پیوندها   |  rss   |  درباره ما  
  صفحه اول     حمل و نقل زمینی     حمل و نقل دریایی     حمل و نقل ریلی     حمل و نقل هوایی     اقتصادی  
جمعه، 10 فروردین 1403 - 15:02   
 
 
   آخرین اخبار  
  راه‌آهن اصفهان- شهرکرد تا پایان دولت سیزدهم بهره‌برداری می‌شود
  کدام یک از مسیرهای ریلی امسال به بهره برداری می رسد؟
  منتقدترین فرد به خصوصی سازی صنعت ریلی هستم و معتقد ترین!
  اهمیت راه‌آهن شلمچه- بصره از نگاه اکونومیست
  خط آهن استراتژیک ایران - ترکیه - پاکستان
  راه آهن ایران - ترکیه ، شاهراه اقتصادی آسیا به اروپا
  نقد دوگانگی گفتار و کردار در مورد افزایش بارمحوری
  اتمام عملیات اجرایی پروژه راه آهن رشت کاسپین در انزلی
  لزوم نوسازی خط آهن ایران و ترکیه برای توسعه تجارت دو کشور
  منتقدان کاهش حمل بار ریلی صادق نیستند
  اجرای سریع پروژه راه‌آهن در شمال دریاچه وان
  خط آهن بستان آباد به تبریز و 5 ساعتی که زودتر نمی رسیم!
  سال 1403 سال افتتاح راه آهن چابهار- زاهدان- ترکیه
  پیشنهاد تکمیل کریدور ریلی ایران و ترکیه در منطقه چشمه ثریا به مرند
  راه آهن رشت آستارا توجیه اقتصادی ندارد / ریل نیاز به توسعه عرضی دارد نه طولی!
  راه آهن رشت کاسپین و سه مسئولی که در مورد آن وعده نادرست دادند
  ٢٠ هزار کشته تصادفات جاده ای شوخی نیست
  چرا قطارهای سریع‌ السیر در چین محبوب شد؟
  راه آهن رشت آستارا توجیه اقتصادی ندارد / ریل نیاز به توسعه عرضی دارد نه طولی!
  اتحاد کارکنان راه آهن و بخش خصوصی ریلی برای برکناری مدیرعامل راه آهن
  تذکر مجلس به وزیر راه به دلیل عملکرد مدیرعامل شرکت راه آهن
  زمان سیر تالگو 250 در مسیر راه آهن تهران مشهد و مزیت نوع دوگانه (Dual)
  کارکنان راه آهن در اقدامی قابل توجه کارزار برکناری مدیرعامل راه انداختند
  ایران آماده همکاری های ریلی مسافری و باری با ترکیه است
  حمل ونقل ریلی ۷ برابر مقرون به صرفه تر از جاده است
  اجرای ۵۰ کیلومتر راه بین شهری و ۴۰ کیلومتر خطوط ریلی در خوزستان
  ویدئویی از ابر پروژه عراق برای دور زدن ایران
مرور اخبار
  اعتبار مورد نیاز به راه‌آهن اسلام آباد_ ایلام و اندیمشک_ دهلران تزریق می‌شود

  اتصال راه آهن اندیمشک به ایلام چه مزیت هایی دارد؟
  مهمترین مطالبه مردم دهلران اجرای پروژه راه آهن است
مرور اخبار
  گفتگوی ویژه خبری (خبر)مزیت های اتصال تراتزیت ریلی ایران به اروپا با افتتاح راه آهن میانه، بستان آباد، تبریز-

  چاره تاخیر قطارهای مسافری
  زیباترین مسیرهای ریلی جهان
  تولید واگن های مسافری لوکس 5 ستاره در واگن پارس مپنا
  احداث و بهره برداری ۵ پروژه ریلی در سال ۱۴۰۲
 
   معرفی پایگاه های اطلاع رسانی  
- اندازه متن: + -  کد خبر: 90290صفحه نخست » اخبار رسانه هاشنبه، 29 تیر 1398 - 21:03
چرا ارتش رضاشاه در برابر هجوم متفقین تنها چند ساعت دوام آورد
ترابر نیوز: ارتش و نیروی نظامی ایران در دوره سلطنت فتحعلی‌شاه قاجار بسی توانمندتر و کارآمدتر از ارتش دهها هزار نفری دوره رضاشاه بود که، توانست طی دو جنگ بزرگ بیش از 12 سال در برابر ارتش قدرتمند روسیه تزاری مقاومت کرده و حتی بارها در صحنه نبرد بر نیروی دشمن غلبه پیدا کند
  
ترابر نیوز:

 در سالهای پایانی سلطنت رضاشاه و در آستانه حمله متفقین به ایران، سخن از آن بود که رقم نهایی ارتش ایران به حدود یکصدهزار نفر رسیده است و نیروهای سه گانه با سلاح‌های نظامی مناسبی تجهیز شده‌اند. 

