هیئت دولت در بیست و سومین سفر استانی به مازندران ۴۵ مصوبه مهم داشت که نامی از منطقه آزاد در آن نبود، این درحالی که در آستانه سفر رئیس‌جمهور و هیئت دولت به مازندران وعده‌های ایجاد منطقه آزاد در استان به اوج رسیده بود.

نطق پایانی رئیس‌جمهور در جمع خبرنگاران مازندران و اینکه « هنوز گزارش کارشناسی برای منطقه آزاد در استان به من داده نشده است»، روی سناریوی ایجاد مناطق آزاد در استان خط بطلان کشید اما با گذشت یک ماه از بیست و سومین سفر استانی دولت، هنوز مازندرانی ها در آرزوی شیرین منطقه آزاد روزگار می‌گذرانند.

یکی می‌گوید امیرآباد منطقه آزاد اقتصادی می‌شود، دیگری می‌گوید نوشهر منطقه آزاد گردشگری می‌شود، آن‌یکی از ایجاد منطقه آزاد در آمل سخن می‌گوید و کسانی دیگر هنوز در پی ایجاد منطقه آزاد در بابلسر وفریدونکنار هستند اما تبدیل کل مازندران به منطقه آزاد نیز نسخه‌ای است که از سوی برخی به راه افتاده است.

اینک یک مازندران مانده و رؤیایی که شاید به این زودی‌ها محقق نشود و باید منتظر ماند و دید آیا قفل ایجاد منطقه آزاد در استان در دولت تدبیر گشوده می‌شود یا خیر.

مناطق آزاد ایران به لطف معافیت از پنج قانون شامل مالیات، گمرک، پول و بانک، کار و روادید از شرایط ایده آل برای تحقق آرزوی دیرینه تجار و بازرگانان برخوردار است و تحولی بزرگ را در چشم‌انداز توسعه هر منطقه و استان رقم خواهد زد.

سرپرست فرمانداری فریدون‌کنار که از این شهرستان به‌عنوان الماس نتراشیده نام می‌برد، درباره پتانسیل‌های منطقه برای ایجاد منطقه آزاد می‌گوید: وجود ۹ کیلومتر ساحل بکر از ظرفیت‌های توسعه شهرستان است.

مهرداد ابراهیمی می‌گوید: نزدیکی به پایتخت، وجود بندر، گمرک، قابلیت‌های گردشگری از دیگر ویژگی‌هایی است که می‌تواند این شهرستان را برای ایجاد منطقه آزاد تجاری در اولویت قرار می‌دهد.

وی درعین‌حال ایجاد منطقه آزاد را از مطالبات مردم منطقه بیان و آرزو کرد تا این خواسته مردمی محقق شود.

ایجاد منطقه آزاد تجاری و گردشگری در غرب مازندران به مرکزیت نوشهر که روزگاری به حبیب آباد و دهنو معروف بود نیز از گزینه‌های روی میز مردم و مسئولان این مناطق است، هرچند در سفر دولت بر این گزینه نیز خط کشیده شد اما قاسم احمدی لاشکی، نماینده مردم نوشهر و چالوس در این زمینه معتقد است: ایجاد منطقه آزاد تجاری گردشگری در غرب استان به مرکزیت این شهرستان به دلیل داشتن بندر، فرودگاه، نزدیکی به پایتخت فنی و کارشناسی شده است که باید مور توجه قرار گیرد.

وی بابیان اینکه همچنان برای این گزینه پیگیری لازم را خواهیم کرد، بیان داشت: در صورت محقق شدن این وعده، اقتصاد منطقه رونق خواهد گرفت و یکی از مطالبات غرب استانی‌ها برآورده می‌شود.

احمدی یادآور شد: غرب استان مازندران پتانسیل فوق‌العاده و ویژه‌ای برای تصویب منطقه آزاد تجاری گردشگری دارد و تصویب آن سبب رونق اقتصادی و فضای نشاط اجتماعی می شود.

