ترابر نيوز:بررسي انواع هواپيماها_نگاهي به ناوگان هوايي ايران

بوئينگ، ايرباس و توپولف هر 3 نام هايي هستند كه تمامي دنيا آن ها را مي شناسند؛ 3شركت معظم صنعت هوايي كه سايه اقتدارشان در هر كشوري ديده مي شود.

در ميان اين3شركت، بوئينگ و ايرباس، اقبال بيشتري نسبت به توپولف داشتند، چون فاجعه‌اي مانند فروپاشي شوروي براي آن ها اتفاق نيفتاد.

شايد بتوان گفت كه هواپيماهاي ايرباس و بوئينگ كيفيت بالاتري نسبت به هواپيماهاي توپولف دارند ولي بايد بدانيم كه هر هواپيمايي كه اين شركت‌ها مي‌سازند از تمامي استانداردهاي بين المللي بهره برده و مي تواند به خوبي ايفاي نقش كند

يك شركت روسي است كه در صنايع دفاعي و هوافضايي فعاليت دارد.[۱] اين شركت در سال ۱۹۲۲ بنيان گذاشته شد، و در زمينه ساخت هواپيماهاي نظامي و تجاري فعاليت دارد

هواپيماي توپولف با نام اختصاري TU- 154 Mبه عنوان يكي نا امن ترين هواپيماي مسافربري جهان شناخته مي شود. اين مدل هواپيما از نظر فني در دنيا تحريم و مجوز پرواز بين المللي به اتحاديه اروپا و آمريكا را ندارد.

توپولف 154 هنوز در مسيرهاي هوايي در پروازهاي داخلي روسيه و ساير كشورهاي آسياي ميانه و تا اندازه اي در اروپاي شرقي و ايران به كار خود ادامه مي دهد.

آنتونوف (يك شركت هواپيماسازي اوكرايني است.[۱] اين شركت در سال ۱۹۵۱ در جمهوري اوكراين كه بخشي از اتحاد شوروي بود بنيان گذاشته شد، و داراي تجربه طولاني در ساخت هواپيماهاي بسيار بزرگ است

در سال ۲۰۰۵ ، اين شركت بزرگ‌ترين هواپيماسازي غيرنظامي جهان با شرايط ارزشي (با ۴۹٪ سفارش و ۴۵٪ فروش و انتقال)، پروژه ايرباس رابراي اولين بار در سال ۲۰۰۰ قبول كرده‌است. بزرگ‌ترين صادر كننده در ايالات متحده آمريكا ، سهام بوئينگ اجزاي تشكيل دهنده (DJIA) است.

مركز اين شركت در شيكاگو است و در سياتل شعبه مهمي دارد. بويينگ با ناسا در طرحهاي فضايي متعددي شراكت دارد.

اين شركت در سال ۱۹۱۶ تاسيس شد و امروزه نزديك به ۱۵۹۰۰۰ نفر در استخدام دارد.

B.777 از آخرين توليدات بويينگ محسوب مي گردد كه به ادعاي بويينگ دور برد ترين هواپيماي موجود در جهان است براي همين به آن world liners يعني خط هوايي جهاني مي گويند

Commercial Airplanes

يك شركت هواپيماسازي در كشور روسيه است. اين شركت در سال ۱۹۳۳ بنيان گذاشته شد، و در زمينه ساخت هواپيماهاي نظامي و تجاري فعاليت دارد

شركت هواپيماسازي اروپايي و سازنده بزرگترين هواپيماي جت مسافربري جهان است. دفتر مركزي اين شركت در شهر تولوز در كشور فرانسه واقع و فعاليت‌هاي شركت در سراسر اروپا گسترده است.

شركت ايرباس تقريباً نيمي از هواپيماهاي مسافربري و غيرنظامي جهان را توليد مي‌كند. اين شركت داراي ۵۷٬۰۰۰ كارمند و ۱۶ دفتر در كشورهاي آلمان، فرانسه، بريتانيا و اسپانيا است.

ايرباس بطور مشخص شاخه هواپيماسازي شركت دفاعي هوافضايي اروپا (EADS) است. شركت ايرباس نخست به صورت كنسرسيومي از توليدكنندگاه هوافضا بنيان گذاشته شد. در سال ۲۰۰۱ ميلادي، اين موسسه تبديل به شركتي با سهام مشترك شد كه در آن ۸۰‌درصد سهام متعلق به EADS اروپايي و ۲۰‌درصد سهام متعلق به BAE Systems بريتانيايي بود. در اكتبر سال ۲۰۰۶ ميلادي، BAE Systems تمامي سهام خود را به EADS واگذار كرد

نوع هواپيما ايرباس

تعداد مسافر

تحويل به مشتري

A300

A310

A318

A319

A320

A321

A330

A340

A350

A380

228-254

187

107

124

150

185

253-295

239-380

270-350

555

اين هواپيما كه جديد ترين محصول ايرباس مي باشد در نوع و كلاس خود تمام رقباي خود را شكست داده است

