عضو هیئت مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته معتقد است متن تحریم های غرب علیه کشتیرانی ایران، تاویل پذیر نگاشته شده تا دست تحریم کنندگان برای هر برداشتی، باز باشد.

روزبه مختاری، در گفتگو با تین نیوز، در پاسخ به این سوال که «آیا از زمان اعلام لغو و کاهش تحریم کشتیرانی، اتفاق قابل توجهی در این زمینه افتاده است یا خیر؟» اظهار کرد: متن تحریم ها به شکلی نگاشته شده که تاویل پذیر باشد و دست تحریم کنندگان برای هر برداشتی، باز باشد.

انتخاب آگاهانه واژه‌های تاویل‌پذیر در متن تحریم کشتیرانی
مختاری ادامه داد: به عنوان مثال در متن تحریم گفته شده که هر کشتی بزرگ و تاثیرگذاری که بخواهد به بنادر ایران بیاید، تحریم می شود، این در حالی است که این دو واژه در صنعت کشتیرانی، مفهوم واحد و مستقلی ندارند و لغات دقیقی نیستند، البته این انتخاب واژه ها، از روی آگاهی بوده است و با توجه به روند مذاکرات، بدون این که عملا تغییری در اصل تحریم به وجود آید، نوع نگاهشان به تحریم تغییر می کند.

عضو هیئت مدیره انجمن کشتیرانی افزود: مشاهده می کنیم که از وقتی تغییراتی در فضای سیاسی به وجود آمده، شرکت های کشتیرانی خارجی، تقریبا با روندی معکوس نسبت به آنچه در ترک ایران داشتند، در حال ورود به کشورمان هستند. این شرکت ها وقتی می خواستند ایران را ترک کنند، ابتدا از ورود کشتی های خود به کشورمان ممانعت کردند و کانتینرها هنوز می آمدند  تا این که اول جولای سال گذشته، کانتینرهای خود را نیز به ایران نفرستادند. در حال حاضر هم مشاهده می کنیم که با آغاز مذاکرات، کانتینرها بعد از مدت ها، دوباره به ایران آمده اند.

وی اضافه کرد: بنابراین تغییر خاصی ایجاد نشده و اگرچه ورود کانتینرها آغاز شده اما کشتی های بزرگ و اقیانوس پیماها هنوز به ایران نمی آیند و ما همچنان منتظر هستیم تا تصمیم نهایی در توافقات شکل بگیرد؛ البته آمدن کانتینرها هم اتفاق خوشایندی است.

این کارشناس حمل و نقل دریایی یادآور شد: در حال حاضر، بسیاری از خطوط کشتیرانی دنیا کانتینرهای خود را به ایران فرستاده اند اما سه خط اصلی و بزرگ دنیا، هوز این کار را نکرده اند.

زیرساخت‌های لازم برای شرایط پس از تحریم را داریم
مختاری در پاسخ به این سوال که «اگر فرض کنیم تحریم کشتیرانی و بنادر ایران به طور کامل برداشته شود، آیا بنادر ما زیرساخت های لازم را برای خدمات رسانی به کشتی ها دارند؟» اظهار کرد: ما زیرساخت ها را داریم و طول اسکله و تعداد گنتری کرین های ما همانی است که پیش از این هم داشتیم، البته در این مدت، برخی تجهیزات مان نیاز به تعمیرات داشته که این کار به طور کامل انجام نشده است. همچنین تا حدی فرسودگی تجهیزات داریم که باید برای آن هم فکری کرد.

وی با بیان این که «در این میان، مدیریت و نوع اجرای کار، مسئله ماست» ادامه داد: در حال حاضر کشتی های بزرگ به بنادر ما نمی آیند و چون کشتی های کوچک می آیند، نُرم عملیات کاری ما در اسکله ها افت می کند. این نُرم، ضریبی از طول کشتی است و وقتی کشتی کوچک می شود این ضریب، افت می کند. 