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
چرا ارتش رضاشاه در برابر هجوم متفقین تنها چند ساعت دوام آورد

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم،جنگ جهانی دوم با حمله آلمان به لهستان آغاز گردید و بلافاصله، دولت ایران بیطرفی خود را اعلام نمود. رضاخان در نطق خود در مراسم افتتاح دوازدهمین دوره مجلس شورای ملی بر این موضوع تاکید و اظهار امیدواری کرد که دولت ایران، روابط دوستانه خود را با کلیه کشورها اعم از متخاصم یا غیر متخاصم حفظ کند. اما دیری نپایید که متفقین به بهانه حضور آلمان‌ها در ایران به کشورمان هجوم آوردند و مرزهای ایران را درنوردیده و کشور اشغال شد. ارتش پرطمطراق رضاشاهی که دز این سال‌های هزینه زیادی خرج آن کرده بود بیشتر چند ساعت دوام نیاورد. حال که سالروز اشغال ایران توسط متفقین است بر آن شدیم که بررسی تطبیقی مقاومت ملی در جریان جنگ‌های اول و دوم جهانی را برای مخاطبین خود عرضه نماییم. پژوهشگر تاریخ معاصر ایران «مظفر شاهدی» با اینکه مشغولیات زیادی داشت، چکیده‌ای از بررسی‌ها و مطالعات تاریخی خود را با ما به اشتراک گذاشت.
  بررسی تطبیقی مقاومت ملی در جریان جنگ‌های اول و دوم جهانی؛

*با توجه به موضوع گفتگو که پیرامون بررسی تطبیقی مقاومت ملی در جریان جنگ‌های اول و دوم جهانی؛ در ابتدا وضعیت ارتش ایران در جنگ جهانی اول و دوم برایمان توضیحاتی را بفرمایید.

واقعیت این است که برخلاف دوران جنگ جهانی دوم، هنگامی که جنگ جهانی اول آغاز شده و نیروهای متخاصم محور و متفق بخش‌های زیادی از خاک کشور ما را مورد تاخت و تاز قرار دادند، ایران ارتش منظم قابل اعتنایی نداشت. در آستانه جنگ جهانی  اول رقم کل نیروهای قزاق، که مهمترین و منظم‌‌ترین نیروی نظامی ایران محسوب می‌شد، به‌ سختی از 5 تا 6 هزار نفر فراتر می‌رفت، اگر چه بر روی کاغذ تعداد نیروی قزاق حدود 8 تا 9 هزار نفر اعلام می‌شد. تعداد کل نیروی ژاندارمری هم، که عمدتاَ توسط سوئدی‌ها سازماندهی و هدایت می‌شد، حتی کمتر از نیروهای قزاق بود. قوای نظمیه یا همان شهربانی هم کمابیش در حدود 4 تا 5 هزار نفر برآورد می‌شد. بنابراین در خوشبینانه ترین حالت رقم کل نیروهای نظامی و انتظامی پراکنده کشور در آن روزگار از 15 تا 16 هزار نفر فراتر نمیرفت. با این توضیح که در سازماندهی و فرماندهی نیروهای سه‌گانه مذکور هم عمدتاَ مستشاران و افسران نظامی خارجی نقش تعیین کننده تری ایفا می‌کردند؛ و در این میان به دلیل سیاستهای سلطه جویانه و تجاوزکارانه کشورهای انگلستان و روسیه تزاری بخش اعظمی از نیروهای نظامی فاقد تجهیزات و آموزش کافی نظامی و لجستیکی بوده و به دلیل بحرانهای فزاینده مالی و اقتصادی پرداخت حقوق و مزایای قشون عمدتاً با تأخیرهای چندماهه همراه بوده و حاصل آن که نمی شود گفت در آستانه جنگ جهانی اول ایران به معنای واقعی دارای ارتش و قوای نظامی قابل توجهی بوده است.

اما در سالهای پایانی سلطنت رضاشاه و در آستانه حمله متفقین به ایران، سخن از آن بود که رقم نهایی ارتش ایران به حدود یکصدهزار نفر بالغ شده است و نیروهای سه گانه دریایی، هوایی و زمینی با سلاحهای نظامی مناسبی تجهیز شده‌اند و فرماندهی نظامی متمرکز و یکپارچه‌ای با محوریت نهایی رضاشاه بر قوای سه گانه نظامی کشور سیطره دارد. در واقع هم در سراسر دوران سلطنت رضاشاه سرمایه گذاری‌های کلانی می‌شود در راستای تجهیز و تقویت نیروهای نظامی و انتظامی کشور صورت گرفته و احتمالاً برای اولین بار در تاریخ معاصر ایران ارتشی منظم و یکپارچه در کشور شکل گرفت.

