تلکس ترابر نيوز :پايگاه خبري تحليلي حمل و نقل : محافظت از ظرفيت سدها و جلوگيري از نابودي خاك با حفظ و ايجاد پوشش گياهي
سه شنبه، 29 تیر 1400 - 07:42     کد خبر: 94091

ترابر نيوز: عضو هيات علمي موسسه تحقيقات جنگل با اشاره به اينكه سالانه حدود ۲ ميليارد تن خاك در ايران دچار فرسايش مي‌شود، گفت: بر اساس محاسبات انجام شده بايد معادل ۵۶ ميليارد دلار در سال براي مقابله با فرسايش خاك به صورت پنهان هزينه شود اما با حفظ پوشش گياهي مي توان مانع فرسايش خاك شد.
ترابر نيوز:

حميدرضا عباسي عضو هيات علمي موسسه تحقيقات جنگل در يادداشتي كه آن را در اختيار خبرنگار سرويس جامعه وقايع اتفاقيه قرار داد به بيان توضيحاتي درباره فاجعه فرسايش خاك در كشور پرداخت.

عضو هيات علمي موسسه تحقيقات جنگل نوشت: خاك به عنوان يكي از مهمترين عناصر محيط زيست براي احياء مجدد به زمان طولاني نياز دارد. عوامل غير طبيعي هم تأثير زيادي بر فرسايش خاك دارند. درباره فرسايش خاك در كشور با رصد آمار و اخبار منتشر شده به ارقام متفاوتي مي رسيم اما آنچه بيش از همه درباره آن اتفاق نظر وجود دارد فرسايش خاك 2 ميليارد تني خاك به صورت ساليانه است. اين نرخ فرسايش خاك با توجه به بارندگي ساليانه 220 ميليمتر، 4 برابر بيشتر از ميانگين جهاني است. 

اما در كشور ما اصل قضيه حفاظت از خاك رها شده و به فرع توجه كرده ايم. يعني به جاي توجه به طرح هاي حفظ خاك در جايگاه خودش به اجرايي طرح هايي مثل آبخيزداري و سد سازي روي آورده ايم. به اين امر اذعان داريم كه طرح هاي جلوگيري از فرسايش خاك به ميزان زيادي از فرسايش جلوگيري مي كند اما الفباي علم فرسايش خاك مي گويد كه پوشش گياهي مانع فرسايش خاك مي شود.

80 درصد حفاظت خاك با طرح هاي ايجاد ثبات و پايداري در خاك محقق مي شود و اين طرح هاي جلوگيري از فرسايش خاك فقط 20 درصد از وقوع اين فاجعه جلوگيري مي كند. هم اكنون به صورت ساليانه 2 سانتيمتر خاك، فقط از سطح ديمزارها از دست مي دهيم با توجه به وسعت 10 هزار هكتاري آنها فقط 1 ميليارد خاك به صورت ساليانه در اين مناطق داريم. 

اكوسيستم پايدار نيازمند اين است كه با حفظ پوشش گياهي مانع از فرسايش خاك شويم در حالي كه در كشور ما براي جلوگيري از فرسايش خاك كاملا برعكس عمل كرده و بيشترين تمركز روي حفاظت خاك در داخل آبراهه ها است.

با اين اقدامات فقط مي توان جلوي 20 درصد از نرخ فرسايش خاك را گرفت كه در اين زمينه هم كارشناسان معتقدند كه اگر خاك از منطقه اصلي خود جدا شده و به داخل آبراهه برود نگهداري آن در داخل آبراهه فقط و فقط براي حفظ سدها و جلوگيري از رسوب است. 

عناصر موجود در خاك مثل كلسيم، منيزيم، مس، آهن و پتاسيم بسيار ارزشمند هستند و اگر بخواهيم ارزش مادي اين مواد موجود در خاك را در هر يك هكتار بررسي كنيم معادل 4 هزار و 500 دلار است. يعني اگر بخواهيم اين مواد را خريداري كنيم اين مبلغ گراف را بايد هزينه كنيم در حالي كه هر ساله آن را از دست مي دهيم و مي توانيم با هزينه كمي جلوي هدر رفت آن را بگيريم.

مسئله اصلي بايد حفظ و پايداري اكوسيستم ها باشد. به جاي اينكه خاك را در عرصه حفظ كنيم به اين اقدامات دست مي زنيم و به آنها افتخار هم مي كنيم و ادعاي انجام اقدامات مفيد در اين زمينه داريم.

متاسفانه مديريت اكوسيستم و استراتژي كلان كشور با نگاهي محدود به بحث نگهداري رسوب در آبراهه ها دقت مي كند.  براي حفاظت از خاك اقدام به رسوب زدايي از سد ها  و لايروبي مي شود در حالي كه اين اقدام هزينه بسياري دارد و هزينه 3 بار لايروبي يك سد معادل هزينه احداث يك سد است. 


برگشت به تلکس خبرها