عضو هیئت مدیره انجمن کشتیرانی افزود: از سوی دیگر در اسکله هامان، تاخیراتی داریم و حتی تا 100 ساعت معطلی کشتی هم در اسکله داشته ایم در حالی که پر بودن اسکله به معنای استفاده کامل و بهینه از اسکله نیست و ضرر این تاخیرها بسیار زیاد است و اگر اگر کشتی های بزرگ به بنادرمان بیایند، نمی توانیم خدمات رسانی مناسبی داشته باشیم، بنابراین مشکلات تجهیزاتی و مدیریتی در اسکله ها وجود دارد.

مختاری در بیان راهکاری برای اصلاح این وضعیت گفت: در وهله اول، باید همت واقعی برای انجام کار ایجاد شود و باید مدیریت کلانی داشته باشیم که تصمیمات قاطعی درباره این مشکلات بگیرد. از سوی دیگر باید بنادرمان را تبدیل به بنادر سیال کنیم. 

وی اضافه  کرد: در این راستا باید یکپارچگی عملیات کاری را داشته باشیم. در حال حاضر وقتی یک کشتی در بنادر ما پهلو می گیرد، سازمان ها و نهادهای مختلفی در خدمات رسانی و نظارت بر آن، دخیل هستند و نگاه یکپارچه ای وجود ندارد در حالی که باید یک مدیریت ثابت، از زمان ورورد تا خروج کشتی، بر آن نظارت کند.

ضرورت اصلاح مدیریتی بنادر
این کارشناس حمل و نقل دریایی با بیان این که «در حال حاضر مهم ترین مسئله ای که داریم این است که بتوانیم مدیریت بنادرمان را اصلاح کنیم» ادامه داد: همچنین بحث تجهیزات باید پیگیری شود و در ادامه نیز، باید به مساله توانایی اپراتورها و تعامل آنها با بندر توجه کرد.

وی افزود: اپراتور پیمانکاری است که باید رابطه اش با بندر دوسویه باشد و نباید فقط انتظار داشته باشیم که اپراتور وظایف خود را در خدمات رسانی انجام دهد بلکه بندر نیز باید به تعهدات خود در قبال اپراتور پایبند باشد که تاکنون این توقعات برآورده نشده است و این موضوع، مشکل ساز می شود.

رئیس کارگروه نمایندگی ها و تسهیلات بندری اتاق فکر سازمان بنادر و دریانوردی، در بیان مهم ترین مشکلات و نیازهای بنادر کشورمان اظهار کرد: اولین و مهم ترین مسئله بنادر، مساله مدیریت و مشکلات مدیریتی است که اگر آن را برطرف کنیم می توانیم سایر مسائل را پیش ببریم.

نیاز بنادر و اهالی بندر به دو نرم افزار
مختاری افزود: همچنین مشکل نرم افزاری را داریم، در حال حاضر به دو نرم افزار در بنادر نیاز داریم، یکی نرم افزار جامع بندری است که تمام ذی نفعان بندر بتوانند با آن در ارتباط باشند و دیگری، نرم افزاری برای ترمینال‌اپراتورهاست که این نرم افزار می تواند فرآیندهای ما را اصلاح کند، در حقیقت داشتن این نرم افزار و فرآیندهای بندری، لازم و ملزوم یکدیگر هستند.

حرکت اصلاحی بنادر؛ مفید اما کُند
وی در پاسخ به این سوال که «آیا با استقرار دولت جدید، مشکلات بندری کاهش داشته یا خیر و شیوه تعامل سازمان بنادر با بخش خصوصی در شرایط جدید چگونه است؟» گفت: مشکلاتی که ما امروز درباره آن صحبت می کنیم، هشت تا 10 سال پیش، مرتفع شده بودند اما در حال حاضر دوباره وجود دارند، بنابراین مدیریت جدید، کار بسیار دشواری پیش رو دارد و باید یک مسیر قبلی را دوباره طی کند.

عضو هیئت مدیره انجمن کشتیرانی افزود: نخستین قدمی که مدیریت جدید برداشته این است که با بخش خصوصی و ذی نفعان بندر وارد مذاکره شده، هرچند هنوز خروجی بهینه نداشته ایم. البته نباید انتظار داشته باشیم ساختاری که در مدت طولانی ویران شده، یک شبه اصلاح شود اما به هر حال، سرعت پایین حرکت اصلاحی در بنادر، جوابگوی سرعت نیاز ما نیست.