این را هم اضافه کنم که، ارتشِ ولو منظم و مجهز رضاشاه را باید در همان کالیبر یک کشور جهان سومی مورد سنجش و ارزیابی قرار داد که در مطلوب‌ترین وضعیت می‌توانست در برابر کشورها و قدرتهای کوچک منطقه‌ای از مرزهای کشور دفاع کند و همچنان که عملاً نشان داد، در حدی از توان رزمی، تجهیزاتی و کارآمدی قرار نداشت که بتواند در برابر تهاجمات نظامی قدرتهای نظامی بزرگ جهان مقاومت کند. همچنان که قبلاً هم بارها گفته‌ام، برخلاف آنچه اشتهار نادرست پیدا کرده است، ارتش و نیروی نظامی ایران در دوره سلطنت فتحعلی‌شاه قاجار بسی توانمندتر و کارآمدتر از ارتش دهها هزار نفری دوره رضاشاه بود که، توانست طی دو جنگ بزرگ بیش از 12 سال در برابر ارتش قدرتمند روسیه تزاری مقاومت کرده و حتی بارها در صحنه نبرد بر نیروی دشمن غلبه پیدا کند. در حالی که ارتش رضاشاه به‌هنگام حمله متفقین به‌ایران در سوم شهریور 1320، حتی چند ساعت هم نتوانست در برابر مهاجمان مقاومت کند.

* در هر دو جنگ جهانی ایرانی توسط نیروهای بیگانه اشغال شد؛ فرق اساسی این دو اشغال به چه صورتی بود؟

البته که آسیب‌ها،‌صدمات و تبعات سوء سیاسی- امنیتی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و انسانی اشغال ایران در هر دو جنگ جهانی اول و دوم جبران‌ناپذیر و مرارت‌بار بود؛ اما، جامعه ایرانی در آستانه اشغال کشور در هر یک از جنگهای مذکور شرایط سیاسی- امنیتی، اجتماعی و اقتصادی متفاوتی را تجربه می‌کرد. در آستانه جنگ جهانی اول چند سالی بود که از پیروزی انقلاب مشروطه سپری می‌شد و جامعه ایرانی به‌رغم ناملایمات، فشارها و بحران‌های پردامنه داخلی و خارجی تلاش می‌کرد به‌این عصر جدید حیات سیاسی و اجتماعی خود سروسامانی داده و برای رهایی از اوضاع دشواری که دامنگیرش شده بود، در جستجوی فضاهای مناسب‌تر و امیدبخش‌تری بود.

همچنین برغم تداوم دیرپای مداخلات سلطه‌جویانه، رقابت‌آمیز و استعماری دو کشور روسیه تزاری و انگلستان، که با مشکلات پرشمار اقتصادی، امنیتی و سیاسی داخلی همراه بود، مردم ایران در مجموع هنوز در پی فائق آمدن بر بحران‌های پیش‌رو بود. ضمن این‌که، در آستانه جنگ جهانی اول، بسیاری از قلمروهای ایران در شمال و جنوب کشور، عملاً عرصه تاخت و تاز نیروهای نظامی- اطلاعاتی و سیاسی دو کشور روسیه تزاری و انگلستان بود؛ تا جایی که وقتی جنگ شروع شد و به‌سرعت گسترش یافت، روند اشغال ایران از سوی کشورهای متخاصم فزاینده‌تر و پردامنه‌تر گردیده و نهایتاً بخش اعظمی از مناطق ایران در شمال و شمالِ‌شرق، سراسر غرب و جنوب و نیز بخشهای زیادی از مناطق مرکزی کشور، عرصه تجاوزات نظامی، اطلاعاتی و سیاسی کشورهای درگیر در جنگ شد.

اما در آستانه جنگ جهانی دوم، در اوضاع سیاسی، امنیتی- نظامی، اجتماعی و اقتصادی ایران تغییراتی صورت گرفته بود. برخلاف دوران جنگ جهانی اول، که برغم فشارها و بحران‌های عدیده داخلی و خارجی، هنوز جامعه ایرانی تلاش می‌کرد در فضایی آزادانه‌تر از دستاوردهای سیاسی، اجتماعی انقلاب مشروطه پاسداری کرده و تحولی قابل قبول در حیات سیاسی خود ایجاد نماید.