1974

1985

2003

1996

1988

1994

1993

2013

2007

بضاعت كنوني ناوگان هوايي ما شامل 8 فروند هواپيماي بوئينگ 747 (آمريكايي) در خطوط هواپيمايي هما، ايران ايرتور و ساها، 8 فروند هواپيماي بوئينگ 727 (آمريكايي) موجود در خطوط هواپيمايي هما و آسمان، 28 فروند هواپيماي ايرباس(اروپايي) موجود در خطوط هما، ماهان و قشم، 33 فروند هواپيماي فوكر (هلندي) موجود در خطوط هواپيمايي هما، آسمان، كيش، تفتان، چابهار و نفت، 5 فروند هواپيماي مك دونالد داگلاس MD ( آمريكايي) موجود در ناوگان شركت ماهان، 6 فروند هواپيماي ATR (انگليسي) موجود در شركت آسمان و 2 فروند بوئينگ 757 (آمريكايي) موجود در ناوگان هواپيمايي ارم مي‌شود. مابقي هواپيماهاي فعال در ناوگان هوايي ما حدود 28 فروند توپولف154 و 4 فروند ياك‌(روسي) موجود در خطوط ايران اير تور، زاگرس، ارم، ماهان، كيش، سفيران، چابهار و آريا و همچنين 3 فروند هواپيماهاي بي‌آ‌ئي (انگليسي) خطوط ماهان و سفيران و 54 هواپيماي غيرنظامي(كه اكثرا روسي هستند) فعال در ناوگان برخي ارگان‌هاي دولتي شامل مي‌شوند. بر اين اساس، از مجموع 125 فروند هواپيماي خطوط هوايي كشور، حداقل 32 فرورند آن روسي هستند

براساس تحريم‌هاي آمريكا كه طراح آن سناتور ايتاليايي‌الاصل كنگره آمريكا جوزف داماتو بوده و به قانون داماتو معروف است، فروش هواپيماهايي كه بيش از 10درصد قطعات آن ساخت آمريكا باشد، به ايران ممنوع است

با اين حال اين قانون هيچ اشاره‌اي به تحريم‌بودن ايران در زمينه اجاره هواپيما نكرده است. لذا دست‌اندركاران امر براحتي مي‌توانند اقدام به اجاره هر نوع هواپيمايي اعم از غربي يا شرقي كنند. به عنوان مثال، هم‌اكنون مدل‌هاي جديدي از هواپيماهاي غربي بوئينگ ام.دي (ساخت كارخانه آمريكايي مك دانل داگلاس) در اجاره خطوط هوايي ايران چون كيش‌اير، ايران‌ايرتور و ماهان است.

براساس آمار موجود از 125 فروند هواپيماي غيرنظامي كه در كل ناوگان كشور اعم از ملكي يا اجاره‌اي وجود دارد، 32 فروند يا معادل 25 درصد را هواپيماهاي روسي در 3 كلاس توپولف، ياك و ايلوشن تشكيل مي‌دهند.

البته اگر آنتونف 140 كه به نام ايران 140در داخل كشور مونتاژ مي‌شود، مجوز پرواز بگيرد، تعداد كلاس‌هاي هواپيماهاي روسي به 4 عدد خواهد رسيد. از سوي ديگر آمار هواپيماهاي روسي در كل ناوگان اجاره‌اي كشور را بررسي كنيم، خواهيم ديد كه بيش از 80 درصد هواپيماها در همان 3 كلاس روسي و 20 درصد باقيمانده هواپيماهاي غربي چون فوكر يا بوئينگ ام.‌وي هستند.

روسيه از سال 2006 براي خطوط آئروفلوت كه يكي از معتبرترين خطوط هوايي داخلي‌اش است 10 فروند هواپيماي غربي شامل 6 فروند ايرباس و چهار فروند بوئينگ سفارش داده و از توپولف حتي مدل‌هاي جديدتر آن ديگر استفاده نمي‌كند؛ يعني ورود توپولف به ناوگان هوايي روسيه متوقف شده و هر چه پرواز مي‌كند، متعلق به قبل است.

كارخانه توپولف از سال 2002 اعلام ورشكستگي كرده و در ساير كارخانه‌هاي هواپيماسازي روسيه ادغام شده است.

شايد يكي از دلايل روي آوردن ايران به اجاره هواپيماهاي فرسوده، مسائل مالي آن باشد، به اين معني كه چون قيمت بليت هواپيما در ايران پايين و از سوي دولت كنترل مي‌شود، ارائه خدمات مناسب و دريافت وجه آن از مسافر امكان‌پذير نيست.

لذا شركت‌هاي هواپيمايي براي كاهش هزينه‌هاي خود رو به چارتركردن يا اجاره كردن هواپيماهاي فرسوده و ارزان مي‌كنند.

