به گزارش راه دانا؛ به نقل از ندای تفرش از چندی پیش و با توجه به نزدیک شدن به ایام ماه محرم، در شبکه های اجتماعی گروهها و کانالهایی در خصوص محرم تشکیل شده است.

اما مسئله حائز اهمیت آن است که در این گروهها و کانالها تنها محبت به امام حسین(ع) در قالب توجه به نمادهایی نظیر علم و علامت خلاصه می شود.

علم از دیرباز میان شیعیان و هیئتی ها از تقدسی خاص برخوردار بوده ولی متاسفانه درسال های اخیر بعضی از علامت سازان و علمداران به خاطر مسائل واهی، اقداماتی در جهت انحراف این سنت قدیمی انجام داده اند.

از سویی دیگر هرچند علم گردانی جز آداب و رسوم تفرشیها در روز اول محرم است که بسیاری از این علم ها از قدیمی ترها به نسل امروز منتقل شده است، اما تقلید و حتی اجرای این رسم قدیمی نباید منجر به غفلت از صاحب اصلی همه عزاداریها یعنی امام حسین(ع) شود.

همچنین افزایش تیغه های علم را می توان جز مهمترین انحرافات ایجاد شده در بحث علم و علم گردانی به شمار آورد.

تاریخچه علم:

طبق اسناد و مدارک اولین علامت در دوره آل بویه که از شیعیان بوده اند درست شده و چون کشور آن زمان در اختیار شیعیان نبود بطور علنی از آن استفاده نمی کردند؛ به خاطر همین به اشتباه اکثرا می گویند علامت در دوران صفویه بوجود آمده است. 

علم ها نمونه ای از علامات و نشان قبایل مختلف ایرانی است و در عصر حکومت ترکمنهای آق قویونلو وقره قویونلو وجود داشته و در دسته های سیاسی و مذهبی از آنها استفاده می کردند.

علمها نیز از جمله غنایم جنگی هستند که پس از تصرف شهر تبریز توسط سپاهیان عثمانی شاه سلیم آنها را به استانبول منتقل کرد. این علمها پس از رواج شیعه در زمان شاه اسماعیل مورد استفاده دسته ها قرار گرفته است.

هر چند علم و علم گردانی از نظر اکثر علما و مراجع تقلید اشکال ندارد ولی دارای آسیبهایی نیز است.

آسیب های علم و علامت

الف) از حوزه دین:

۱) تقدس دادن به علامتها: که به نظر میرسد می توان نوعی اشتغال فکری برای عزاداران باشد و توجه اذهان را از اصل فلسفه قیام سید الشهدا(ع) کاهش بدهد و از طرفی دیگر بهانه هایی به دست دشمنان قسم خورده مکتب تشیع مانند وهابیون و دیگر فرق ضاله بدهد از این رو باید از این گونه امور پرهیز کرد.

۲) اعتقاد به حرکت علامت در روز یا شب عاشورا.

۳) حاجت طلبی: این مورد نیز باعث ایجاد شبهه توسط دشمنان شده است و بهانه هایی به دست آنان داده است.

ب) از حوزه شکلی:

۱) وجود حیواناتی مانند گوزن، کبوتر، خروس، هدهد، اژدها و ... : که هر کدام از اینها برای فرهنگ و ملتی است مثلاًاژدها از فرهنگ چین وارد شده است.

۲) وجود بت های هندوها: که خود مظهر شرک بوده ودر فرهنگ دینی و آیات و روایات متعددی از آن نهی شده است.

۳) طلاکوب کردن آن: این امر مستلزم هزینه های زیادی است که این هزینه ها را می توان برای مستمندان مصرف کرد.

۴) شکل و حالت صلیبی آن.

ج) از حوزه اجتماعی:

۱) قرار گرفتن زنان زیر آن جهت گرفتن حاجت: با وجود مناهی شدید از سوی شارع مقدس این عمل در عزاداری های شیعیان وجود دارد.

۲) سد معبر و ایجاد ترافیک: لازم به یاد آوری است که در شرع مقدس اسلام از سد معبر و ایجاد خلل و ترافیک در معابر عمومی نهی شده است تا جائیکه فقها فتوا داده اند که نمازی که ستون دین است اگر موجب سد معبر شود باطل است و مقبول درگاه احدیت نیست.

مسئله حائز اهمیت آن است که علم و علم گردانی اگر چه جز نمادها محسوب می شوند ولی جز شعائر و فرهنگ حسینی محسوب نمی شوند.

علم و نخل از نمادهای عزاداری هستند/متوسل شدن شیعیان به این نمادها، از آسیبهای عزاداری است

حجت الاسلام داود چمانی معاونت فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار ندای تفرش در خصوص شعائر حسینی گفت: در ایام محرم، آداب و رسوم خاص نظیر عزاداریهای دسته ای، هیئتی و به خصوص برنامه های عزاداری به صورت تجمعات می تواند پیامهای مهم و همچنین دارای آثار ارزشمندی باشد.

چمانی اظهار کرد: اما حمل علامات و نخل تنها نمادهای عزاداری محسوب می شوند و جز شعائر حسینی نیستند. به عبارت بهتر آنچه که در عرف به عنوان نماد است، شعائر حسینی محسوب نمی شود.

وی به آسیبهای عزادارای اشاره کرد و ادامه داد: از مهمترین آسیبهای اعتقادی این است که شیعیان متوسل به این نمادها شوند که البته ممکن است به خاطر پاکی قلب مومن خداوند حاجاتش را برآورده سازد ولی در اصل افراد به نمادها متوسل شده اند. این مسائل سبب سوءاستفاده وهابیت بر علیه شیعیان شده است.

 معاونت فرهنگی اداره کل تبلیغات استان مرکزی وظایف شیعیان را شناخت، ابلاغ و اجرای فرهنگ حسینی دانست و بیان کرد: فرهنگ حسینی سرفصل همه آموزه های دینی، دستورات و اهداف امام حسینی(ع) است. فرهنگ حسینی از نکات مورد توجه همه کسانی که در محافل، مجالس و عزاداری امام حسین(ع) حضور پیدا می کنند، باید باشد.

سخن آخر:

ناگفته نماند که شکی در نیت پاک اغلب افرادی که زیر علامت می روند، نیست اما کورکورانه مقدس دانستن چیزی که هیچ جایگاهی در دین و  در فرهنگ کشورمان ندارد عمل اشتباهی است که ممکن است با تغییراتی که با گذشت سالیان متعدد در آن ایجاد شود انحراف بیشتری از اصل ماجرا پیدا کند. مقدس دانستن افراد و اجسام بی ارزش و گاهاً معاند با دین امری عادی در ایران ما شده است و باید تک تک ما در ارتقای سطح فکر مردم و از بین بردن این افکار غلط تلاش کنیم.