اما در آستانه جنگ جهانی دوم، سالیانی طولانی بود که به‌دلیل استقرار دیکتاتوری خشن نظامی، دستاوردهای سیاسی و اجتماعی انقلاب مشروطه تقریباً سراسر نادیده گرفته شده و فضایی رعب‌انگیز و دهشت‌آفرین در عرصه کشور حاکم شده و نهادهای به‌یادگار مانده از مشروطیت (در درجه اول، دولت و مجلس) عملاً خود به‌ابزارهایی کارساز برای پیشبرد علایق عمدتاً غیرقانونی و شبه‌قانونی حکومت تنزل جایگاه داده شده بودند. البته که برخلاف دوران جنگ جهانی اول، کشور از آن نابسامانی‌ها و چندپارچگی‌های امنیتی و سیاسی فاصله معناداری پیدا کرده و در روابط حکومت با قدرتهای جهانی و کشورهای همسایه مناسبات علی‌الظاهر کمتر مداخله‌جویانه‌تری برقرار شده بود.

با این حال همه اینها به‌معنای حل و فصل بنیادین مسائل و علایق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه ایرانی نبود. برخلاف دوران جنگ جهانی اول که در هر حال فضای اجتماعی و سیاسی هنوز برای مشارکت عمومی گشوده بود، در آستانه جنگ دوم جهانی نقش و جایگاه مردم کشور در تصمیم‌سازی‌ها و مشارکت‌های واقعی سیاسی و اجتماعی و حضور در عرصه‌های آزادنه‌تر اقتصادی تا حد هیچ تنزل داده شده بود؛ گستره مداخلات غیرقانونی و خلاف قاعده حکومت تا خصوصی‌ترین جنبه‌های زندگی و حیات مردم کشور فزونی پیدا کرده و همزمان با رشد فزاینده فساد سیاسی، اقتصادی و اداری سیستماتیک و سراسری در ارکان حاکمیت و دولت، کمترین انتقاد و اظهار نظر مستقل در باره علایق و اقدامات حکومت، تبعات وخیمی را به‌دنبال داشت. به عبارت دیگر میان علایق، رفتار و اقدامات حکومت با خواستهای ملت در جنبه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، فرسنگ‌ها فاصله افتاده بود. تا جایی که به‌نظر می‌رسید نوعی از خودبیگانگی عمومی، در جامعه گسترش یافته است. در چنین شرایطی بود که وقتی، برغم آن همه سرمایه‌گذاریهایی که سالها برای تقویت ارتش و قوای نظامی صورت گرفته بود، کشور به‌سرعت توسط متفقین متجاوز اشغال گردید، اکثریت مردم کشور در حالتی از بی‌عملی تحمیلی، بهت و حیرانی غم‌بار ناشی از پیشینه و تبعات سوء دیکتاتوری فزاینده داخلی و فاجعه تصرف کشور توسط بیگانگان سیر می‌کردند. چه از یک‌سو شاهد بودند که این تجاوز خارجی بندهای سراسر فسادآور و سرکوب‌کننده دیکتاتوری رضاشاه را از هم می‌گسلد و در همان حال، تجربه خفت‌آور و تحقیرکننده اشغال کشور توسط بیگانگان را، که پیشاپیش آشکار بود تبعات سوء سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی زایدالوصفی را به‌دنبال خواهد آورد، بر قاطبه مردم ایران در اقصی نقاط کشور تحمیل خواهد کرده و عصر جدیدی از فلاکت و بی‌سروسامانی ناشی از تجاوزکاری خارجی را به‌دنبال خواهد آورد.  


* در جنگ جهانی اول ارتش آن‌چنانی نداشتیم که در مقابل یورش دشمن مقابله کند. اما با روی کار آمدن رضاخان که مدعی ساخت ارتش کارآمد و نیروی نظامی قوی بود چرا نتوانستند در جنگ جهانی دوم در مقابل بیگانگان مقاومت کنند؟

پاسخ 3: همان‌گونه که قبلاٌ هم عرض شد، برخلاف آنچه گفته شده است، استعداد، کارآیی و توان ارتش منظم و مجهز رضاشاه را، که رقم آن تا حدود یکصدهزار نفر هم اعلام شده است، اساساً باید در کالیبر و اندازه ارتش‌ها و قوای نظامی کشورهای کوچک و جهان سومی همان روزگار مورد مطالعه قرار داد. شاید بشود گفت، مقابله قوای نظامی ایران با ارتش قدرتمند روسیه تزاری در دوران سلطنت فتحعلی‌شاه،‌ آخرین آوردگاه نظامی ایران با قدرتهای نظامی بزرگ جهان بود. از آن پس در تمام دوران سلطنت قاجارها هیچگاه ارتش منظم و قدرتمندی که یارای مقاومت در برابر قدرتهای نظامی بزرگ جهان را داشته باشد، در ایران شکل نگرفت. اگرچه رضاشاه در راستای تجهیز و گسترش کمی و کیفی ارتش سرمایه‌گذاریهای زیادی انجام داد، اما، ارتش او که بالاخص تا اوایل دهه 1310 عمدتاً در نبرد و مقابله با شورش‌های محلی و درگیری‌های داخلی کارآیی قابل قبولی از خود نشان داده بود، حتی از حداقل توان لازم برای مواجه با ارتشهای قدرتمند جهانی برخوردار نبود. با این توضیح که، علی‌رغم ظاهر پرزرق و برق ارتش رضاشاه، کفایت سطوح مختلف فرماندهی آن بسی مورد تردید بود. اکثری از فرماندهان عالیرتبه ارتش به اقسامی از فسادهای مالی و اداری و ... آلوده شده بودند و بالاخص از قدرت مانور و تصمیم‌سازی در لحظات سخت و سرنوشت‌ساز عاجز بوده و در برابر رضاشاه آلت فعلی بیش به‌نظر نمی‌رسیدند.

