیاجی نیست، به همین خاطر هزینه ای اضافی بابت درست کردن گلخانه ندارید و می توانید آن را در خریدن نهال صرف کنید.

سودتان را حساب کنید

اندازه ی نهال های صنوبر حداقل ۱۷۰سانت و حداکثر تا ۲۲۰ سانت است که برای کاشتن باید آن ها را به اندازه‌های ۲۰سانتی متری برش بزنید؛ مهم ترین نکته در کاشت نهال‌ها دقت در مستقر کردن آنهاست، باید توجه کافی به جوانه های روی قلمه داشته باشید که موقع کاشت آنها را وارونه داخل زمین قرار ندهید و حتما نوک جوانه به سمت بالا باشد.

این نهال ها به راحتی ریشه می گیرند و نیازی به تزریق هورمون ندارند. برای تهیه ی هر قلمه از این صنوبر ها باید هفتاد تومن هزینه کنید و به دلیل ارزان بودن قیمت قلمه ها اگر زمین انتخابی تان این امکان را به شما می دهد می توانید تعداد بیشتری از آن را خریداری کنید، چون بعد از یک سال که زمان رشد خود را سپری کرد، با درنظر گرفتن رشد حداقلی ۱۷۰ سانتف می‌توانید از هر نهال ۸ قلمه صنوبر داشته باشید که در اولین برداشت سود قابل توجهی را برای شما رقم می‌زند.

دوران مراقبت

بعد از کاشتن نهال ها وارد فاز مراقبت می شوید که مهم ترین قسمت زراعت محسوب می شود. روییدن علف های هرز و پیچیدن آنها دور قلمه ها یکی از خطرناک ترین آفت هایی است که سلامت نهال شما را تهدید می کند.

گیاه انگل یکی دیگر از خطرهایی است که ممکن است نهال شما با آن مواجه شود، این گیاه خودرو که از شیرابه های نهال تغذیه می کند مانند نخ به دور آن می پیچد و نهال را ضعیف و خشک می کند. از اولین بهار که شروع به کاشت می کنیم باید مراقبت های خاص را برای نهال هایمان انجام بدهیم تا پاییزی که از راه می رسد. اگر بخواهیم زمان کار سختی که در پیش داریم را تخمین بزنیم شش ما ه اول سال را باید درنظر بگیریم که در آن مراقبت باید به شکل ویژه ای انجام شود تا نهال مان پا بگیرد پس عملا کسی که بخواهد نهال صنوبر بکارد ۶ ماه اول سال زمان فشرده ی کاری اش محسوب می شود و بعد که به قول کشاورزها در فصل پاییز درخت به خزان رفت کار سبک تر می شود و از مراقبت های هر روزه کم می شود.

علاوه بر خرید و فروش صنوبر شما می توانید یک کسب و کار دیگر هم برای خودتان رقم بزنید

زراعت چوب

در بحث خزانه داری فرد باید همیشه پای زمین باشد و در اصطلاح کشاورزها ساکن زمین تا بتواند به موقع از عهده ی مراقبت، آب پاشی، سم پاشی و کارهایی از این دست بر بیاید. اما اگر شما جز افرادی هستید که شغل اولی دارید و قصد دارید در کنار شغل فعلی تان یک کار پرسود را تجربه کنید، پیشنهاد من به شما زراعت چوب صنوبر است که حجتی در این خصوص توضیح می‌دهد.

برای این کار هم نیاز به مراقبت های خزانه داری و سر زدن های مدام به زمین تان ندارید. همین که یک زمین زنده داشته باشید کافی است تا با یک استارت سود خوبی نصیبتان شود. البته زمینی حداقل به ابعاد یک هکتار یا بیشتر. برای این کار کافی است نهال های یک ساله و کامل ۱۷۰ سانتی متری را با قیمت حدودی بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان خریداری کنید و در فاصله های یک متر در سه متر بکارید. همین و بس!

اگر زمین تان در کنار نهر یا رودخانه ای باشد که کارتان راحت تر است و نیازی به جوی کشی هم ندارید. این نهال های یک ساله ی کامل بعد از ۸ سال ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلو می شوند و بین ۱۷ تا ۱۵ متر ارتفاع و ۵ سانت قطر دارند که چوب سفید و صیقلی و بی پستی و بلندی آن را می توان به راحتی به عمده ترین شکل ممکن به کارخانه های چوب و کاغذ و یا کارخانه های نجاری با قیمت مناسبی فروخت.

پیدا کردن مشتری

برای پیدا کردن مشتری چه در بحث خزانه داری و چه در بحث زراعت چوب به مشکل برنخواهید خورد. اگر خزانه داری را انتخاب کنید که تحت هر شرایطی افرادی که می خواهند وارد این کسب و کار شوند خودشان به سراغتان می آیند و نهال هایتان را خریداری می کنند؛ اگر هم وارد بخش زراعت چوب شوید باز هم می‌توانید نهال های ۱۷۰ سانتی متری را به کارخانه‌های مختلف صنایع سلولوزی به صورت عمده و همچنین در مصارف خرده فروشی به کارخانجات و کارگاه های نجاری بفروشید. نکته ی قابل توجهی که در این تجارت پرسود وجود دارد این است که حتی می اوانید از خاک اره هایی که برش صنوبرها به دست می آید هم پول در بیاورید و آنها را به نوئپان و ام دی اف تبدیل کنید و بفروشید.