داوود كشاورزيان، مديرعامل سابق هما در اين باره مي‌گويد: دليل به كارگيري هواپيماهاي فرسوده شرقي در ناوگان ايران يك مثلث سياسي، مديريتي و اقتصادي است

بخش حمل و نقل هوايي ايران با 13 شركت هواپيمايي دولتي و خصوصي و 181 فروند (كه هم‌اكنون 113 فروند آن فعال است) هواپيما از انواع گوناگون شرقي و غربي بار و مسافر كشور را جابه جا مي‌كند كه از تعداد هم 146 فروند هواپيماي ملكي و 35 فروند استيجاري است. ايران با اين تعداد شركت هواپيمايي داراي 31 هزار و 52 صندلي پروازي است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران(هما) در سال 1345 تحت عنوان شركت هواپيمايي ملي ايران با هدف حمل و نقل بار، مسافر و محمولات پستي به داخل و خارج كشور تاسيس شد كه هم‌اكنون در بسياري از مسيرهاي داخلي و خارجي تردد دارد. اين شركت تا پايان سال گذشته(87) 46 فروند هواپيما در اختيار داشته هواپيماهاي نوع شرقي در ميان آنها نيست.

شركت هواپيمايي ايران ايرتور در سال 1372 به عنوان يك شركت فرعي شركت جمهوري اسلامي ايران(هما) به منظور انجام كارهاي چارتري و توريستي تاسيس شد وپس از مدتي تعدادي هواپيما اجاره و خريد كرد كه هم اكنون در مسيرهاي مختلف پرواز دارد. ناوگان اين شركت تا پايان سال گذشته 16 فروند هواپيما بوده كه عمده آن شرقي و هواپيماهاي توپولوف است. كه البته 10 فروند ايران 140 طبق قرارداد با اوكراين به زودي به ناوگان اين شركت افزوده مي‌شود.

شركت هواپيمايي آسمان كه پس از انقلاب از ادغام حدود شش شركت كوچك به عنوان ايرتاكسي تشكيل شد. اين شركت ابتدا قرار بود براي نقاط دور افتاده و با هواپيماهاي كوچك فعاليت كند اما با تغيير قانون (طبق قانون در آن زمان فقط شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي مي‌توانست هواپيماهاي پهن پيكر داشته باشد) اين شركت از ناوگان با برد متوسط و هواپيماهاي با صندلي بيشتر به كار گرفت و در مناطقي كه مسافر كمتر و مشكلات بيشتري داشت پرواز كرد. اين شركت تا پايان سال گذشته 26 فروند هواپيما داشته كه هواپيماي شرقي در ميان آن نيست.

شركت هواپيمايي ماهان نيز توسط بخش خصوصي در سال 1372 تاسيس شد و جزو شركت‌هايي است كه طي مدت اخير به خوبي رشد كرده و تا پايان سال گذشته 21 فروند هواپيما در اخستار داشته كه هواپيماي شرقي در ميان آنها نيست.

شركت هواپيمايي كاسپين در سال 1372 تاسيس شده و تا پايان سال گذشته 6 فروند هواپيما در اختيار داشته كه همه آنها توپولف هستند. كه طي چند روز اخير يك فروند از توپولوف 154 اين شركت در قزوين سقوط كرد و از بين رفت.

شركت هواپيمايي كيش‌اير نيز در سال 1371 تاسيس شده و متعلق به سازمان منطقه آزاد كيش است كه تا پايان سال گذشته با 15 فروند هواپيما فعاليت داشته و كه هواپيماي شرقي هم در آن به پرواز در مي‌آيد.

شركت هواپيمايي آريا در سال 1378 با سرمايه‌گذاري تعدادي از افراد بخش خصوصي تاسيس شده و تا پايان سال قبل شش فروند هواپيما در اختيار داشته كه دو فروند آن شرقي و ايلوشين است. مجوز فعاليت اين شركت در پي سانحه اخير در فرودگاه مشهد به حالت تعليق درآمده است.

شركت هواپيمايي نفت كه سال 1371 با هدف جابه‌جايي و ارائه خدمات حمل ونقل به كاركنان نفت تاسيس شده و تا پايان سال گذشته شش فروند هواپيما در اختيار داشته كه هواپيماي شرقي در آن پرواز نمي‌كند.

شركت هواپيمايي ساها نيز در سال 1369 تاسيس شده و پايان سال گذشته چهار فروند هواپيما داشته كه هواپيماي شرقي در ميان آهنا نيست.

شركت هواپيمايي تابان در سال 1385 تاسيس شده و متعلق به بخش خصوصي است كه تا پايان سال گذشته 10 فروند هواپيما در ناوگان آن فعاليت داشته كه هواپيماي شرقي هم در آن به كار گرفته مي‌شود.

شركت هواپيمايي فارس قشم در سال 1385 تاسيس شد كه پايگاه اصلي آن در جزيره قشم است و سازمان عمران قشم نيز از سهامداران اين شركت است كه تا پايان سال قبل هفت فروند هواپيما در اختيار داشته كه هواپيماي شرقي نيز در ميان آنهاست.

شركت هواپيمايي ارم نيز در سال 1384 تاسيس شده است كه هفت فروند هواپيما دارد و توپولف هم جزو آن است.

شركت هواپيمايي زاگرس نيز سال 1386 تاسيس شده و شركتي خصوصي است كه چهار فروند هواپيماي غربي در ناوگان آن فعال هستند