در آستانه جنگ جهانی دوم و حتی طی یکی دو ماهه منتهی به‌اشغال ایران که نشانه‌های آشکارتری از احتمال تجاوز نظامی متفقین به‌ایران وجود داشت، تقریباً می‌شود گفت هیچگونه استراتژی یا حتی تاکتیک مشخص و قابل اتکایی برای مواجه ارتش با حملات احتمالی خارجی پیش‌بینی نشده بود. تا جایی که وقتی متفقین در سحرگاه روز سوم شهریور 1320 به‌ایران حمله کردند اکثری از واحدهای نظامی کشور در بخشهای مختلف در  بی‌اطلاعی تمام و کمالی سیر کرده و در نوعی استیصال و بی‌سروسامانی به‌سر می‌بردند؛ فرماندهان ارشد نظامی عملاً غافلگیر شده و ناتوان از اتخاذ هرگونه آرایش تدافعی شدند. حتی خود رضاشاه هم برغم سابقه طولای نظامی‌گری‌اش که گمان می‌رفت سیطره کاملی بر مجموعه ارتش دارد، در برابر حمله متفقین به‌ایران غافلگیر شد و تقریباً می‌شود گفت قادر نشد برای مقابله با متجاوزان کمترین ابتکار عملی از خود نشان بدهد.  به‌همین دلیل هم بود که از همان استعداد و توان بالفعل و موجود در ارتش نیز برای مقابله آبرومندانه با خصم متجاوز استفاده مطلوب و مناسبی صورت نگرفت. 

 
رضاشاه پس از ورود ارتش متفقین به خاک ایران و پیش از آنکه برای همیشه ایران را ترک کند.


* در طی جنگ جهانی اول شاهد مقاومت بخش هایی از مردم به خصوص عشایر و مرزداران و ژندارمری در جنوب هستیم. اما در جنگ دوم هیچ مقاومتی از طرف مردم انجام نمی شود. علت اصلی بی اعتنایی مردم در این زمینه چیست؟

واقعیت این است که سیاست‌های سرکوبگرانه و دهشت‌آفرین دوران دیکتاتوری 16 ساله رضاشاه دیگر انگیزه، روحیه و رمقی در مردم کشور باقی نگذاشته بود که بتوانند در برابر خصم متجاوز مقاومتی جدی از خود نشان بدهند. در سراسر دوران رضاشاه تلاشهای بی‌وقفه و مداومی برای از میان برداشتن منتقدان و تنزل اعتماد به‌نفس عمومی صورت گرفته و شخصیت‌ها، جریان‌ها و نهادهای مستقل و صاحب رأی و مراکز دارای اقتدارِ سالهای منتهی به‌سقوط سلطنت قاجارها، به‌انحاء گوناگون سرکوب و نقش و جایگاه آنان در مجموعه تصمیم‌سازی‌ها و دفاع شرافتمندانه از کشور به‌حد هیچ کاهش داده شده بود.