جدای از اینکه مردم و مسئولان آمل و بابل نیز خواهان ایجاد منطقه ویژه اقتصادی هستند، به نظر می‌رسد مدیران مرکزنشین، گوشه چشمی به بندر امیرآباد دارند تا ردای منطقه آزاد اقتصادی را بر تن این منطقه بپوشانند. وجود تنها بندر نسل سوم کشور، ظرفیت‌هایی نظیر اتصال به راه‌آهن سراسری و پتانسیل‌های اقتصادی سبب شده تا برخی مسئولان و نمایندگان ملت از ایجاد طرح منطقه آزاد اقتصادی و تجاری در شرق مازندران حمایت کنند.

چرا مازندران منطقه آزاد نشد

اگرچه گروه‌ها و بخش‌های مختلف در مازندران ندای ایجاد منطقه آزاد تجاری، اقتصادی و گردشگری را سر می‌دهند اما پرسش اینجاست که چرا دولت به این ندای مازندرانی‌ها در سفر بیست و سوم رأی مثبت نداد.

امید علی پارسا، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مازندران درزمینهٔ تصویب نشدن ایجاد منطقه آزاد تجاری می‌گوید: برای منطقه آزاد هنوز برنامه‌ریزی کارشناسی و مطالعات انجام‌نشده است.

وی درعین‌حال، یکی از دلایل اصلی عقب‌افتادگی استان مازندران را تفاوت قائل نشدن بین نظرات کارشناسی و تصمیم‌گیری بیان می‌کند و معتقد است: مصداق عینی این موضوع در مورد تعیین منطقه آزاد برای مازندران است که در سفر رئیس‌جمهوری رد شد زیرا در موضوع منطقه آزاد مسئولان مازندران نتوانستند بر اساس نظر کارشناسی مردم را همراه کنند و به اجماع برسند.

پارسا درعین‌حال تصریح کرد: به نظر می‌رسد ۹۰ درصد مردم و مسئولان مازندران در مورد نظرات کارشناسی در تصمیم‌گیری همراهی لازم را برای گرفتن امتیاز و مصوبه ندارند زیرا بین کارشناسی و تصمیم در مازندران باید تفکیک قائل شد و وقتی تصمیمی کارشناسی و نهایی شد همه باید در اجرای آن همراه باشند.

اما اکبر ترکان مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد کشور درباره ایجاد مناطق آزاد در استان می‌گوید: هنوز تصمیم‌گیری درباره گزارش و مطالعاتی که استانداری انجام داد نشده ولی مطالعات نشان می‌دهد، ظرفیت خوبی وجود دارد.

وی ادامه می هد: ازنظر قانون‌گذار، منطقه آزاد، منطقه آزاد است حالا ممکن است خود استان سیاستش این باشد که یک منطقه آزاد را به حوزه‌های گردشگری و دیگری را به حوزه‌های تجاری، صنعتی یا فناوری اختصاص دهد ولی قانون‌گذار این را تقسیم‌بندی نکرده است.

وی بیان داشت: یکی از متغیرهای تعیین‌کننده در ایجاد منطقه آزاد زیرساخت است و نباید اسم آن را سهم خواهی گذاشت زیرا هر منطقه از استان استعدادهای خود را دارد و طبیعی است که مسئولان هر منطقه علاقمندند استعدادهای آنجا بارور شود.

ترکان بیان داشت: در غرب مازندران انتظاراتی وجود دارد که نیازمند توجه است، در قسمت شرقی مازندران نیز امیرآباد ظرفیت‌ها و استعدادهای خوبی دارد اما در یک‌گوشه استان واقع‌شده و قطب جمعیتی زیادی در بر نمی گیرد و این باعث شده که منطقه آزاد بابلسر هم مطرح شود، چون بیشتر جمعیت استان حول بابلسر و فریدون‌کنار وجود دارند.

دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد کشور بیان داشت: اینکه سه منطقه آزاد در استان مطرح‌شده منطقی و قابل دفاع نیست و باید روی یک منطقه اجماع و تصمیم‌گیری شود و به نظر می‌رسد تصمیم در این باره هم ساده نیست.

به نظر می‌رسد باید مسئولان و نمایندگان مازندران برای ایجاد منطقه آزاد در استان به یک اجماع مشترک دست یابند و با پرهیز از بخشی نگری و سهم خواهی، رویای منطقه آزاد را در استان تحقق بخشند، منطقه‌ای که کارشناسی شده و مبتنی بر تولید و صادرات باشد وبا این حال باید دید کدام منطقه از مازندران بالاخره « آزاد» می‌شود.

 

 

 

مهر