موضوع خرید هواپیما از سوی ایران به یکی از بحث‌های روز صنعت هوانوردی در دنیا تبدیل شده است. قراردادهای سنگین ایران با کمپانیهای ایرباس و بوئینگ که البته هنوز قطعی نشده، از موضوعات مهمی است که امروزه علاوه بر ایرلاین های داخلی، شرکت های هواپیمایی خارجی را هم گوش به زنگ کرده است چرا که خرید این تعداد هواپیما از سوی شرکت‌های ایرانی می‌تواند تحولات عمده ای را در حمل و نقل هوایی منطقه ایجاد کند.

یکی از مشکلات عمده ای که موجب شده شرکت‌های هواپیمایی ایران تا امروز موفق به امضای قراردادنهایی با کمپانی های سازنده هواپیما نشوند، موضوع مجوز اوفک است چرا که شرکت بوئینگ آمریکایی است و نیاز به مجوز اوفک (دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا که زیر مجموعه‌ اداره کل خزانه داری فدرال آمریکا است) دارد و شرکت ایرباس هم در برخی قطعات تولید هواپیما وابسته به کشور آمریکا است و باید از این کشور مجوزهای لازم را دریافت کند.

از سوی دیگر  ایران برای خرید هواپیما با دیگر شرکت‌های سازنده هم وارد مذاکره شده که این شرکت ها هواپیماهای کوچک با ظرفیت جابجایی مسافران کمتری را می سازند. به گفته مسئولان حمل و نقل هوایی ایران، هواپیماهای کوچک می‌تواند در پروازهای داخلی ایران مورد استفاده قرار گیرد.

آمادگی بانک برزیلی برای تامین مالی قرارداد فروش هواپیما

از جمله شرکتهای هواپیمایی که مترصد امضای قرارداد فروش هواپیما به ایران است،  شرکت هواپیمایی امبرائر برزیل است که در چند ماه گذشته، اخباری مبنی بر مذاکرات میان مسئولان ایران و این شرکت هواپیمایی به گوش رسیده است. شرکت امبرائر در گزارشی که در اختیار خبرنگار مهر قرار داد اعلام کرده است: ایران و برزیل روابط بین دولتی بسیار عالی با یکدیگر دارند، این رویکرد به طور قابل توجهی نه تنها در مسئله نوسازی ناوگان هوایی ایران بلکه در دیگر مسائل نیز دنبال می‌شود.

به اعتقاد مدیران این شرکت، بازار ایران یک پتانسیل قوی در داخل و  منطقه به شمار می رود و از حدود ۸۰ فرودگاه در ایران تنها حدود ۱۵ هواپیما از خدمات برنامه ریزی شده استفاده می‌کنند و هواپیماهای ای – جت ساخت این شرکت اندازه مناسبی برای شروع خدمات به استان‌های کوچک ایران و در کل منطقه دارند.

در این گزارش آمده است: حمل و نقل هوایی فرصت بسیار خوبی برای رشد دارد و تنها هواپیماهای کوچک مانند E۱۹۰ با حدود ۱۰۰ صندلی هستند که می‌توانند شهرستان‌های کوچک را به شهرهای بزرگ و یا شهرستان‌های کوچک دیگر متصل سازند. امروزه مردم ایران در مسیرهای غیر منطقی ای در حرکت هستند تا به مقاصد خود برسند به عنوان مثال وقتی شخصی از بندر عباس می‌خواهد به شیراز برود باید اول به تهران رفته و بعد ازتهران به شیراز برود.

مسوولان امبرائر معتقدند که بازاری برای ۱۵۰ هواپیمای نوع کوچک در ایران وجود دارد که می‌تواند میان هواپیماهایی با ۷۰ صندلی و بالای ۱۳۰ صندلی توزیع شود. همچنین  فروش هواپیما به ایران به رویکردی کاملاً سنجیده نیاز دارد که بتواند چالش‌های مالی را رفع کرده و آموزش خدمه و مکانیک مورد نیاز را تامین کند.

اما یکی از موانعی که همچنان در خرید هواپیما از سوی ایران وجود دارد مجوز اوفک است که حتی برای خرید این هواپیماهای برزیلی هم ایران به آن نیاز دارد. در واقع به گفته مسئولان امبرائر، تازمانی که این مجوز صادر نشود امکان فروش هواپیماهای کوچک به ایران وجود ندارد. بنابر اعلام این شرکت تاکنون اوفک هیچ تاییدیه‌ای را برای فروش هواپیما نداده است.

 برای تامین مالی این قرار داد، حمایت بانک «صادرات و واردات» برزیل با نام «BNDES» وجود دارد  و  آنها  از هم اکنون علاقمندی خود را برای حمایت از رشد پایدار حمل و نقل هوایی در ایران اعلام کرده است.