سیاست‌های یکدست‌سازی و تمرکزگرایی رضاشاه، برغم برخی تبعات مثبت امنیتی و سیاسی، اکثر قریب به‌تمام ایلات و عشایر و مرزبانان سنتی ایران در اقصی نقاط کشور را که طی سده‌های گذشته نقش تعیین کننده‌ای در دفاع از تمامیت ارضی و سرزمینی ایران زمین ایفا می‌کردند، خلع سلاح و سخت ضعیف و ناتوان از هرگونه اقدام بالفعل نظامی و دفاعی در مرزهای کشور ساخته بود. به‌همین دلیل برخلاف دوران جنگ جهانی اول که عشایر و مرزداران دیرپای ایران، و نیز نیروی ژاندارمری در سراسر دوران اشغال ایران توسط طرفهای متخاصم در جنگ، مقاومت‌های دلیرانه تأثیرگذاری از خود نشان داده و به‌نمادهایی ماندگار از مصادیق بارز مقاومت ملی در برابر متجاوزان خارجی ارتقاء جایگاه یافته و در آن دوران بس دشوار و حزن‌انگیز و به‌مثابه مرحمی بر زخم‌های فروخورده و التیام‌نایافته مردم کشور ظاهر شدند؛ اما، در دوران جنگ جهانی دوم، می‌شود گفت کمترین اثری از مقاومت مردمی در برای متجاوزان خارجی دیده نشد. دیکتاتوری تبه‌کارانه دوران 16 ساله آسیب‌های کمتر جبران‌پذیری بر روح و روان و اعتماد به‌نفس ملی ایرانیان، از اقشار و گروههای مختلف وارد ساخته بود. بسیاری از جریانها، گروهها و شخصیت‌های مرجع و مورد اعتماد عمومی (از جمله علما و روحانیون، سران ایلات و عشایر، شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی و...) بر اثر سیاستها و رفتارهای ددمنشانه دوره 16 ساله، عملاً از اثرگذاری جدی در صحنه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و امنتیی دور شده بودند.

به‌ عبارت بهتر می‌توان گفت در آستانه حمله متفقین به‌ایران در جنگ جهانی دوم، نقش و جایگاه مردم کشور در دفاع از منافع ملی و مقابله با بحران‌های سیاسی و امنیتی تهدید کننده کشور سخت کاهش داده شده بود و رابطه حاکمیت با جامعه ایرانی شکننده‌تر از آنی شده بود که امیدی به‌شکل‌گیری مقاومت‌های ملی- مردمی در برابر متجاوزان خارجی وجود داشته باشد. از همه این‌ها گذشته، واقعیت تلخ‌تر این بود که به‌دلیل سیاستها و اقدامات بس‌سرکوبگرانه، بی‌رحمانه و غیرانسانی حکومت رضاشاه (در سطوح و شئون گوناگون) با اقشار مختلف مردم کشور و فساد مالی، اداری و امنیتی زایدالوصفی که سر تا ذیل حاکمیت را در خور فروبرده بود، بخش‌های زیادی از مردم کشور، برغم میل باطنی، حمله متفقین به‌ایران را به‌مثابه فرصتی مغتنم برای رهایی از دیکتاتوری سیاه و بی‌سابقه رضاشاه ارزیابی می‌کردند و مصیبت جانکاه اشغال کشور را بر تدوام حکومت تبه‌کار رضاشاه ترجیح می‌دادند؛ این موضوع چنان عمومیت داشت که در بسیاری از مناطق کشور، مردم رها شده از ستم‌کاری 16 ساله، به‌میمنت سقوط رضاشاه شادمانی‌ها کردند!

هواپیماهای شوروی با بمباران شمال ایران نیروی دریایی نوپای ایران و ناو جنگی "ببر" را درهم شکستند.

*آیا سرکوب کردن مردم (مانند سرکوب عشایر، قیام گوهرشاد، مقابله با اعتقادات و دیکتاتوری شخص شاه و ...) در عدم مشارکت مردم جهت کمک به حکومت برای مقابله با دشمنان تاثیر گذار بود؟

بدون تردید سیاستهای سرکوبگرانه رضاشاه و برخورد شدید و در عین‌حال غیرقانونی، خلاف‌قاعده و ستم‌کارانه‌ای که با حقوق و علایق سیاسی، اجتماعی، فرهنگی- دینی و اقتصادی مردم کشور از اقشار مختلف صورت گرفته بود، در اجتناب مردم کشور از مقابله با متجاوزان خارجی در جریان جنگ جهانی دوم نقش مهمی داشت. هم‌چنان که پیش از این هم اشاره شد، بسیاری از شخصیت‌های مرجع (مانند علما و روحانیون، سران ایلات و عشایر، شخصیتهای سیاسی، فرهنگی و نظایر آنها) که طی سالیان طولانی گذشته، در مقاطع گوناگون پرچمدار و پیشگام مقابله و مقاومت در برابر تجاوزات بیگانگان بودند، در دوران 16 ساله سلطنت رضاشاه سرکوب و از عرصه تأثیرگذاری در فضای عمومی کشور دور نگه داشته شده بودند.

