در صورت احداث بخشی از راه آهن که در ترکمنستان قرارداد، امکان دسترسی قزاقستان به مرزهای جنوبی ایران از مرز اینچه برون فراهم می شود. با این حال با توجه به اینکه پتانسیل ترانزیت بار به مقاصد مختلف از مسیر ایران وجود دارد ضروری است تا برای بازارهای مختلف مسیرهای ترانزیتی مجزا پیش بینی شود. 
 
قزاقستان با مساخت تقریبی ۲٫۷ میلیون کیلومتر مربع تقریبا سه برابر ترکیه وسعت دارد. با این حال این کشور علیرغم وسعت زیاد و منابع آب فراوان و امکان تولید بالای غلات، اقتصاد بزرگی ندارد. مهمترین دلیل این موضوع عدم دسترسی قزاقستان به آب های آزاد برای تجارت است. با توجه به پتانسیل بالای قزاقستان برای کشت غلات و توسعه تجارت طبیعی است این کشور از ایجاد دسترسی به آب های آزاد استقبال کند. در همین راستا فعال شدن مسیر ریلی قزاقستان ـ ترکمنستان ـ ایران یکی از محورهای مورد تاکید آقای روحانی در سفر به قزاقستان بود. ایشان در جریان سفر به قزاقستان و در کنفرانس خبری که با حضور رییس جمهور قزاقستان برگزار شد بازگشایی خط آهن قزاقستان به ایران را تحولی بزرگ خواند و گفت که این خط راه آهن که شمال را به جنوب متصل می‌کند، حجم انتقال کالا میان دو منطقه را به شدت افزایش خواهد داد. 
 
با توجه به اتصال شبکه ی ریلی ایران به مرز اینچه برون در صورت احداث بخشی از راه آهن که در ترکمنستان قرارداد، امکان دسترسی قزاقستان به مرزهای جنوبی ایران از این مسیر فراهم می شود. البته لازم به ذکر است که با توجه به اتصال راه آهن ایران و ترکمنستان در سرخس، درحال حاضر نیز امکان جابجایی بار از طریق ریل به قزاقستان وجود دارد. با این حال با توجه به اینکه پتانسیل ترانزیت بار به مقاصد مختلف از مسیر ایران وجود دارد ضروری است تا برای بازارهای مختلف مسیرهای ترانزیتی مجزا پیش بینی شود. 
 
با توجه به قرارگرفتن چهار بندر مهم در جنوب، همچنین مرزهای شمالی کشور می‌توان چهار مسیر را برای کریدورهای شمالی ـ جنوبی در نظر گرفت که عبارتند از: 

 

 محور چابهار ـ سرخس: این مسیر که از چابهار آغاز و تا سرخس ادامه‌ می‌یابد، علی­رغم امتداد شمالی ـ جنوبی با عنوان محور شرق نیز شناخته می‌شود. این مسیر با عبور از استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان کشورهای حوزه‌ی CIS را به اقیانوس هند و آب های آزاد متصل می‌کند. به علاوه این مسیر امکان اتصال به خاک افغانستان از طریق خواف و زابل را نیز دارد. وجود معادن عظیم در خاک افغانستان این پتانسیل را برای خط آهن چابهار ـ زاهدان ـ مشهد فراهم می‌کند که بار معدنی افغانستان را نیز جابجا کند. 
 
محور بندرعباس ـ اینچه‌برون، امیرآباد، انزلی، آستارا: این مسیر که به کریدور شمال ـ جنوب شهرت یافته است به عنوان مسیر ارتباطی سه کشور هند، ایران و روسیه تعریف شده است. این محور ریلی از بندرعباس آغاز و در بخش شمالی خود به سه شاخه‌ی شرقی، مرکزی و غربی تقسیم می‌شود. شاخه‌ی شرقی این مسیر از طریق مرز اینچه‌برون به ترکمنستان، شاخه‌ی مرکزی از طریق بندر امیر‌آباد به دریای خزر و شاخه‌ی غربی نیز علاوه بر اتصال به بندر انزلی، از طریق مرز آستارا به شبکه‌ی ریلی آذربایجان متصل می­شود. 
 
محور بندر بوشهر ـ جلفا، رازی : بندر بوشهر به عنوان یکی دیگر از بنادر جنوبی کشور می‌تواند به عنوان مبدا ورودی بار ترانزیتی در نظر گرفته شود، اما قرار گرفتن در انتهای رشته‌کوه زاگرس باعث خواهد شد تا امکان تعریف مسیر مستقیم ریلی بین این بندر با مرزهای شمالی کشور وجود نداشته باشد. با این حال می‌توان با اتصال این بندر به شبکه‌ی ریلی کشور از طریق امتداد راه‌آهن اصفهان ـ شیراز امکان ترانزیت بار تا مرزهای شمالی کشور ایجاد شود 
 
محور بندر امام خمینی ـ شلمچه، خسروی : کوهستانی بودن غرب ایران توسعه‌ی مسیرهای ترانزیتی بویژه خطوط ریلی را در این منطقه با مشکل مواجه کرده است. با این حال اتصال بندر امام خمینی به عنوان یکی از بنادر اصلی ایران به خاک عراق از طریق مرز شلمچه این امکان را فراهم می‌کند تا مسیر کوتاه تری برای اتصال جنوب اروپا به آسیا ایجاد شود. همچنین تکمیل راه‌آهن کرمانشاه و اتصال آن به مرز خسروی این فرصت را فراهم می­کند تا ترانزیت بار از مرزهای غربی نیز از طریق خطوط ریلی صورت گیرد 
 
با در نظر گرفتن آنچه که اشاره شد مسیر ریلی چابهار ـ مشهد مناسب ترین گزینه برای ایجاد دسترسی کشورهای آسیای میانه به آب های آزاد است. لذا ضروری است با تغییر قرارداد دو پروژه احداث راه آهن چابهار ـ مشهد و طرح توسعه بندر چابهار از پیمانکاری به BOT روند این پروژه ها تسریع شود.

منبع:تین نیوز