برخوردهای شدید رضاشاه با علایق و اعتقادات سیاسی، فرهنگی و دینی قاطبه مردم کشور و تجاوزات پایان ناپذیری که تا خصوصی‌ترین جنبه‌های زندگی مردم تسری یافته، اقتصاد، معیشت، فرهنگ و مدنیت دیرپای ایرانی- اسلامی را هدف گرفته بود، عملاً توان و انگیزه هر گونه دفاع از وضعیت موجود را (ولو با علم به‌تبعات سوء حضور اشغالگران بیگانه در کشور) از اکثریت مردم کشور سلب کرده بود. همین تجربه بی‌اعتنایی مردم کشور در قبال اشغال کشور و مهمتر از آن شادمانی عمومی از خلع رضاشاه از سلطنت نشان می‌دهد، تحلیل‌ها و دیدگاههای به‌اصطلاح تاریخی تمام کسانی که تا همین روزهای اخیر در داخل و خارج از مرزهای ایران، به‌انحاء گوناگون می‌کوشند از دستاوردهای دوران حکومت رضاشاه دفاع کرده و اقدامات آن در شئون مختلف را در راستای تأمین منافع ملی و دفاع از حقوق مردم ایران مورد سنجش قرار دهند، تا چه اندازه می‌تواند عاری از واقعیت باشد. چگونه می‌شود، بی‌اعتنا به دهها و بلکه صدها سند و مدرک برجای مانده از آن روزگار، علناً و مستقیماً رو در روی مردم کشور، که به‌دلیل ستم‌کاریها و ددمنشی‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی حکومت و اقسامی از فساد و بدکاره‌گی اداری، مالی و... دوره رضاشاه به‌جان آمده و تصویری بس‌غم‌انگیز و نومیدکننده از اوضاع و احوال دامنگیر خود ترسیم کرده‌ و سقوط دیکتاتوری رضاشاه را موهبتی بزرگ ارزیابی کرده‌اند، ایستاد و مدعی شد، خیر! همه این اسناد و مدارکی که صراحتاً از فجایع آن روزگار سخن به‌میان آورده‌اند، همه و همه دچار اشتباه شده‌اند و خدمات مشعشع رضاشاه به‌ملک و ملت را نادیده گرفته‌اند!

منبع:مشرق

 

تعداد بازدید: 455 ،    
  

اضافه نمودن به: Share/Save/Bookmark

نظر شما:
نام:
پست الکترونیکی:
آدرس وب:
نظر
 
  کد امنیتی:
 
   مرور خبرهاو تحلیل ها  
  آرزوهایی که آب با خود می‌برد/ مرگ ۱۱۵۲ نفر بر اثر غرق شدگی در یک سال
  چرا پوتین از آغاز بازنده جنگ اوکراین بوده است
  اقتصاد روسیه با پایان جنگ اوکراین سقوط خواهد کرد
  پلیس: مبلغ جرایم رانندگی در تخلفات حادثه‌ساز ۴ تا ۵ برابر می‌شود / جریمه سرعت غیرمجاز ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان / رانندگی در حالت مستی و استفاده از مواد روانگردان ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان
  واکنش سیدحسن هاشمی، وزیر پیشین بهداشت به خودکشی پرستو بخشی: سکوت وزارت بهداشت مایه‌ شرمساری است
  چشم انداز جالبی برای سال ۱۴۰۳ در حوزه تحریم‌ها وجود ندارد / اگر ترامپ پیروز شود تندروی در منطقه زیاد می‌شود؛ البته اگر در ایران به این نتیجه برسند که مذاکره کنند، شاید بتوانند با ترامپ صحبت کنند / باید اول با امریکایی‌ها در منطقه کنار بیایم تا آن‌ها نیز منافع ما را در عراق و کشور‌های حوزه خلیج فارس به رسمیت بشناسند
  تصادف مرگبار سوناتا با پژوپارس / ۹ نفر جان باختند
  راه‌آهن اصفهان- شهرکرد تا پایان دولت سیزدهم بهره‌برداری می‌شود
  کدام یک از مسیرهای ریلی امسال به بهره برداری می رسد؟
  منتقدترین فرد به خصوصی سازی صنعت ریلی هستم و معتقد ترین!
  دریای خزر سالانه ۲۵۰ نفر را به کام مرگ می‌‎کشاند
  روایت نشریه اماراتی از جزئیات مذاکرات محرمانه ایران و امریکا / گفتگو برای آتش بس منطقه‌ای نانوشته
  مرعشی: اگر قرار بود رئیسی و قالیباف رئیس دو قوه شوند، خب چرا آنها را جابجا گذاشتید؟!
  روحانی: وزیر کشور، امور خارجه، اطلاعات، آموزش و پرورش، علوم، ارشاد، دفاع و رئیس سازمان انرژی اتمی با هماهنگی رهبری معرفی می‌شوند
  همانطور که ترامپ برجام را خراب کرد، ما هم یک فرصت برای بازگشت داشتیم، اما آن را از دست دادیم / اصلاً برایم قابل فهم نیست که چرا با اف. ای. تی. اف مشکل دارند / تیم فعلی یکی از ضعیف‌ترین ترکیب‌های وزارت خارجه تاریخ است؛ وقتی آدمی به توانایی ظریف وجود دارد چرا سراغ دیگران می‌روند؟ / دولت آدم مناسب مذاکره را پیدا کند
  تاجگردون: ۱۴۰۳ سال خیلی سختی است / رأی ندادن خاتمی یک علامت است / مجلس دوازدهم، «آقا» ندارد
  نماینده اصفهان: اگر برای فرونشست چاره‌ای نشود، باید شهر را ترک کنیم
  چالش جدید بایدن در منطقه؛ ایران و روسیه چگونه تجربه‌ها و فناوری‌های نظامی در جنگ اوکراین و خاورمیانه را به اشتراک گذاشتند؟
  تعیین تکلیف برجام را در راس امور بگذارید / اگر در یک و نیم سال آینده، تعیین تکلیف نشود، تا مهر ۱۴۰۴، قطعنامه‌ها علیه تهران احیا خواهند شد / اگر برجام زنده نمی‌شود، دنبال راه حل خلاقانه بگردید / تفاهم نانوشته اخیر که فقط امکان تامین ارزاق عمومی را می‌دهد، به ضرر ایران است / توسعه اقتصادی بدون آرامش در حوزه سیاست خارجی ممکن نیست؛ ویتنام اگر در بند جنگ می‌ماند، نمی‌توانست توسعه پیدا کند
  تصادف اتوبوس در ارومیه سه کشته و ۱۰ مصدوم به جا گذاشت
  در ده سال گذشته 11 هزار ایرانی در دریا غرق شده اند
  اهمیت راه‌آهن شلمچه- بصره از نگاه اکونومیست
  هدف اصلی «ایران رود»؛ گسترش حمل و نقل دریایی و ایجاد آبراهه کشتیرانی
  جاده لردگان- ایذه بوی مرگ می دهد
  تصادف منجر به فوت در محور لردگان به ایذه
  کشتار در تالار «کروکوس» روسیه / مهاجمان، ۶۲ نفر را کشتند / کاخ سفید: اوکراین دخالتی در حمله تروریستی نداشته / کی‌یف: این حمله تروریستی کار نیروهای ویژه روسیه است / داعش مسئولیت حمله را برعهده گرفت
  تراز دریاچه ارومیه به بیش از ۱۲۷٠ متر رسید
  خط آهن استراتژیک ایران - ترکیه - پاکستان
  آمار‌های تکان‌دهنده از قربانیان حوادث رانندگی نوروز در ۱۰ سال اخیر / نوروز ۱۴۰۳ رکورد مرگبارترین نوروز ۱۰ سال اخیر را می‌شکند؟
  ورق زدن رویایی قدیمی به نام ایران رود
  افزایش جانباختگان حوادث رانندگی نوروز به ۲۷۱ نفر
  تماشا کنید: ۶ چالش خارجی ایران در ۱۴۰۳ / از احتمال پیروزی ترامپ تا توسعه طلبی‌های باکو
  توافق حوثی ها با روسیه و چین
  متن سوگندنامه رئیس جمهور/من به عنوان رئیس‌جمهور در پیشگاه قرآن کریم و در برابر ملت ایران به خداوند قادر متعال سوگند یاد می‌کنم که پاسدار قانون اساسی کشور باشم
  آشنایی با درخت ارزشمند پالونیا
  ۱۰ هزار نفر پای سفره هفت‌سین در تخت جمشید نشستند
  وزیر خارجه آمریکا: ایران تامین‌کننده اصلی سلاح، اطلاعات و فناوری حوثی‌ها ست؛ از آنها خواسته‌ایم تا این گروه را کنترل کنند / ادامه حمایت تهران از حملات حوثی‌ها به نفع ایران نیست
  قتلگاه جاده ای محور لردگان- ایذه
  تصاویر و فیلم دبی 50سال پیش
  مرگ ۲۲۵ نفر در صحنه تصادفات رانندگی طی ۶ روز
  نیویورک تایمز: عربستان ۴۰ میلیارد دلار در حوزه هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کند
  راه آهن ایران - ترکیه ، شاهراه اقتصادی آسیا به اروپا
  پروژه «ایران رود» می‌تواند مشکل کم آبی ایران را حل کند؟
  رهبر انقلاب سال ۱۴۰۳ را سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کردند
  نقدی بر کارنامه راه و راهسازی در کمتر از یک قرن گذشته
ادامه مرور خبرهاو تحلیل ها
 
   گزارش های تصویری 1  
  ادامه گزارش های تصویری 1
  1    2 
 
   پایگاه اطلاع رسانی  
 
 
 
::  صفحه اصلی ::  پیوندها ::  نسخه موبایل ::  RSS ::  نسخه تلکس
© ترابر نیوز 1388
iran_vatandoost@yahoo.com
طراحی و اجرا: خبرافزار